در طول دو دهه گذشته، پس از تلاش بی پایان فعالان حوزه محیط زیست، بالاخره هزاران شرکت پذیرفتند که میزان ردپای کربن به جا مانده از خود را به یک سازمان غیرانتفاعی به نام CDP (که در ابتدا به عنوان پروژه افشای کربن شناخته می‌شد) گزارش بدهند و در واقع این حقیقت مهم را افشا کنند. شاید اولین سوالی که برای خواننده پیش می‌آید این باشد که اصلا رد پای کربن چیست؟ اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم: ردپای کربن یک شرکت عبارت است از کل مقدار گازهای گلخانه‌ای (GHG) که به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق فعالیت‌های یک شرکت در محیط زیست پخش و منتشر می‌شود.
گازهای گلخانه‌ای شامل دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و گازهایی هستند که با ایجاد یک لایه انعکاسی در جو باعث ایجاد عایقی می‌شوند که باعث می‌شود کره‌زمین گرم بماند. گازهای گلخانه‌ای هم به دلایل طبیعی و هم به دلایل مصنوعی از طریق فعالیت‌هایی مانند تبدیل زغال‌سنگ، نفت و گاز به برق، انرژی، استفاده از منابع جنگل‌ها برای مصارف شهری و کشاورزی و سوزاندن سوخت‌های فسیلی برای سفر و حمل‌ونقل تولید می‌شوند.
رایج‌ترین گاز گلخانه‌ای که در اثر فعالیت‌های انسانی آزاد می‌شود، دی اکسید کربن (CO2) است. دی‌اکسید کربن گازی است که بیشترین تاثیر را در تغییرات آب‌وهوایی دارد و دلیل اصلی ایجاد اثر گلخانه‌ای است به این معنا که با افزایش سطح گازهای گلخانه‌ای، دمای زمین به طور قابل توجه و بیش از حد استاندارد افزایش یافته‌است. بنابراین همه گازهای گلخانه‌ای مختلف را به تاثیری معادل از دی اکسید کربن تبدیل می‌کنیم، و مقدار ردپای شرکت را در «تن معادل دی اکسید کربن» – CO2e نشان می‌دهیم.
اقدامات آمازون در کاهش ردپای کربنی
کووید-۱۹ بسیاری از مردم را مجبور کرد تا برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس مرموز در خانه بمانند. سال گذشته، این تغییر در فعالیت‌ها باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان شد. محققان در دسامبر گذشته دریافتند که انتشار جهانی کربن در سال ۲۰۲۰ تقریباً ۷ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته‌است. خوشبختانه این میزان، بزرگترین کاهش تاریخ را نشان می‌دهد. آمازون یکی از بزرگترین ذینفعان این بیماری همه گیر بود، زیرا خریداران برای تهیه همه چیز، از ماسک صورت و ضدعفونی کننده دست گرفته تا مواد غذایی و لوازم اداری، به خرده فروشی‌های آنلاین اعتماد می‌کردند که آمازون در صدر آن قرار داشت. آمازون در سال گذشته به رکورد ۳۸۶ میلیارد دلار درآمد دست یافت.
اما با افزایش سرسام آور فروش آمازون در طول همه گیری کرونا، انتشار کربن این شرکت ۱۹ درصد افزایش یافت در حالیکه آمار نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۹ انتشار کربن شرکت ۱۵ درصد افزایش یافته‌بود. همین اتفاقات بود که آمازون تصمیم گرفت تا سال ۲۰۲۵، منابع مورد نیاز فعالیت‌های خود را با ۱۰۰٪ از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کند و به رد پای کربن صفر خالص(net- zero carbon print) در نیمی از حمل و نقل ارسال کالا خود تا سال ۲۰۳۰ برسد. یکی از اقدامات آمازون برنامه‌ریزی برای تهیه صد هزار وسیله نقلیه الکترونیکی برای رساندن سفارش‌ها به دست مردم است. هدفی که آمازون می‌گوید تا سال ۲۰۳۰ به آن دست پیدا می‌کند.
