با فروش دو ساختمان متعلق به شهرداری تهران در بورس کالا حالا امکان فروش و عرضه املاک برای همه نهادها در این بازار فراهم است. این خبری است که رئیس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران در اواخر شهریور ماه امسال اعلام کرد.
برای اینکه بیشتر در جریان جزئیات کار قرار بگیریم در این گزارش نگاهی داریم به بورس کالا و همچنین امکان عرضه املاک در این بورس و نهایتا ورود سازمان‌ها و نهادها برای فروش املاکشان از طریق بورس کالا.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا یک بازار منسجم مالی است که تلاش می‌کند فضای رقابتی سالمی ایجاد کند. در این بازار تعداد زیادی عرضه‌کننده وجود دارد و آنها می‌توانند کالاهای‌شان را با خیال راحت عرضه کنند.
کارشناسان معتمد این بازار برای اینکه اطمینان عرضه‌کننده و خریدار را جلب کنند این کالاها را به دقت بررسی و ارزش‌گذاری می‌کنند. به این ترتیب امکان کلاهبرداری پایین آمده و فعالان این بازار می‌توانند با خیال آسوده‌تری در این بازار فعالیت کنند.
برای حضور در بورس کالا تنها کافی است که کد بورسی داشته باشید. با کد بورسی به راحتی می‌توانید در این بازار فعالیت کنید و محصولات عرضه شده را خریداری کنید.
علاوه بر دادن اطمینان به فعالان این بازار، بورس کالا تلاش می‌کند فضای هیجانی بازار را هم کنترل کند. این بازار منسجم می‌تواند نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا را از بین ببرد. اولین بازار بورس کالای ایران در سال ۱۳۸۲ برای عرضه آهن و فلزات تشکیل شد و با توسعه این بازار در سال ۱۳۸۵ بورس کالای ایران شکل گرفت.
عرضه املاک در بورس کالا
بورس کالا از دهه هشتاد در ایران فعال بوده و در سال‌های نخست تمرکزش روی فروش آهن و فلزات بوده و بعدها بازار عرضه کالاها را توسعه داد. این بازار در شهریور سال ۱۴۰۱ با فروش دو ملک از املاک شهرداری تهران وارد فاز جدید از عرضه محصولات شد. به ویژه اینکه بازار املاک در ایران در سال‌های اخیر با نوسانات فراوان قیمتی همراه بوده و تلاش‌های دولت برای مهار آن هم ناکام مانده.
از این رو تلاش شده تا با عرضه املاک در بورس کالا کمی از حباب بازار مسکن کنترل شود و قیمت‌ها به سمت واقعی شدن حرکت کنند. فروش املاک در بورس کالا به دو شیوه «نقدی» و «نقدی-اعتباری» انجام می‌شود.
- در شیوه نقدی خریدار در لحظه پول را پرداخت می‌کند و نهایتا تا دو ماه بعد از پرداخت سند مالکیت را دریافت می‌کند. در شیوه «نقدی، اعتباری» ابتدا خریدار ۱۰درصد مبلغ را به‌صورت نقد می‌پردازد و ۹۰ درصد مابقی را از طریق چک در ۳بازه زمانی معین تسویه می‌کند.
- در شیوه سنتی تعیین قیمت پایه توسط کارشناس انجام می‌شود. سپس ۲ نوبت آگهی به‌مدت یک ماه منتشر می‌شود. مرحله بعدی تعیین روز مزایده است که در آن پاکت‌های قیمت شرکت‌کننده‌ها باز می‌شود و نهایتا برنده اعلام می‌شود. به این ترتیب تنها عده‌ای خاص سود می‌برند.
- اما در شیوه بورسی فرایند واگذاری ملک از ۷ ماه به ۲ ماه کاهش می‌یابد. همچنین میان خریدار و فروشنده اعتمادسازی صورت می‌گیرد. ایجاد زمینه رقابت سالم، خریداری ملک با انجام محاسبه میانگین قیمت و مولد سازی املاک برای تامین منابع مالی مورد نیاز شهر از دیگر مزایای این شیوه است. در نتیجه این اقدامات شفافیت در معاملات صورت می‌گیرد.
