آگهی‌های مسکن در دیوار از تحرکات فعالان بازار برای کاهش قیمت خبر می‌دهد. تغییر دولت‌ها در ایران همواره با ایجاد موجی از امیدواری‌ها همراه است. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در اردیبهشت ماه سال جاری نیز افزایش خوش‌بینی‌ گروهی از شهروندان نسبت به آینده بازارهای کشور را در پی داشت.

بازار مسکن هم که سال‌ها در پی کسب ثبات و آرامش بود، گویا تغییر دولت را بهترین مُسَکّن برای ورود به این دوره یافت. چنانکه اکنون پس از گذشت حدود چهار ماه از آغاز فعالیت رسمی دولت سیزدهم، روند نزولی ماهانۀ قیمت در بعضی از شهرها آغاز شده است.

علاوه بر گزارش‌های رسمی بانک مرکزی که از شکست قیمت‌ها و افزایش تمایل صاحبان املاک برای فروش حکایت دارد، آگهی‌های درج‌شده در دیوار نیز تحرکات فعالان بازار برای کاهش نرخ مسکن را نشان می‌دهد.

تهران که به‌عنوان مرکز تحولات بازار مسکن ایران شناخته می‌شود، به‌طور میانگین در هر سال از دهه ۹۰ حداقل ۱۵۰ درصد رشد را به ثبت رسانده، اما آن‌طور که اطلاعات به‌دست‌آمده از آگهی‌های دیوار نشان می‌دهد از آبان پارسال تا پایان آبان امسال تنها ۷.۵ درصد رشد داشته است. این رشد در نسبت ماهانه اما همچنان قابل توجه بوده و عدد ۳.۴ درصد را نشان می‌دهد.

تغییرات قیمت آپارتمان در آگهی‌های دیوار

پایش اطلاعات دیوار نشان می‌دهد در روزهای منتهی به آذر متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان دو تا پنج سال ساخت در پایتخت به حدود ۳۷ میلیون تومان رسیده تا این شهر رسماً حساب خود را از سایر شهرهای کشور جدا کند. پس از تهران، شیراز با اختلافی چشم‌گیر از تهران و با ثبت نرخ حدود ۲۰ میلیون تومان در رده دوم گران‌ترین شهرهای ایران برای خرید خانه قرار گرفته است. آپارتمان‌های اصفهان، اراک و همدان نیز با قرارگرفتن در بازه قیمتی ۱۶ میلیون تا ۱۹ میلیون تومان در رتبه‌های بعدی گران‌ترین شهرهای حضور دارند.

آگهی‌های فروش آپارتمان تهران را اینجا ببینید

گرچه اکنون خرید خانه در شهرهایی نظیر تهران، شیراز، اصفهان و … شبیه به یک رؤیا می‌ماند، اما هنوز هستند شهرهایی که با حدود ۵۰۰ میلیون تومان بتوان در آن آپارتمانی ۸۰ متری خریداری کرد.

زاهدان، ایلام، سمنان و بیرجند ازجمله مراکز استانی به شمار می‌آیند که هنوز رقم هر مترمربع آپارتمان مسکونی در آن‌ها هشت رقمی نشده است. در یاسوج نیز همچنان میانگین هر مترمربع واحد آپارتمانی دو تا پنج سال ساخت در محدوده هفت میلیون تومان قرار دارد تا این شهر ارزان‌ترین شهر دیوار در دسته فروش آپارتمان ۲ تا ۵ سال ساخت لقب بگیرد.

با وجود اینکه آپارتمان‌های یاسوج به‌طور میانگین کمتر از یک‌پنجم تهران قیمت دارند، اما نکته جالب توجه پرچم‌داری این شهر در روند صعودی قیمت‌ها طی یک سال اخیر است.

اطلاعات به‌دست‌آمده از دیوار از رشد ۴۳.۵ درصدی قیمت آپارتمان‌های این شهر در آبان امسال نسبت به آبان پارسال حکایت دارد. البته قیمت آپارتمان در این شهر نسبت به مهر سال جاری تنها ۱۰۰۰ تومان رشد داشته تا شاید بدین شکل ترمز قیمت‌ها کشیده شود.

