ماستنگ نام محصولی از تولیدات کارخانه فورد آمریکا است که از تاریخ ۱۹۶۴ تا کنون در شش نسل مختلف ارائه شده است و لقب پنجمین خودروی پر فروش فورد را نیز با خود به همراه دارد.
نام ماستنگ برگرفته از نام نژادی اسب اصیل آمریکایی است که توسط سرخپوستان پرورش داده میشد. از این روی، خودروی ماستنگ نیز یک وسیله دو درب با پیشرانهای در جلو و درپوش موتور کشیده، سعی داشته که در زمان خود آغازگر نسل نوینی از خودروهای کوچک و اسپرت (دو بهعلاوه دو) شد که موفقیت آن بعد از ارائه ۱۶ ساله پلیموث باراکودا (که آن هم یکی دیگر از محصولات موفق کارخانه مادر فورد بود) مثال زدنی بود. فورد ماستنگ در همان ابتدای سال اول، ۴۰۰ هزار نمونه تولیدی آن به فروش رفته و در جمع در سال دوم به تیراژ یک میلیون خودرو برسد که یکی از رکوردداران فورد به حساب میآمد.
فورد ماستنگ نامی است که تقریباً برای همه افراد، صرف نظر از مکان زندگی در جهان، شناخته شده است که این یک موفقیت قابل توجه است. این خودرو اکثریت قریب به اتفاق زندگی ۵۵ ساله خود را به عنوان عزیز صحنه اتومبیلرانی آمریکا گذرانده است. تنها شورولت کوروت میتواند ادعا کند که سلطنت طولانیتری در ایالات متحده داشته است، با این حال باز هم فضای زیادی برای بحث و بررسی وجود دارد که کدام خودرو از محبوبیت بیشتری در جهان برخوردار است.
از همهٔ این گذشته، فورد ماستنگ سگمنت خاص خود را ایجاد کرد. این موفقیت تا آنجا ادامه پیدا کرد که فورد در تاریخ آگوست ۲۰۱۸ جشن تولد دهمین میلیون ماستنگ تولید شده خود را با نمایش نمونه سفید رنگ کانورتیبل ۲۰۱۹ در شهر ویمبلدون اعلام کرد. ایده اولیه ساخت ماستنگ از یک نمونه کانسپت چهارسیلندر با موتوری واقع در وسط خودرو بود که توسط Philip T. Clark (طراح فورد و جنرال موتور) در سال ۱۹۶۱ ارائه شد که استارت ساخت نمونه انبوه آن به حساب میآمد.
بیشتر بخوانید: بررسی تاریخچه و طراحی مرسدس بنز S کلاس
بررسی طراحی نسل اول فورد ماستنگ
نسل اول این خودرو ۱۹۶۵ الی ۱۹۷۳ یک کوپه جیتی با دماغه بلند و گریل تهاجمی رو به جلو بود که خطوط تشکیلدهندهٔ بدنه در آن در منطقه شولدر لاین یا همان شانههای خودرو به نرمی به سمت عقب کشیده میشد که بعد از دربهای جانبی، با یک جهش ملایم به سمت بالا کشیده میشد.
در نمای جلو، گریل برجستهٔ مزین به نقشِ برجستهٔ اسب درحال دویدن در یک کادر مربعی به خوبی نمایان بود که همین ترکیب توسط ستونهای صلیبی شکل به کادر اصلی ستون متصل بود. در لبهٔ بالایی جلوی کاپوت هم لوگوی فورد به صورت جدا از هم خودنمایی میکرد. اما چراغهای گرد با یک اختلاف سطح قابل احساس، عقبتر از گریل اصلیِ خودرو در یک فرورفتگی ملایم قرار گرفته بود که آغازگر نسل نوینی از تغییرات در جلوی خودروهای آن زمان به حساب میآمد که همیشه جلوی خودرو را تخت و فاقد هیجان میساختند.
کارکتر لاین نیز در این خودرو به نرمی از جلوی گلگیرِ جلو به سمت عقب تشکیل میشد که هرچه به سمت عقب میرفت این برجستگی بیشتر میشد که در انتها، بعد از دربهای جانبی به سمت پایین هدایت میشد که در همین محل، یک ورودی هوای دکوراتیو (غیر کاربردی) تعبیه شده بود که ورودی هوای هواپیماهای جت جنگی را تداعی میکرد. همین کارکتر لاین در پایین، دوباره به سمت جلو میرفت و در بدنه، پیش از حفره گلگیر جلو محو میشد.
