پس از یک بهار و تابستان داغ برای بازار خودرو، حالا شاهد یک پاییز سرد در بازار خودرو هستیم. بازاری که به گفته فعالان آن، عرضهها افزایش یافته و متقاضی در بازار وجود ندارد. با رسیدن جو بایدن به کاخ سفید و احتمال بازگشت شرکتهای خودروسازی خارجی به ایران، کاهش احتمالی فشار تحریمها و برقراری دوباره واردات خودرو به ایران، بازار خودرو ایران دچار سقوط قیمت شده است.
همزمان با چشم انداز نزولی قیمتها، مالکان خودروها سعی دارند تا با مراجعه به مراکز نیمه تعطیل خرید و فروش خودرو یا از طریق انتشار آگهی در اپلیکیشنهای موبایلی، خودروهایشان را بفروشند. افرادی که در ماههای گذشته سرمایه خود را به سمت بازار خودرو هدایت کرده بودند، در حال حاضر، اکثراً فروشنده هستند، اما در بازار مشتری و خریدار کم است. در این شرایط مشتریان، برخلاف ماههای گذشته، نقش پررنگتری در تعیین نرخها دارند. همزمان با ریزش قیمتها، اقبال متقاضیان به طرحهای پیشثبتنام شرکتهای خودروسازی به شدت کاهش یافته است.
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تأکید کرد: با توجه به تعطیلی بازار، روند کاهشی نرخ ارز و تشدید رکود، فعالان صنفی در انتظار کاهش بیشتر قیمتها، به خصوص در بازار خودروهای گرانقیمت مونتاژی و وارداتی هستند. او گفت: «با کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمتها در موج اخیر ریزش نرخ خودرو، بخشی از حباب قیمتی شکلگرفته در بازار تخلیه شده است».
بیشتر بخوانید: جزئیات طرح آزادسازی واردات خودرو به کشور
سعید موتمنی در عین حال افزود: «حتی این کاهش قیمتها نیز قادر به آشتی مشتریان با بازار خودرو نبوده، ضمن اینکه کاهش قدرت خرید و تعطیلی نمایشگاههای خودرو در دوره ۲ هفتهای قرنطینه نیز در کاهش اقبال مشتریان به خرید خودرو مؤثر بوده است».
نعمتالله کاشانینسب، نایب رئیس نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو نیز تأکید کرده است: «اگر سیر نزولی قیمت دلار ادامه یابد، قیمت خودروهای داخلی و وارداتی باز هم کاهش بیشتری را تجربه خواهد کرد».
فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو نیز که قبلا ریزش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت خودرو در آبان و آذر را پیشبینی کرده بود، میگوید: «مسیر سیاستهای کلان اقتصادی به سمتی است که احتمالا قیمت دلار با روند کاهشی بیشتری مواجه خواهد شد و به همین دلیل پیشبینی میشود تا پایان آذرماه قیمت خودروهای داخلی ۱۰ درصد دیگر نسبت به قیمتهای کنونی کاهش یابد».
قیمت خودروهای داخلی در هفتههای اخیر چند ده و بعضا تا بیش از ۱۰۰ میلیون کاهش یافتهاند. دیروز قیمت حاشیه بازار سمند الایکس به ۱۷۰ میلیون، پژو ۴۰۵ به ۱۷۰ میلیون، تیبا ۲ به ۱۲۶ میلیون، پژو پارس به ۱۹۱ میلیون، پژو۲۰۶ تیپ ۲ به ۱۷۰ میلیون، ساینا به ۱۲۶ میلیون، تیبا صندوقدار به ۱۱۳ میلیون و پراید ۱۳۱ به ۹۷ میلیون تومان کاهش یافت. همچنین قیمت پژو ۲۰۶ تیپ ۵ به ۲۴۲ میلیون، پژو ۲۰۶ صندوقدار به ۲۴۰ میلیون، پژو ۲۰۷ دندهای به ۲۸۰ میلیون و پژو ۲۰۷ اتوماتیک به ۳۰۱میلیون تومان رسید.
میزان کاهش قیمتها در بازار خودروهای مونتاژی چینی و فرانسوی به مراتب بیشتر از خودروهای تولید داخل بوده است. این شرایط موجب نزدیک شدن یا برابری قیمت حاشیه بازار برخی خودروهای داخلی مانند محصولات سایپا به نرخ مصوب دولتی شده است. اما میزان ریزش قیمت در بازار خودروهای مونتاژی به خصوص خودروهای چینی بیشتر بوده و موجب شده قیمت حاشیه بازار برخی محصولات مدیران خودرو، کرمان موتور و بهمن موتور به کمتر از قیمت مصوب کارخانه برسد. قیمت خودروهای مونتاژی ریزش ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومانی قیمت را تجربه کردهاند، به نحوی که قیمت هایما از ۹۵۰ میلیون به ۶۶۰ میلیون، سیتروئن C3 مدل ۹۸ با کاهش ۳۰۰ میلیونی به ۸۱۰ میلیون، مزدا ۳ مدل ۹۸ با کاهش ۵۰۰ میلیونی به ۸۷۰ میلیون تومان، قیمت پژو ۲۰۰۸ از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به ۸۰۰ میلیون تومان رسیده است.
بیشتر بخوانید: کاهش کیفیت خودروهای داخلی با افزایش تولید خودروسازان
بازار خودروهای وارداتی که در چندماه گذشته متاثر از افزایش قیمت ارز، کاهش عرضه ناشی از ممنوعیت واردات و افزایش قیمت میلیاردی این خودروها با رکود بیشتری نسبت به خودروهای داخلی و مونتاژی مواجه بوده، این روزها افت قیمت بیشتر و رکود شدیدتری را تجربه میکند. با این روند، قیمت سانتافه از ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون به ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون رسیده است. قیمت مدل ۲۰۱۷ این خودرو نیز که قبلا به ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان رسیده بود، این روزها با قیمت یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان نیز مشتری ندارد. نرخ سوناتا که قبلا تا یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان افزایش یافته بود نیز اکنون به یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان کاهش یافته و قیمت مقطوع هیوندایی آزرا که قبلا در بازار به ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان رسیده بود، اکنون به ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون رسیده و حتی امکان تخفیف بیشتر به مشتریان نیز وجود دارد. این کاهش قیمت در خودروهای لوکس گران قیمت مانند برخی انواع بامو حتی تا بیش از ۲ میلیارد تومان نیز بوده است.
به هر صورت، آنچه مسلم است این است که به نظر میرسد روند کاهش قیمت خودرو همچنان ادامه داشته باشد. شرایط به گونهای است که اگر تحریمها علیه صنعت خودروسازی برداشته شود، روند کاهش قیمت دلار ادامه داشته باشد و همچنین واردات خودرو که این روزها زمزمه آن بیشتر به گوش میرسد، آزاد شود باید منتظر سقوط آزاد قیمتها در بازار خودرو باشیم.