چگونگی عرضه املاک در بورس کالا
معین محمدی پور، سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالای ایران درباره چگونگی عرضه املاک در بورس کالا می‌گوید:
«فروش املاک در بورس کالا به شکل عرضه فیزیکی یا صندوق سرمایه گذاری انجام می‌گیرد. در عرضه فیزیکی املاک، تا لحظه فروش املاک هزینه خاصی از فروشنده اخذ نمی‌شود. با این روش، سعی می‌شود موانع رونق زمین و ساختمان رفع شوند.
این روش، نوعی پیش فروش متری ساختمان‌های بزرگ بوده و تضامنی گرفته می‌شود در موعد مقرر، سود پرداخت شود. این روش، دردسر و درگیری کمتری برای سرمایه گذاران و صاحبان املاک نسبت به پروسه طولانی بانک‌ها دارد.
متقاضیان می‌توانند با تهیه امیدنامه و اخذ تایید از سوی بورس کالا برای زمین و املاک خود اوراق عرضه کنند و سرمایه گذاران به متراژی از زمین پیش فروش کنند و در صورت انصراف صاحب ملک، تاخیر در تحویل سود و … نیز مبتنی بر تضامین رفتار کرد.»
۲۳ شهریور فروش اولین املاک نهادها از طریق بورس کالا
از زمان شروع عرضه املاک در بورس کالا بحث بر حضور نهادها و فروش املاکشان در بورس هم مطرح بود. نهایتا در ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ این اتفاق رخ داد و شهرداری تهران توانست دو مورد از املاکش را در بورس کالا به فروش برساند. این دو ملک در کمتر از یک ساعت در بورس کالا به فروش رسید و معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران هم وعده داد که پس از این تجربه موفق عرضه املاک شهرداری در بورس پیوسته و مستمر خواهد بود.
معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران با تاکید بر شفافیت حداکثری فروش املاک بورس کالا اظهار کرد:
«فروش املاک از طریق بورس کالا، ابزار مالی جدیدی است که شهرداری تهران از آن بهره می‌‌برد و این نوع از فروش، به قدری شفاف است که ظرف مدت ۳ ماه سند قطعی به نام خریدار منتقل خواهد شد.»
وی ضمن تاکید بر مزایای عرضه املاک شهرداری در بورس گفت: «شفافیت بالا، اعتمادسازی و مولدسازی املاک از مزایای عرضه املاک شهرداری در مقایسه با روش‌های سنتی حراج املاک از جمله مزایده است. همچنین تعدد دفعات عرضه که تا ۷ روز قابل تکرار است باعث می‌شود، فرآیند فروش املاک بسیار کوتاه‌‌تر شود، که منجر به استقبال بیشتر متقاضیان خواهد شد.»
فلاح در ادامه از عرضه مستمر املاک شهرداری تهران در بورس سخن گفت و افزود: «در هفته‌های آتی نیز عرضه املاک در بورس کالا ادامه خواهد داشت و برنامه ما عرضه مستمر املاک در بورس است.»
آگهی‌های املاک را در دیوار ببینید
بسترسازی برای عرضه املاک تمامی نهادها در بورس کالا
پس از تجربه فروش املاک شهرداری در بورس کالا حالا مسئولان این بازار از بسترسازی برای حضور همه نهادها و فروش املاکشان در این بازار خبر می‌دهند. حمیدرضا رحمانی، رئیس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران گفت:
«امکان عرضه و فروش املاک تمامی نهادها در بستر بورس کالا وجود دارد.»
وی ادامه داد: «این امکان و بستر برای تمامی نهادهایی که بخواهند املاکشان را در بورس کالا بفروشند و از این بستر شفاف برای کشف نرخ منطقی املاکشان استفاده کنند وجود دارد، ضمن اینکه برخی از نهادها هم نسبت به پذیرش برخی از املاکشان اقدام کرده اند و در آینده شاید عرضه بیشتر از این نوع عرضه‌ها خواهیم بود.»
رئیس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران افزود: «سازمان اموال تملیکی برای عرضه برخی از املاکش اقدام کرده و برخی بانک‌ها هم ابراز تمایل کردند که از طریق سایت بورس کالای ایران اطلاع رسانی می‌شود.»
در دیوار بخوانید:
***
اخبار و مطالب بازار املاک را بخوانید