در سال ۱۹۶۵، کمی تغییرات بر روی کابین بعد از شیشه های جانبی انجام گرفت، به نحوی که مثلثی شیشههای عقب حذف شدند و جای خود را به حجم آبشش مانند دادند. شیب شیشه عقب ملایمتر شد که حس جدیدتری به خودرو داد. بدون غراق، این نسل از خودروی ماستنگ، یکی از کلاسیک ترین و زیباترین استایل بدنه را دارد که فورد دیگر بعد از آن نتوانست این حجم از ظرافت و هارمونی را در محصولات خود تکرار کند. امروزه، نوع تمیز این خودرو در آمریکا بیش از صد هزار دلار قیمت دارد و بین کلکسیونرهای خودرو طرفداران خاص خود را دارد.
اما در نمای عقب چراغها سهگانهٔ عمودی در کنار هم، همانند یک آیکون ماندگار برای برند ماستنگ به حساب میآمد که در یک کادر مستطیلی مابین سپر کرومی و درب صندوق پشت قرار گرفته بودند. این نماد تا سالیان درازی در اکثر مدلهای فورد ماستنگ باقی ماند.
طراحان فورد در نسل اول خود تصمیم گرفتند نوع بزرگتر فورد ماستنگ یا ماستنگ را ارائه کنند که در نمای جلو حالت تهاجمیتری داشت. این ردیزاین رادیکالی در سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۳ ارائه شد، در جایی که کارخانههای رقیب با پِیبردن به عطش آمریکاییها به ماسل کارها (یا خودروهای عضلانی) نسبتاً ارزان قیمت، خودروهایی مانند شورولت کامارو، دوج چلنجر و پونتیاک فایربرد را ارائه کرده بودند، برای عقب نبودن از قافلهٔ بازار گرم این خودروها، فورد نیز توان ماستنگ را افزایش داد تا از ۱۲۰ اسب بخار به ۲۱۰ اسب تبدیل شود.
همچنین ورودیهای دکوراتیو هوا بر روی گلگیرهای عقب بالاتر رفتند و بزرگتر شدند تا ظاهری اقواکنندهتر به مشتریان ارائه کنند. چراغهای جلو هم چهارگانه شدند و این استایل از خودروی ماستنگ تا سال ۱۹۷۰ به تولید رسید که بعد از آن ماستنگ باز هم تغییر چهره داد و گونهٔ بزرگتری از ماستنگ ارائه شد.
در آخرین ردیزاین نسل اول ماستنگ، فورد سعی کرده بود که چه از نظر بصری و چه از نظر میزان توان موتور، به نوعی فاصلهٔ قدرتی خودرو را افزایش دهد، این خودرو در بازه زمانی ۱۹۷۱ الی ۱۹۷۳ ارائه شد که حس لاکچری بودن آن تشدید شده بود. جلو پنجرهٔ تخت که باعث کشیدهتر شدن کاپوت خودرو میشد، ورودیهای هوای دوگانه بر روی درپوش موتور، ستون عقب پهن، و برجستگی کارکتر لاین روی بدنه که قدرت بصری خودرو را افزایش میدادند، از جمله موارد شاخص این هیولای آمریکایی بود و این میتوانست سرآغاز اشتباهات واحد مارکتینگ کارخانه فورد بر روی این محصول خوش فروش باشد.
از آنجایی که ابعاد خودرو بزرگتر از قبل شده بود، کیفیت تولید کمتر شده بود و وزن خودرو حدود ۳۶۳ کیلو گرم افزایش پیدا کرده بود، دیگر فورد ماستنگ از یک خودروی چالاک و سریع به یک خودروی تنبل و بزرگ تبدیل شده بود و مشتریان بالقوه ماستنگ، رو به مدلهای Pintos و Mavericks آورده بودند که هم ارزانتر بود و هم کوچکتر. این استایل از فورد ماستنگ، آخرین ردیزاین بر روی نسل اول آن بود. جایی که آنان بازار خودروی مردمی اسپرت را از دست داده بودند. بعدها مهندسان معترض فورد این گونه بیان کردند: «بازار ماستنگ هرگز ما را ترک نکرد، ما آن را ترک کردیم».