از سوی دیگر، همدان که جزو گران‌ترین شهرهای ایران در بازار املاک قرار گرفته، طی یک سال اخیر تنها ۲.۴ درصد رشد قیمتی داشته تا در این زمینه کم‌بازده‌تر از هر شهر دیگری باشد.

نرخ هر مترمربع واحد مسکونی در این شهر از ۱۵ میلیون و ۷۸۷ هزار تومان در آبان پارسال به ۱۶ میلیون و ۱۶۱ هزار تومان تا پایان آبان سال جاری رسید. به نظر می‌رسد بخش مهمی از رشد مورد اشاره در یک ماهۀ آبان اتفاق افتاده است.

در روند رشد ماهانه آبان نسبت به مهر امسال نیز قزوین با ثبت رشد ۶.۶ درصدی رکورددار این بازه زمانی به حساب می‌آید. شهرکرد با افول ۳.۱ درصدی بدترین عملکرد را طی یک ماهۀ آبان ۱۴۰۰ داشته است.

در حالی که میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در این شهر تا پایان مهر، سقف ۱۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان را هم رد کرده بود، در پایان آبان تا ۱۲ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان به عقب بازگشت.

برای خرید آپارتمان در قزوین کلیک کنید

همان‌طور که در جدول زیر مشخص است، پایش اطلاعات آپارتمان‌های ۸۰ متری دو تا پنج ساله که در دیوار به فروش گذاشته شده‌اند نشان می‌دهد تنها پنج مرکز استانی قم، گرگان، تهران، بیرجند و همدان رشد کمتر از ۱۰ درصد داشته‌اند.

گرچه برخی از تحلیل‌گران بازار و دولتمردان از حالا دربارۀ روند منفی بازار سخن می‌گویند، اما حداقل در بازه یک سالۀ اخیر هیچ کلان‌شهری در بازار مسکن بازدهی منفی نداشته است.

شهرهایی با رشد کمتر از ۱۰ درصد در قیمت آگهی‌ها (آبان ۱۴۰۰)

قیمت یک متر آپارتمان ۲ تا ۵ سال ساخت (تومان) – با کلیک روی نام هر شهر، آگهی‌های آن را در دیوار ببینید.

[table id=169 /]

تغییرات متوسط قیمت در آگهی‌های دیوار

۱۸ مرکز استانی نیز در این پایش دیده می‌شوند که رشد سالانه‌ آن‌ها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بوده است. نکته جالب توجه آنکه از میان ۶ شهری که رشد ماهانه منفی داشته‌اند، چهار شهر در این گروه قرار دارند. شهرکرد که در میان تمام ۳۱ مرکز استانی بیشترین افت قیمت ماهانه را ثبت کرده، در پایان آبان سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد بیش از ۱۴ درصدی داشته است.

زنجان که در طول یک سال اخیر ۱۰.۱ درصد افزایش قیمت داشته، از مهر تا آبان امسال ۵.۵ درصد رشد را ثبت کرده تا در روند ماهانه پس از قزوین در رده دوم قرار بگیرد.

قزوین نیز به‌عنوان پرچم‌دار تورم ماهانه مسکن نسبت به آبان سال گذشته نزدیک به ۱۸ درصد گران‌تر شده است. عبور نرخ هر مترمربع واحد مسکونی از رقم ۲۰ میلیون تومان باعث شده تا شیراز پس از تهران رتبه دوم بهای املاک را به خود اختصاص دهد.

با این حال نگاهی به اطلاعات به‌دست‌آمده از دیوار نشان می‌دهد که این شهر در طول یک سال اخیر تنها ۱۰.۸ درصد رشد داشته و از ۱۸ میلیون و ۱۰۶ هزار تومان در هر مترمربع به ۲۰ میلیون و ۶۱ هزار تومان رسیده است.

شهرهایی با رشد ۱۰ تا ۲۰ درصد در قیمت آگهی‌ها (آبان ۱۴۰۰)

قیمت یک متر آپارتمان ۲ تا ۵ سال ساخت (تومان) – با کلیک روی نام هر شهر، آگهی‌های آن را در دیوار ببینید.

[table id=170 /]

رشد ناچیز قیمت در آگهی‌های دیوار

اطلاعات به‌دست‌آمده از آگهی‌های سایت دیوار نشان می‌دهد که هشت مرکز استانی رشد بیش از ۲۰ درصدی را طی یک سال منتهی به آذر به ثبت رسانده‌اند.