به زبان ساده، صفر خالص به تعادل بین مقدار گاز گلخانه ای تولید شده و مقدار حذف شده از جو اشاره دارد. زمانی به صفر خالص می‌رسیم که مقدار گاز گلخانه‌ای تولید شده از مقدار گاز گلخانه‌ای حذف شده بیشتر نباشد.
بر اساس آخرین گزارش، آمازون استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را از ۴۲ درصد در سراسر فعالیت‌های خود در سال ۲۰۱۹، به ۶۵ درصد در سال گذشته افزایش داد و این اقدام این شرکت را به بزرگترین خریدار انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان تبدیل کرد مثل اینکه وسایل نقلیه برقی برای تحویل بسته ها را بیشتر به کار بگیرد و از شرکت های تولید کننده کارتن و مواد بسته بندی بخواهد که در محصولاتشان از مواد بازیافت شده و مواد قابل تجزیه زیستی استفاده کنند و در مجموع کاهش مواد بسته‌بندی که برای هر بسته استفاده می‌شود.
آمازون به سرمایه گذاری در پروژه های انرژی تجدیدپذیر همراه با ذخیره انرژی ادامه می‌دهد. سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی به آمازون اجازه می‌دهند تا انرژی پاک تولید شده توسط پروژه‌های خورشیدی خود را ذخیره کند و در مواقعی که انرژی خورشیدی در دسترس نیست، مانند ساعات عصر یا در ساعات پر تقاضای فروش، آن را به کار گیرد. این امر تأثیر آب و هوای مجموعه انرژی پاک آمازون را با فعال کردن برق بدون کربن در بخش‌های بیشتری از روز تقویت می‌کند.
آمازون در سراسر مجموعه خود در سراسر جهان ۲۳۲ پروژه بادی و خورشیدی آنلاین دارد که مجموعاً ۱۰ گیگاوات ظرفیت تولید انرژی دارند. آمازون بیان می‌کند تا سال ۲۰۳۰ هدف استفاده از انرژی تجدید پذیر به صورت ۱۰۰ درصد محقق می‌شود، اما طبق این گزارش، این نقطه عطف می‌تواند حتی تا سال ۲۰۲۵ هم عملی شود. این شرکت همچنین ۲ میلیارد دلار در توسعه خدمات و گسترش کربن‌زدایی از طریق صندوق تعهد آب و هوا سرمایه گذاری کرده‌است.
با تکیه بر این برنامه‌ها، آمازون اکنون در تلاش است تا انرژی تجدیدپذیر جدیدی را معادل با مقدار مصرف شده منابع مورد نیاز توسط تمام دستگاه‌های زیر مجموعه خود تهیه کند. طبق برنامه‌ریزی این شرکت در آینده برنامه‌هایی برای برندهایی از جمله کیندل (برنامه کتابخوان دیجیتال آمازون) طراحی خواهد شد که منجر به کاهش ردپای کربن خواهد شد.
سرمایه گذاری در ساخت کامیون‌های هیدروژنی، سوخت پایدار هوانوردی (SAF) و برنامه‌های هوانوردی هیدروژن-الکتریکی برای حمل محموله‌هایی که نیازمند طی کردن مسافت طولانی هستند، از دیگر اقدامات آمازون محسوب می‌شود. هرچند در گزارش‌ها آمار مشخصی وجود ندارد که در آمازون در حال حاضر چند خودروی برقی مشغول به کار هستند و فقط تعداد آنها را «هزار» به اضافه «بیش از ۳۰۰ دوچرخه بار الکترونیکی» عنوان کرده‌اند، اما با این وجود به نظر می‌رسد آمازون حالا دیگر با بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی خود به خوبی آشناست. این شرکت همچنین بیان می‌کند که در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰ میلیون بسته با خودروهای برقی در اروپا و آمریکای شمالی تحویل مشتریان شده است.
