شاید تقصیر هیچ کس نباشد یا تقصیر همه باشد، همه آنهایی که تصمیم گرفتند تمشیت همه امور جاری مملکت در حوزه صنعت، معدن و تجارت را در یک وزارتخانه جمع کنند. با اینکه هر کدام از این حوزه‌ها برای خودشان دنیایی هستند، اما به هر صورت در یک دوره‌ای که کامپیوتر هم پیشرفت زیادی کرده بود، این سه حوزه کلان اقتصادی را به صورت فایل زیپ درآورده و در فایل یک وزارتخانه جای دادند، غافل از اینکه هر کسی که سر کار بیاید باید به قول دوستان حوزه آی‌تی این فایل‌ها را اِکسترَکت کرده و دوباره از هم جدا کنند تا بشود با آن‌ها کار کرد!
شما هم اگر جای وزیر صمت باشی و صبح خروسخوان هم پشت میزت حاضر شوی، طبق عادت از صنعت که شروع کنی، جختی تا ساعت ۵ عصر بتوانی سری هم به معادن بزنی. طبیعتاً برای قسمت آخر که تجارت باشد وقت کم می‌آید و ساعت اداری هم تمام شده، فردا هم دوباره همین آش است و همین کاسه …
شاید به خاطر همین ماجراست که در برنامه وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت، موضوع تجارت زیاد پررنگ نیست. در بخش صنعت خودرو که به ما مربوط می‌شود، این روزها قیمت‌ها سرسام‌آور شده و هر یک دستگاه پژو ۲۰۶ تیپ ۲، می‌کند به عبارتی حدود ۲۵۰ میلیون تومان که اگر یک بنده خدایی یا جوان جویای نامی با حقوق کارگری بخواهد آن را بخرد باید با توسل به فتوسنتز، در ابتدا هیچی نخورد و اگر بتواند ۵۰ ماه آزگار هر ماه ۵ میلیون تومان کنار بگذارد، آن وقت یکی از این ۲۰۶های سفید یخچالی فول ساده ابتیاع کند! تازه اگر قیمت این ماشین ثابت مانده باشد که همین یک فقره غیرممکن است!
بیشتر بخوانید: تحلیل فرمول قیمت‌گذاری مونتاژکاران چینی
یکی از راه‌های ساده برای تنظیم قیمت در بازار خودرو و حتی گوشت گوساله این است که راه واردات خودروهای خارجی و گاوهای پروار برزیلی به کشور باز شود. به هر حال صنعتی که نتواند خودرو را با قیمت رقابتی به مصرف‌کننده بدهد باید هم در فشار و تنگنا قرار بگیرد تا راه کاهش قیمت را پیدا کند. اما وزیر جدید ما با استفاده از عبارات پیچیده و غامض و به قول مرحوم بیهقی «شدّاد و غلّاظ»، گفته که فعلاً واردات خودرو امکان‌پذیر نیست و اول باید تراز ارزی کشور درست شود. خُب برادر من، شاید مثلاً همکاران شما در بانک مرکزی نخواهند تراز ارزی کشور درست شود. آن وقت تکلیف ما بیچاره‌ها چیست؟
جالب‌تر اینکه خود حضرتش یعنی آقای فاطمی امین در مقام وزیر صمت فرموده‌اند که قصد دارند تولید خودرو را به ۳ میلیون دستگاه در سال برسانند آن هم تا ۴ سال دیگر، در حالی که از این تعداد، یک سوم آن یعنی سالی یک میلیون دستگاه خودرو هم باید صادر شود! یک بار دیگر این جمله را از اول بخوانید لطفاً! به نظرم جناب وزیر تصور درستی از یک میلیون دستگاه ندارند یا شاید دارند به ریال محاسبه می‌کنند!
برادر عزیزم، ظاهراً کشور دوست و همسایه چین (به زودی از طریق مرز افغاستان با چین همسایه می‌شویم) هم هنوز نتوانسته به مرز یک میلیون صادرات خودرو در سال برسد آن وقت شما می‌خواهی در عرض چهار سال به این عدد برسی؟ به خدا که این قدر هم لازم نیست به زحمت بیافتید! ما راضی نیستیم!
برادر من، شما قیمت خودرو را ۵۰ درصد پایین بیاورید، ما قول می‌دهیم در همین مملکت خودمان همه محصولات مال ۳۰ سال پیش شما را بخریم. البته یک کمی هم به دوستان تولیدکننده بفرمایید که کیفیت را بالاتر ببرند جوری که موقع رانندگی صدای تلق و تولوق داشبورد کمتر باشد، سکوت هم نمی‌خواهیم!
بیشتر بخوانید: نگاهی به برنامه وزیر پیشنهادی صمت درخصوص صنعت خودرو
فراموش نفرمایید که جوری به دوستان سایپا و ایران خودرو موارد فوق را گوشزد کنید که خدای نکرده ناراحت نشوند. به هر حال، همین دوستان هستند که قرار است تولید داخل را تا ۳ میلیون دستگاه در سال بالا ببرند و محصول صادراتی هم تولید کنند. این وسط البته فرصت پیش آمد یک مروری هم به تاریخچه صنعت خودروسازی ترکیه بیندازید که سال گذشته هزار برابر ما از طریق صادرات خودرو و قطعه درآمد ارزی داشته‌اند و احتمالا تراز ارزی‌شان هم درست بوده!
البته حتماً فصل تولید خودرو به دستور جمال گورسل، رئیس جمهوری ۶۰ سال پیش ترکیه را هم مطالعه بفرمایید و اتومبیلی که در روز افتتاحیه خاموش شد و هر چقدر هم که رئیس جمهور گورسل به آن دستور داد روشن نشد!
حالا البته ترک‌ها قصد دارند که ماشین برقی جدیدشان را هم به همه دنیا صادر کنند. این تاریخ را نه فقط جنابعالی که همه دست‌اندرکاران صنعت خودرو ما باید بخوانند و بدانند که توسعه صنعت بدون توسعه تجارت نمی‌شود که نمی‌شود.
به قول قدیمی‌ها: «گشتیم نبود، نگرد نیست!»