گرچه بوشهر با جهش حدود ۲۲ درصدی طی بازه زمانی مذکور در این گروه قرار گرفته، اما در روند ماهانه دچار شیب نزولی شده است.

یاسوج که از مهر تا آبان سال جاری تنها ۱۰۰۰ تومان رشد قیمت داشته، در یک سال اخیر تقریباً همگام با تورم عمومی اقتصاد کشور پیش رفته و با ثبت رشد ۴۳.۵ درصدی پیشتاز رشد قیمت آپارتمان‌ها در دیوار شناخته می‌شود.

اعداد و ارقام موجود از این موضوع حکایت دارد که سرعت رشد این گروه که در یک سال اخیر شتاب بیشتری در قیمت واحدهای مسکونی داشتند در یک ماهۀ آبان تا حدودی متوقف شده و حداکثر رشد موجود مربوط به ارومیه با نرخ ۳.۵ درصد بوده است.

این اتفاق در حالی رخ داده که در گروهی که رشد متوسطی داشته قیمت‌ها طی دوره یک‌ماهه تا ۶.۶ درصد هم پیش رفته‌اند.

شهرهایی با رشد بیش از ۲۰ درصد در قیمت آگهی‌ها (آبان ۱۴۰۰)

قیمت یک متر آپارتمان ۲ تا ۵ سال ساخت (تومان) – با کلیک روی نام هر شهر، آگهی‌های آن را در دیوار ببینید.

[table id=171 /]

جمع‌بندی

گرچه در یک سال اخیر تا حد قابل توجهی از شتاب تورمی بازار مسکن کشور و به‌ویژه پایتخت کاسته شده، اما اطلاعات به‌دست‌آمده از آگهی‌های دیوار نشان از رشد ۱۷ درصدی قیمت مسکن در گسترۀ ایران دارد؛ رقمی که به نسبت سال‌های قبل مطلوب به نظر می‌رسد، اما همچنان در مقیاس جهانی بالاتر از استانداردها به شمار می‌آید.

در دیگر سو به‌رغم اینکه دولتمردان سعی دارند با تأکید مداوم بر آغاز روند نزولی قیمت در بازار مسکن، آن را به آغاز طرح نهضت ملی ارتباط دهند، ولی این همان گفتاردرمانی است که دولت‌های پیشین نیز بارها آن را به نمایش گذاشته‌اند.

بسیاری از تحلیل‌گران بازار اعتقاد دارند اگر هم افت قیمت در برخی از شهرهای کشور آغاز شده، ارتباط چندانی به اقدامات دستوری و تکرار تجربیات شکست‌خوردۀ گذشته دولت ندارد؛ بلکه ریشۀ رکود نسبی قیمت‌ها را باید در جهش قیمتی که طی دهۀ ۹۰ اتفاق افتاد جست‌وجو کرد. جهشی که باعث شد قیت مسکن شکاف قابل‌توجهی با قدرت خرید شهروندان پیدا کند و امروز صاحبان املاک برای اینکه ملک خود را بفروشند، چاره‌ای جز کوتاه‌آمدن در چانه‌زنی‌ها ندارند.

نگاهی به آمار و ارقام استخراج‌شده از آگهی‌ها دیوار نیز به‌خوبی به استدلال را توجیه می‌کند. به‌عنوان مثال یاسوج که ارزان‌ترین واحدهای مسکونی کشور را در دل خود جای داده، رکورددار افزایش قیمت در طول یک سال اخیر بوده است.

از سوی دیگر قیمت آپارتمان‌های تهران که به بیش از پنج برابر نرخ واحدهای مسکونی در یاسوج رسیده تنها ۷.۵ درصد رشد داشته است.

گویا اکنون نوبت به شهرهای کمتر توسعه‌یافته رسیده تا خود را با تورم بازار مسکن تطبیق دهند. البته روندی که هم‌اکنون در بازار مشاهده می‌شود بیشتر شبیه به یک حس بیم و امید در بین طرفین عرضه و تقاضا می‌ماند؛ به نظر می‌رسد زمانی که صاحبان املاک این تردید دوگانه خارج شوند، شاهد موجی جدید از افزایش قیمت در بازار مسکن کشور باشیم.