آمازون از یک صندوق ۲ میلیارد دلاری برای سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌هایی که فناوری‌های پایدار را ایجاد می‌کنند، رونمایی کرده‌است. جف بزوس، بنیانگذار آمازون، سال گذشته صندوق زمینی بزوس ۱۰ میلیارد دلاری خود را با هدف اقدامات مثبت برای تغییرات آب و هوایی راه اندازی کرد .
نقش فشار افکار عمومی در توضیح شرکت‌ها درباره ردپای کربن روی زمین
اعلامیه آمازون در مورد تعهد رسیدگی به تغییرات آب و هوا، که بیش از ۱۰۰ امضاکننده دیگر را نیز با خود همراه کرده، در بحبوحه فشار عمومی از سوی گروه کارکنان آمازون برای عدالت آب و هوا منتشر شد و از این شرکت خواست تا اهداف مشخص تری را در مورد تغییرات آب و هوایی تعیین کند.
شرکت آمازون در گزارش پایداری خود مدعی است که مشتریان در سال ۲۰۲۰ سفرهای کمتری به فروشگاه‌های فیزیکی آمازون انجام دادند و به جای آن ترجیح دادند که کالاهای مورد نیازشان را در خانه تحویل بگیرند. این کار طبیعتا باعث انتشار کربن کمتری می‌شود. از طرفی بسیاری از کارمندان آمازون در بیشتر سال از خانه کار می‌کردند. آمازون مدعی است که چندین سال طول می‌کشد تا مزایای کاهش کربن حاصل از سرمایه گذاری این شرکت به طور کامل منعکس شود. آنها می‌گویند: «در حالی که هنوز در مرحله اولیه کربن زدایی از کسب و کار خود هستیم، به سرعت سرمایه‌گذاری‌های خود را در راه‌حل‌های کاهش کربن که تأثیرات بلندمدت و بزرگی دارند، ادامه خواهیم داد و این مسیر ما را در مسیر رسیدن به کربن خالص صفر تا سال ۲۰۴۰ به جلو می‌برد. در نهایت، ما به نقطه‌ای خواهیم رسید که انتشار کربن مطلق کسب و کار ما حتی با رشد خود کسب و کار کاهش می‌یابد.
اما گزارش‌هایی که اولین با در سایت Raveal منتشر شده است که بر اساس آن مشخص می‌شود که آمازون مسئولیت تأثیر کامل آب و هوا را فقط در محصولات دارای برچسب برند آمازون بر عهده می‌گیرد که تنها حدود ۱٪ از فروش آنلاین آن را تشکیل می‌دهد!
با در نظر گرفتن چرخه خرید محصولات مصرفی در شرکت آمازون، میزان واقعی انتشار کربن سه برابر میزان کربنی است که آمازون در گزارشات خود اعلام کرده‌است.
اقدامات eBay در کاهش ردپای کربنی
eBay یک شرکت بزرگ تجارت جهانی است که میلیون‌ها خریدار و فروشنده را در بیش از ۱۹۰ بازار در سراسر جهان به هم متصل می‌کند. در سال ۲۰۲۰، ردپای کربن بازار آنلاین eBay عمدتاً به حمل و نقل کالاها و توزیع آنها برای رساندن به دست مشتری مرتبط بود که تقریباً ۹۰۰ هزار تن گازهای گلخانه‌ای معادل CO2 را منتشر کرده است. همچنین خرید کالاها در زنجیره ارزش( یعنی تمام مراحل کسب و کار؛ از مرحله اول ایجاد محصول تا مرحله آخر و پایانی خدمات به مشتری) با انتشار حدود ۳۵۶ هزار تن CO2e در رتبه دوم عامل ردپای کربنی این شرکت قرار گرفت.
