جدا از تعاریف رسمی و حقوقی، داشتن کاریزما و اتوریته، مهربانی در کنار قوی و جدی بودن، منظم بودن و متکی به نفس بودن از ویژگی‌های اصلی یک کارفرمای موفق است. کارفرما کسی است که می‌تواند رهبری یک مجموعه را به‌دست بگیرد. این مجموعه می‌تواند یک کارگاه نجاری کوچک باشد، یک رستوران یا یک کارخانه خیلی بزرگ. فرقی نمی‌کند که شما به‌عنوان کارفرما در کجای جهان اقتصاد ایستاده‌اید و چند نفر را رهبری می‌کنید، دانستن قوانین، منصف بودن در برابر نیروی کار و داشتن روحیه قوی و برخورد منحصربه‌فرد می‌تواند از شما یک کارفرمای موفق بسازد. اما جدا از این‌ها شما به‌عنوان کارفرما یک سری وظایف قانونی دارید که باید به آنها عمل کنید. در ادامه، به شرح این وظایف می‌پردازیم:
تعریف رسمی کارفرما
یکی از ساده‌ترین تعریف‌ها در قوانین کار به تعریف کلمه کارفرما مربوط می‌شود. طبق ماده ۳ قانون کار در جمهوری اسلامی، کارفرما شخصیتی حقیقی یا حقوقی (موسسات، شرکت‌ها و تعاونی‌هایی ثبت‌شده که دارای اساس‌نامه و صورت‌جلسه باشند) است که در ازای قراردادی مشخص و معین به نیروهایی که برایش کار می‌کنند، دستمزد می‌پردازد. هرچند بر اساس این تعریف به نظر می‌رسد پرداخت دستمزد مهم‌ترین ویژگی کارفرما در قانون باشد، اما واقعیت چیز دیگری است.
واقعیت این است که کارفرما با مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و مسئولیت‌ها در قبال نیروهایش یا کارگرها تعریف و شناخته می‌شود. به عبارت بهتر، کارفرما فقط وظیفه ندارد به نیروی کار خود دستمزد بپردازد. این جایگاه حقیقی و حقوقی علاوه بر پرداخت دستمزد، با پایبندی به موارد ذکرشده در قرارداد، با پایبندی به تمامی موارد ذکرشده در قانون کار از جمله بیمه، با تأمین امنیت جسمی و روانی کارگرها در محیط کار و با ارائه خدمات رفاهی (تغذیه، ورزش، سرویس حمل‌ونقل در صورت در دسترس نبودن محل کار و…) به نیروی کار شناخته می‌شود.
با این حساب، اگر پرداخت دستمزد را به‌عنوان ابتدایی‌ترین و بدیهی‌ترین وظیفه کارفرما تعریف کنیم، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این شخصیت حقیقی یا حقوقی، تأمین امنیت نیروی کار است.
وظایف اصلی یک کارفرمای خوب چیست؟
- ۱- امنیت یکی از پرتکرارترین واژه‌ها در شرح وظایف کارفرما است و موارد متعددی را شامل می‌شود. کارفرما موظف است امنیت محیط کار نیروهایش را تأمین کند. محل کار خصوصاً در کارگاه‌ها آبستن حوادث است. یک کارفرمای با درایت همیشه برای حادثه آماده است و خودش را در برابر آن مسئول می‌داند. او پذیرفته که در قبال سلامت جسمی کارگرها در محیط کار مسئول است. از بین بردن خطرات سلامتی و ایمنی، تا جایی که منطقی و عملی باشد، بر عهده کارفرماست.
- ۲- کارفرما باید امکانات کافی (دستشویی، توالت، کمد، قسمت غذاخوری، کمک‌های اولیه و غیره) را برای کارمندانش فراهم سازد.
- ۳- کارفرمایان طبق قانون ایمنی و بهداشت وظایفی برای ارزیابی خطرات در محل کار دارند. برای این منظور، باید ارزیابی ریسک انجام شود تا به تمام خطراتی که ممکن است در محل کار شما بروز پیدا کند، رسیدگی شود.
- ۴- کارفرمایان باید در مورد خطرات موجود در محل کار و نحوه محافظت از کارمندان و کارگران، به آنها اطلاعات دهند. همچنین نحوه برخورد با خطرات را به آنها آموزش دهند.
- ۵- کارفرمایان باید در مورد مسائل بهداشتی و ایمنی با کارکنان مشورت کنند. مشاوره باید مستقیم یا از طریق یک نماینده ایمنی که توسط نیروی کار انتخاب می‌شود یا توسط اتحادیه کارگری منصوب می‌شود، انجام گیرد.
- ۶- کارفرما باید شرایط تضمین سلامت روانی در محیط کار را برای نیروی کار فراهم کند. این بدان معناست که کارفرما باید به خطرات محیط کار مانند قلدری، استرس و خستگی رسیدگی کند.
- ۷- کارفرما باید دستورالعمل‌های ایمن‌سازی محیط کار را تهیه و سازمان‌دهی کند و در تهیه دستورالعمل‌ها با نیروهای کار مجرب خود مشورت کند و از آنها اطلاعات بگیرد.
- ۸- کارفرماباید مطمئن شود که نیروی کار نسبت به این دستورالعمل‌ها و شرایط محیط کار آگاهی کافی دارد و آموزش دیده است.
- ۹- کارفرما موظف است از مشاوره‌های پزشکی و بهداشتی متناسب با محیط کار بهره بگیرد و با مراکز پزشکی و بهداشتی در ارتباط باشد.
- ۱۰- کارفرما باید در آموزش نیروی کار تازه‌وارد برای استفاده از وسایل ایمنی بکوشد و او را برای حضور در محیط کار آماده کند.
این‌ها تنها بخش‌هایی از وظایف یک کارفرمای خوب در برابر نیروی کار است و به این لیست می‌توان تا ابد اضافه کرد. اگر به‌عنوان کارفرما، چنین شرایطی را فراهم کرده‌اید، کارمندان و کارگرانتان راضی و خوشحال هستند.
چالش‌های پیش روی مادران شاغل و راهکارهایی برای غلبه بر آنها