بیشتر بخوانید: بررسی طراحی هیوندای آزرا طی سالهای مختلف
بررسی طراحی نسل دوم فورد ماستنگ
تولید نسل دوم فورد ماستنگ مابین سالهای ۱۹۷۴ الی ۱۹۷۸ به تولید رسید. لی ایاکوکا، که یکی از نیروهای پشتیبان ماستنگ اصلی بود، در سال ۱۹۷۰ رئیس شرکت فورد موتور شد و برای ۱۹۷۴ سفارش ساخت ماستنگ کوچکتر و کم مصرف را صادر کرد. در جایی که قیمت نفت در سال ۱۹۷۳ به یکباره بالا رفت، اقبال فروش خودروهایی مانند داتسون ۲۴۰ زد، تویوتا سلیکا و فورد کاپری اروپایی بالاتر رفته بود. این بار فورد با ترکیبی از مواد موجود دم دست خود یک خودروی ترکیبی را تحت نام ماستنگ به بازار داد.
اما میتوان گفت که دیگر افسانه ماستنگ در این دو رگهٔ کوچک قابل تکرار نبود. از نظر استایلی فورد سعی کرده بود که با ترند روز آن زمان، حجمهای خودرو را بهروزرسانی کند، در نمای جلو نیز میتوان نیمنگاهی به کاماروهای دههٔ هفتاد میلادی را نیز مشاهده کرد. این خودرو در مدلهای کوپه، هاچبک و لیفتبک هم ارائه شدند و سعی شد یک مدل سقف بازشوی تارگا و تیتاپ هم ارائه شود.
بررسی طراحی نسل سوم فورد ماستنگ
فورد در نسل سوم ماستنگ که در بین سالهای ۱۹۷۹ الی ۱۹۹۳ ارائه شد سعی کرد که تغییراتی به خودروی محبوب ماستنگ بدهد، که از نظر استیل به خودروهای اروپایی بیشتر شباهت داشته باشد. در این بازهٔ زمانی، فورد چندین بار این خودرو را مورد ریدیزاینهای مختلف قرار داد. از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۴ چراغهای جلو چهارگانه بودند و جلوی خودرو شباهت زیادی به فورد سییرا اروپایی داشت.
اما در سال ۱۹۸۷ جلوی خودرو تغییر کرده و چراغها به صورت یک دست درآمدند. بقیهٔ استایل بدنه شبیه یک خودروی سربه راه سدان یا کوپه داشت و هیجان نسل اول به هیچ وجه در آن دیده نمیشد!
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی طراحی رنو لوگان از آغاز تا امروز
بررسی طراحی نسل چهارم فورد ماستنگ
نسل چهارم فورد ماستنگ در بازه زمانی ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ پا به عرصه ظهور گذاشت. در زمانی که فرمهای حبابی شکل در بین خودروهای دهه نود مد شده بود و جزو ترند روز به حساب میآمد، فورد نیز از این قاعده مستثنی نبود و سعی کرده بود که خودروی ماستنگ خود را مورد بازنگری قرار دهد.
چراغهای جلو حالتی آمیبی شکل به خود گرفتند و کلیهٔ عناصر تشکیلدهنده بدنه خودرو هم طبق همین فرم آمیبی و ورم کرده شدند و فرم کلی بدنه هم به صورت دوکی شکل به سمت جلو شیب داشت. در این سال، فورد سنت چراغهای عقب سهگانه عمودی خود را شکست و چراغهای عقب را به صورت افقی ارائه کرد.
اینبار هم بین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ فورد نسل چهارم خود را مورد یک بازنگری اساسی قرار داد تا سعی کند خودروی پرفروش خود را بهروزتر کند. خطوط بدنه کمی اتو کردهتر شدند و خط کارکتر لاین سی مانند روی بدنه کمی بازتر شد و تا زیر دستگیره درب ادامه پیدا کرد.
همچنین، چراغهای عقب از حالت افقی دوباره به حالت عمودی برگشتند. با برجستهتر شدن ویل آرچ گلگیرها و دوباره نگری در خطوط بدنه خودرو، میتوان گفت که فورد ماستنگ رفتهرفته به استایل ماسل کار آمریکایی نزدیکتر میشد و این یک نمونهٔ خوب از فیسلیفت ماژور در ماستنگ به حساب میآمد.