جیمی ایانون، رئیس و مدیر عامل eBay، می‌گوید: «ما دائماً در تلاشیم تا راه‌هایی برای تقویت بیشتر اهداف مسئولیت‌پذیری شرکتی خود پیدا کنیم، زیرا برای ایجاد یک سیاره سالم‌تر برای همه تلاش می‌کنیم. من به تعهد خود برای تضمین آینده‌ای پایدار و انعطاف پذیر برای جامعه جهانی خود افتخار می‌کنم.»
eBay مدعی است که این کار را در سال ۲۰۲۰ سرعت بخشیده است. رنه مورین، مدیر ارشد پایداری eBay، می‌گوید: «در طول سال ۲۰۲۰ در تلاش‌هایمان برای درک و کاهش تاثیرات زیست‌محیطی خود به عنوان یک شرکت، به اقدامات اقلیمی جدیدی متعهد شده‌ایم. ما متعهد به شفافیت هستیم و از این فرصت‌ها برای به اشتراک گذاشتن شیوه‌های تجاری مسئولانه‌مان استقبال می‌کنیم، که باعث ایجاد تغییرات مثبت برای جامعه‌ای می‌شود که در آن زندگی و کار می‌کنیم.»
شرکت eBay با تعیین یک هدف بلند پروازانه گازهای گلخانه‌ای (GHG) که توسط طرح اهداف مبتنی بر علم (SBTi) تأیید شده است، ادامه تعهد خود را به اقدامات اقلیمی اعلام کرد. eBay متعهد شده است تا انتشار گازهای سمی توسط کسب و کارش را تا سال ۲۰۳۰ ،حداقل ۹۰ درصد نسبت به سال ۲۰۱۹ کاهش دهد. در راستای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد، این کمپانی همچنین متعهد شده است که انتشارات کربن ناشی از حمل و نقل و توزیع پایین دست را تا ۲۰ درصد در بازه زمانی مشابه کاهش دهد. خریداران و فروشندگان eBay در هر ثانیه کالاهایی به ارزش ۲۰۰۰ دلار را مبادله می‌کنند که اکثریت آنها مستعمل، بازسازی شده یا قدیمی هستند. تلاش تیم سبز eBay، که از جامعه و دستاوردهای کارمندان الهام گرفته شده است، به تشویق این رفتارها و ترویج روش‌های جدید تفکر در مورد خرید سبز ادامه خواهد داد.
سرمایه گذاری‌های تاثیرگذار eBay
برای کاهش اثرات زیست محیطی، eBay اقداماتی از جمله کاهش مصرف کلی انرژی، انتقال برق به منابع انرژی تجدیدپذیر و کاهش مصرف آب را انجام داده است. در سال ۲۰۲۰، eBay هفتاد و چهار درصد از برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کرد، این در حالی است که این استفاده در سال ۲۰۱۹، شصت و شش درصد بوده و یک مقایسه ساده نشان می‌دهد که اقدامات مثبتی در حال انجام است. البته در دفتر مرکزی eBay در سان خوزه، استفاده از برق تولید شده توسط انرژی‌های تجدیدپذیر، ۱۰۰ است. در حال حاضر eBay رد پای کربن خود را تا ۱۹ درصد کاهش داده است که عمدتاً به دلیل افزایش سرمایه گذاری در انرژی‌های تجدید پذیر است.
از اقدامات دیگر eBay سرمایه گذاری اخیر در کنار مک دونالد با Lightsource bp برای خرید برق از بزرگترین پروژه خورشیدی لوئیزیانا است. پس از تکمیل این پروژه در اواسط سال ۲۰۲۳، سالانه بیش از ۶۰۰۰۰۰ مگاوات ساعت (MWh) انرژی پاک تولید خواهد شد که مطابق آن برآورد می‌شود سالانه بیش از ۴۵۰۰۰۰ تن از انتشار گازهای گلخانه‌ای جلوگیری شود.
