شاید تنها خاطره خوشایند از دلورین دیامسی ۱۲ (یا همان DeLorean DMC-12) سری فیلمهای به یاد ماندنی «بازگشت به آینده» (Back to the Future) باشد. شکل خاص و زیبایی طراحی این خودرو فقط به همین درد میخورد که جلوی دوربین برود و بس؛ مثل هنرپیشه خوشچهرهای که بهخوبی مقابل دوربین در قالب یک دانشمند یا استاد دانشگاه ایفای نقش میکند اما در زندگی واقعی هرگز یک کتاب هم نخوانده است و نمیشود حتی چند دقیقه با او یک بحث جدی داشت، دلورین دیامسی ۱۲ هم در نقش ابرخودرویی که در زمان سفر میکند، بهخوبی ظاهر میشود اما از او هیچ انتظاری نمیتوان داشت.
در جایی مثال جالبی در مورد قدرت و مشخصههای فنی دلورین دیامسی ۱۲ خواندم. به نظر نویسنده آن مطلب، برای رسیدن به سرعتی که از شکل و شمایل این ماشین توقع دارید فقط باید از بالای کوه به پایین پرتابش کنید، چراکه نیروی جاذبه و وزن آن، نتیجه بهتری از امکانات فنی دلورین دیامسی ۱۲ به دست میدهد. و اما اینکه اگر دیامسی ۱۲ تا این حد بد است، چرا همیشه در لیست خودروهای ماندگار جای دارد مقوله دیگری است. میشود گفت این ماشین نتیجه خوشایند یک ناکامی تجاری است. داستان به وجود آمدن آن شاید دلیل اشتیاق کلکسیونرها به داشتن دیامسی۱۲ را روشن کند. میگویند خالق دلورین دیامسی۱۲ یک کلاهبردار و خلافکار بود. هر که بود نمیتوانیم کتمان کنیم اثر جاودانهای در صنعت اتومبیلسازی از خود بهجا گذاشته است.
بیشتر بخوانید: بررسی بیامو ام ۱؛ یک سوپراستار تمام عیار
دلورین دیامسی ۱۲ تنها اتومبیلی بود که کمپانی دلورین موتور (DeLorean Motor Company) آن را ساخت. صاحب این کمپانی کسی نبود جز «جان دلورین» که از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۳ این کارخانه را با چنگ و دندان و با شرایط بسیار سخت زنده نگه داشت. این ماشین با طراحی بسیار زیبا و درهای بالمانند (Gull Wing) و بدنه بدون رنگ که از فولاد خشدار ساخته شده بود، بهسرعت مورد توجه علاقهمندان دنیای اتومبیل قرار گرفت. البته چون دهه هشتاد هنوز از انتقال سریع و بیوقفه اخبار به کمک اینترنت نشانی نبود، بیشتر بازار امریکا و علاقهمندان خودروی امریکایی از تولید آن مطلع شدند و به آن علاقه نشان دادند. البته با حضور دلورین دیامسی ۱۲ در فیلم «بازگشت به آینده»، این اتومبیل در ایران و بقیه جهان هم دیده شد، اما کمتر کسی با نام آن آشنایی داشت یا اینکه میدانست این یک «ماشین فیلم» نیست و در عالم واقعی هم تولید شده است.
جان دلورین برای راهاندازی کارخانه اتومبیلسازی رویایی خود به ۱۷۵ میلیون دلار سرمایه نیاز داشت. به همین دلیل با استفاده از ارتباطات خود به سراغ هنرپیشهها و افراد سرشناس هالیوود رفت و تعدادی از آنها را متقاعد کرد که در کارخانه او سرمایهگذاری کنند. تصمیم اولیه بر این بود که کارخانه در پورتو ریکو [مجمعالجزایری در شمال شرقی منطقه کارائیب] ساخته شود، اما با پیشنهاد صد هزار پوندی آژانس توسعه ایرلند شمالی به عنوان کمک مالی به کارخانه، جان دلورین برنامهاش را عوض کرد و بالاخره کارخانه خود را در ایرلند شمالی و در حومه شهر بلفاست به راه انداخت.
اولین نمونه DeLorean DMC-12 در سال ۱۹۷۶ ساخته شد، اما اولین اتومبیل تولیدی در سال ۱۹۸۱ و در ایرلند شمالی از خط تولید بیرون آمد؛ با موتوری شش سیلندر که محصول مشترک پژو، رنو و ولوو بود. به همین دلیل به موتور PRV V6 معروف شد.
بیشتر بخوانید: بررسی فراری ۲۵۰ جیتی برلینتا؛ شاهکار آقای انزو فراری
تا اوایل سال ۱۹۸۳ که کمپانی دلورین کاملا تعطیل شد، حدود نه هزار دستگاه از این اتومبیل ساخته شد. بر اساس آخرین آمار، حدود ۶۵۰۰ دستگاه دلورین دیامسی ۱۲ هنوز موجود و در دست دوستداران آن است. در اکتبر سال ۱۹۸۲ جان دلورین به جرم حمل و جابهجایی مواد مخدر دستگیر شد. او برای اینکه بتواند کمپانی خود را سر پا نگه دارد به کارهای خلاف روی آورده بود. گروهی از سرمایهگذاران هم به او پشت کردند و او را متهم به کلاهبرداری کردند. او بعدها در دادگاه تبرئه شد، اما همین اتفاقات کافی بود که کمپانی دلورین در اواخر سال ۱۹۸۲ اعلام ورشکستگی کند.
قیمت یک دستگاه دلورین دیامسی ۱۲در زمان تولید حدود ۶۶۰۰۰ دلار بود و با اینکه از اتومبیلهای دوستداشتنی برای کلکسیونرهاست، اما قیمت نمونه خوب و تمیز آن در حال حاضر حدود ۲۵۰۰۰ دلار است که در دنیای خودروهای کلکسیونی رقم زیادی محسوب نمیشود. در این خودرو هیچ نکته بدیع و منحصر به فردی وجود ندارد، مگر داستان تولد و بازیاش در فیلم «بازگشت به آینده» و چگونگی ورشکستگی خالقش.