بررسی طراحی نسل پنجم فورد ماستنگ
نسل پنج خودروی ماستنگ در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ به بازار ارائه گردید. این نسل از ماستنگ نمونه بارز و بسیار خوبی از طراحی رترو دیزاین به حساب میآید. بازگشت به فرمهای نسل اول به خوبی در بدنه پیدا شد. گریل با توجه به پایبندی به مدرن بودن فرمی خود، سعی داشته که حس و حال گریل نسل اول افسانهای خود را تکرار کند.
چراغهایی چهارتایی گرد در جلوی خودرو به همراه اختلاف سطح آن با گریل تهاجمی رو به جلو از شاخصهایی است که در نگاهِ اول بیننده را به یاد ماستنگهای قدیمی میاندازد.
این نسل، یک بار در سال ۲۰۱۰ مورد فیسلیفت قرار گرفت و گریل جلو کمی کشیدهتر شد و پوزهٔ جلویی خودرو کمی کشیدهتر شد، به نحوی که چراغها نسبت به گریل بالایی کمی زاویهدار شدند و به طرفین کشیده شدند.
همچنین برای بار آخر هم در سال ۲۰۱۴ مورد جراحی پلاستیک و فیسلیفت قرار گرفت، در جایی که گریل مانند مدلهای شلبی بزرگتر شد که یادآور فیس لیفت دوم نسل اول میباشد.
بیشتر بخوانید: بررسی طراحی نسلهای مختلف کیا سراتو
بررسی طراحی نسل ششم فورد ماستنگ
آخرین نسل از خودروی ماستنگ یا به عبارتی نسل ششم آن در سال ۲۰۱۵ ارائه شد که همچنان با تغییراتی در حال تولید است. در این نسل سعی شده خطوط با توجه به ترند و گرایشهای طراحی در سالهای اخیر مورد بازنگری قرار گیرند، به نحوی که چراغها حالتی تهاجمیتر و باریکتری به خود گرفتهاند، گریل جلو با سپر ادغام شده است و ترکیب کلی یک فرم شش ظلعی را تداعی میکند که توسط باندری سپر به دو قسمت بالا و پایین تقسیم شده است.
در همینجا، بنده از فورد تشکر میکنم که مثل آئودی و لکسوس این حجم را یک تکه نکرده و همچنان ظرافت را در جلوی ماشین حفظ کرده است. ترکیب ویل آرچها با رکاب خودرو کمی بروزتر شده است. گرین هاوس و شیشههای جانبی فرمی یک تکهتری را به خود گرفتهاند و قوس بالای گلگیر عقب نیز کمی کمانیتر شده ست. سقف از نیمه وسط فِرِیم شیشه جانبی به سمت عقب با یک قوس ملایم به درب صندوق بار میرسد که کلاً میتوان گفت که گنبد سقف نرمتر از نسل پیشین است.
در نمای عقب پل پشتی تشکیلدهنده مجموعه چراغهای خطر سه بعدیتر شده، با یک زاویه ملایم به سمت عقب کشیده شده که این ترکیب رای هارمونی بهتر با جلوی خودرو دارای رنگ بندی جداگانه ای هستند. همچنین، منطقه زیر سپر در ناحیه دیفیوزر نیز مورد بازنگری طراحی قرار گرفته شده است که ترکیب آن با ساید اسکرت تیره رنگ، یک کنتراست خیره کننده بهوجود آورده است.
به طور کل، میتوان اینگونه بیان داشت که فورد سعی داشته که ظرافتهای نسل اول را ابتدا در نسل پنجم و بعد از آن با شدت بیشتری در نسل ششم خود ارائه کند که از دید بنده بسیار هم موفق بوده است. شاید خودروهای آمریکایی دقت ساخت خودروهای آلمانی و ژاپنی را نداشته باشند، اما اصالتی که در خطوط بدنه آن موج میزند و حس ماجراجویی در خیابانهای مستقیم و وسیع آمریکا، چیزی است که نمیتوان آن را در آلمانیها و ژاپنیها پیدا کرد و طرفداران قسم خوردهٔ سینه چاک خود را داشته و دارد.
در پایان امیدواریم که این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما میتوانید با مراجعه به وبسایت دیوار از آخرین آگهیهای خرید و فروش فورد ماستنگ دیدن فرمایید.