در گزارش eBay آمده است: «علاوه بر این دستاوردهای اخیر، ما همچنان به کار در جهت اهداف پایداری خود و تقویت مشارکت‌های کلیدی تاکید می‌کنیم. از جمله:
- تشویق مصرف مسئولانه از طریق تجارت مجدد یا همان صنعت دست دوم، از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ که هدف آن جلوگیری از انتشار ۳ میلیون تنی کربن از طریق فروش لوازم الکترونیکی و پوشاک دست دوم در پلتفرم eBay است.
- مشارکت با سازمان‌های حامی تغییرات اقلیمی، مانند اتحاد خریداران انرژی‌های تجدیدپذیر (REBA) و شبکه کسب‌وکار Ceres برای سیاست‌های نوآورانه آب و هوا و انرژی (BICEP)، و ائتلاف تجاری We Mean، که از اقدام آب و هوا و حمایت از توافق پاریس حمایت می‌کند.
اقدامات فیسبوک در کاهش ردپای کربنی
حوزه های اصلی تمرکز فیس بوک در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکت ها، آموزش، فناوری، عدالت اجتماعی و فرصت های اقتصادی است. ابتکار زاکربرگ استفاده از پلتفرم فیس بوک برای سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های بشردوستانه است.
فیسبوک معتقد است که توسعه پایدار و محافظت از محیط‌زیست و اقلیم کره زمین چیزی بیش از عملکرد مسئولانه است. در واقع پیگیری اهداف توسعه پایدار فرصتی است برای حمایت از جوامعی که بخشی از آنها هستیم و تأثیر بیشتری بر جهان بگذاریم. فیسبوک می‌گوید:« ما از پلتفرم‌های خود در جهت توسعه نوآوری‌ها برای جهانی پایدارتر بهره می‌گیریم.»
مجموع انتشار گازهای گلخانه ای عملیاتی فیس بوک در سال ۲۰۲۰ به ۳۸۰۰۰ تن CO2 رسید. این کاهش ۹۴ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۱۷ بود. در سال ۲۰۲۰، فیسبوک هدف خود را برای رسیدن به صفر خالص انتشار گازهای گلخانه‌ای در سراسر زنجیره ارزش خود تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرد.
رویکرد فیسبوک در سال ۲۰۲۰ و پس از آن این است که پروژه های حذف کربن را اولویت بندی کند. فیس بوک با راه حل های مبتنی بر طبیعت شروع کرده است مثل احیای جنگل‌ها.
در سال ۲۰۲۰، فیسبوک برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در سراسر زنجیره ارزش خود کارهای مختلفی انجام داد:
v 100 درصد برق مصرفی کارکنان دورکار با انرژی های تجدیدپذیر تامین شد. این اولین سالی بود که انتشارات ناشی از دورکاری را در فهرست زیست محیطی خود گنجاند.
v آزمایش بهبود کدهای جدید واتس‌اپ بر اساس Erlang و کاهش فضای ذخیره سازی محاسباتی تا ۲۵ درصد
v اقدام فیسبوک برای رسیدن به هدف برای انتشار صفر کربن پروژه های حذف کربن در سال ۲۰۲۰ شامل حمایت از پروژه های جنگلداری در شرق آفریقا و دره رودخانه می سی سی پی بود که ۱۴۵۰۰۰ تن کربن را از جو حذف کرد.
- فیسبوک سال‌هاست که روی انرژی‌های تجدیدپذیر مانند مزارع بادی و خورشیدی سرمایه‌گذاری می‌کند
- فیسبوک همچنین روی پروژه‌های حفاظت از آب کار می‌کند و متعهد شده است که تا سال ۲۰۳۰ آب بیشتری نسبت به مصرف خود (تبخیر) بازیابی کند.
- مراکز داده فیسبوک که از آب برای خنک کردن سرورها و حفظ رطوبت بهینه استفاده می‌کنند، از کم مصرف‌ترین مراکز آب در جهان هستند. فیسبوک به دنبال راه‌های نوآورانه‌ای برای به حداقل رساندن مصرف آب خود در مکان‌های عملیاتی است که با چالش‌های زیست‌محیطی مانند سطوح بالای گرد و غبار، رطوبت شدید یا شوری بالا مواجه هستند.
- مرکز داده فیسبوک در شهر تگزاس با نیروی باد کار می‌کند. این مرکز داده از نیروی باد یک مزرعه بادی بزرگ استفاده خواهد کرد که در ۱۷۰۰۰ هکتار زمین در شهرستان Clay در حدود ۹۰ مایلی مرکز داده است. فیسبوک با موافقت با خرید برق از مزرعه بادی ۲۰۰ مگاواتی، به ارائه پروژه برق پاک به شبکه کمک کرده‌است.
- فیسبوک همچنین با شرکت گرمایش محلی نیز همکاری کرده است تا انرژی اضافی مرکز داده را به گرما برای شهرهای اطراف تبدیل کند.
- طبق گزارش پایداری فیسبوک در آلتونا و آیووا، تعدادی برنامه به صورت آزمایشی اجرا شده که هدف آن کمک به کاهش اثرات زیست محیطی است.
- حمایت از کاشت ۷۰۰۰۰ درخت در ۲۸۰ هکتار از زمین‌های جنگلی خصوصی در کالیفرنیا برای کمک به بازسازی مناطق سوخته شده توسط آتش سوزی‌های جنگلی در سال ۲۰۱۸ از دیگر اقدامات فیسبوک است.
- در سال ۲۰۲۰، فیسبوک دو رویداد بزرگ برگزار کرد، هفته زمین در آوریل که مراسم آن پنج روز طول کشید. فیسبوک همچنین در همین سال اولین اجلاس سالانه پایداری را به مدت یک روز برگزار کرد.
کنفرانس داخلی گروه‌های جهانی «Green@» و فیسبوک در سال ۲۰۲۰ برگزار شد. ماموریت پروژه گرین الهام‌بخشی و آموزش کاهش اثرات زیست محیطی و کاهش ردپای کربن هنگام کار است و اینکه مشاغل جدید مرتبط با کار پایدار ایجاد کنند.
این کنفرانس راه حلی برای آموزش کارمندان شرکت فیسبوک برای داشتن زندگی سبز‌تر و کاهش ردپای کربن بود. - اجرای طرح‌های محل کار، مانند میزبانی پانل‌هایی برای بحث در مورد تغییرات اقلیمی و تلاش‌ها برای حذف استفاده از بطری‌های آب پلاستیکی یک‌بار مصرف در محوطه‌های اداری از دیگر اقدامات فیسبوک محسوب می‌شود.
- پیوستن به جنبش مسابقه تا صفر سازمان ملل متحد، بزرگترین کمپین جهانی و اتحاد مشاغل، شهرها، سرمایه گذاران و مؤسسات آموزش عالی متعهد به دستیابی به انتشار خالص کربن صفر تا سال ۲۰۵۰، از دیگر اقدامات این پلتفرم است.
فیسبوک بهتر از همه می‌داند که این مباحث چقدر برای همه از جمله کاربرانش اهمیت دارد. این شرکت سال گذشته “Acting Greener” را به عنوان ترند اول در مکالمات در فیس بوک معرفی کرد. Acting Greener” پروژه‌ای برای افزایش آگاهی زیست محیطی در جامعه است که هدف اصلی آن گفتگو برای ارائه راه حل های محلی برای مشکلات جهانی است و فیسبوک به عنوان شرکت فناوری جهانی که بیش از ۲۰۰ میلیون کسب و کار کوچک و ۱۰ میلیون را پشتیبانی می کند یک پلتفرم موثر برای ادامه این مکالمات ارزیابی شده است.
فیسبوک می‌گوید در آینده، امیدواریم در فناوری‌های نوظهور برای حذف کربن سرمایه‌گذاری کنیم .پس با حرکت رو به جلو، پروژه های حذف کربن را مثل حمایت از معیشت محلی و ایجاد عدالت و برابری آب و هوا و حمایت از تنوع زیستی را در اولویت قرار خواهیم داد.
منابع:
