با انزوای روزافزون انسان مدرن، حیوانات خانگی به دوستان بیشتر خانواده‌ها تبدیل شدند. آنها کم کم توانستند جای خود را به عنوان یکی از اعضای خانواده در اکثر خانه‌ها پیدا کنند. این اتفاق خیلی زود در کشورهای اروپایی جا افتاد و در ۵۰ سال گذشته در قاره‌های مختلف جهان به یک سبکی از زندگی تبدیل شد. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست؛ کمتر ساختمانی را می‌شود پیدا کرد که حداقل یکی از همسایگانش حیوان خانگی نداشته باشد. همزیستی مردم با حیوانات در ایران امروز، شکل متفاوتی به خود گرفته و این را می‌توان در رفتار حیوانات خیابانی نظیر گربه‌ها دید.
این همزیستی میان انسان و حیوانات، خرید و فروش حیوانات خانگی را در جهان تبدیل به تجارتی پرسود کرده است. در این بین سودجویانی هستند که با توله کشی غیرانسانی، حقوق حیوانات را تضییع می‌کنند. توله‌های بسیاری در مراکز نگهداری غیراستاندارد از بین می‌روند و حیوانات در شرایط بسیار سخت و با گرسنگی مجبور به جفتگیری مدوام برای توله کشی هستند. این مساله مختص به یک کشور یا یک نقطه از جهان نیست. همه این مسائل در کشورهای مختلف دست به دست هم داده است، تا کشورها به وضع قوانینی علیه تجارت غیرقانونی حیوانات بپردازند تا در تجارت حیوانات خانگی، حقوق حیوانات تضییع نشود. این مقاله به بررسی قوانین حمایتی در حوزه خرید و فروش حیوانات خانگی در برخی از نقاط جهان می‌پردازد.
۱. فرمان سوئیس
سوییس در صدر فهرست کشورهایی قرار دارد که سخت‌ترین قوانین حیوانات را دارند. سوییس قوانین حمایت از حیوانات خود را تحت عنوان فرمان سوئیس به رشته تحریر درآورده است.
فرمان سوئیس چه می‌گوید؟
فرمان سوئیس در مورد حمایت از حیوانات در سال ۲۰۰۸ تصویب شد و قوانین آن به یکی از سخت‌گیرانه‌ترین قوانین جهان تبدیل شد. نمونه‌هایی از این موارد عبارتند از:
- صاحبان حیوانات خانگی حق بریدن دم سگ‌ها را ندارند.
- اجازه ندارند از کاغذ سنباده برای پوشاندن کف قفس پرندگان استفاده کنند،
- توله‌ها برای فروش نباید قبل از ۵۶ روزگی از مادرشان جدا شوند.
- مطابق قوانین خرید و فروش حیوانات خانگی چه به صورت آنلاین و چه به صورت حضوری، فروش حیوان تا پیش از دو ماهگی ممنوع است و همچنین خریدار باید شخصا محل زندگی حیوانی که برای خرید مد نظر دارد را مشاهده کند. در قوانین سوئیس مقررات مربوط به حیوانات خانگی پراکنده شده است. این قانون برای تضمین حمایت و رفاه حیوانات طراحی شده.
چند نکته درباره فرمان سوئیس
برخی از این مقررات به نفع حیوان و همچنین در حمایت از مالکان هستند. به عنوان مثال حیوانات را نمی‌توان به گونه‌ای نگه داشت که در عملکرد بدن آنها اختلال ایجاد شود. این بند تضمین می‌کند که حیوانات فضای مناسبی برای غذا خوردن، دراز کشیدن، ادرار کردن و مدفوع داشته باشند و هیچ مانعی نباید برای زندگی طبیعی آنها وجود داشته باشد. علاوه بر این، حیوانات باید به گونه‌ای تغذیه، نگهداری و مراقبت شوند که با فیزیولوژی و رفتار آنها سازگار باشد. بنابراین، سگ‌ها را باید برای پیاده‌روی بیرون برد یا اجازه داد تا بدوند تا ورزش کافی برای آنها فراهم شود. از حیوانات باید مراقبت شود تا از بیماری و آسیب به آنها جلوگیری شود. اگر حیوانی بیمار یا مجروح شود، این حیوان باید فوراً در خانه نگهداری شده و تحت درمان قرار بگیرد.
۲. انگلستان و قانون «لوسی»
نام این قانون از لوسی، یک سگ از نژاد کاوالیر کینگ چارلز اسپانیل ( Cavalier King Charles Spaniel)گرفته شده است. سگی که از یک مرکز پرورش توله سگ در ولز، جایی که در شرایط وحشتناکی زندگی می‌کرد نجات داده شد. لوسی در سال ۲۰۱۶ درگذشت و یک سال بعد، کمپین قانون لوسی توسط دامپزشکی به نام مارک آبراهام راه‌اندازی شد. این کمپین به عنوان ادای احترام به لوسی و تمام سگ‌هایی ایجاد شد که مورد آزار قرار گرفته و در فضایی نامناسب پرورش پیدا کردند. لوسی در سال ۲۰۱۳ به خانه شخصی به نام لیزا گارنر رفت و از رنج نجات پیدا کرد، لیزا با دیدن وضعیت زندگی لوسی در مرکز پرورش حیواناتی که در آن زندگی می‌کرد بسیار تحت تاثیر قرار گرفت و او را با خود به خانه برد. داستان زندگی لوسی به ایجاد تغییر قوانین در انگلستان درباره خرید و فروش حیوانات بسیار تاثیرگذار بود.
قانون لوسی برای صاحبان حیوانات خانگی چه معنایی دارد؟
قانون لوسی می‌گوید هر کسی که بخواهد یک توله سگ یا بچه گربه بخرد، باید مستقیماً به یک پرورش دهنده یا یک مرکز نجات حیوانات مراجعه کند.
قانون لوسی، صاحبان و خریداران حیوانات خانگی را تشویق می‌کند هنگام خرید حیوان خانگی جدید، به دنبال پرورش دهندگان واجد شرایط و با تجربه باشند. یکی از اهداف قانون این است که اطمینان حاصل شود توله سگ‌ها و بچه گربه‌ها سالم هستند و در ابتدای زندگی به شرایط زندگی خوب دسترسی داشته‌اند. قانون لوسی در نظر دارد، احتمال خرید توله سگ‌ها و بچه گربه‌هایی که مشکلات سلامتی جدی دارند یا خیلی جوان هستند را برای صاحبان حیوانات خانگی کاهش دهد. پیش از وضع قانون لوسی، افرادی که توله سگ و بچه گربه را از فروشندگان شخص ثالث می‌خریدند، همیشه از شرایطی که حیوانات خانگی آنها در آن متولد شده و در آن بزرگ شده بودند، آگاه نبودند. همچنین گزارش‌هایی از گربه‌ها و سگ‌های مسن‌تر وجود داشت که در شرایط بسیار سختی در این مراکز نگهداری می‌شدند. گاهی خانواده متقاضی خرید حیوان خانگی، بدون اطلاع قبلی، حیوانی مریض را به خانه می‌آورد و چون از عهده نگهداری‌اش بر نمی‌آمد، آن را رها می‌کرد.
بر اساس قانون لوسی حیوانات برای خرید و فروش باید در چه شرایطی باشند؟
دولت توصیه کرده است که عموم مردم برای مشاهده تعامل توله سگ‌ها و بچه گربه‌ها با مادرشان در محل تولدشان هنگام بازدید از یک مرکز پرورش دهنده نکات مهمی را از نظر بگذرانند و در صورتی حیوان را خریداری کنند که شرایط استاندارد داشته باشد و همچنین در صورتی که وضعیت مرکز پرورش حیوانات خانگی برای حیوانات مناسب نیست، شرایط را به مراجع قانونی گزارش کنند. مطابق قانون لوسی، در حالت ایده آل، توله سگ یا بچه گربه باید بیش از هشت هفته سن داشته باشد تا آماده رفتن به خانه جدید باشد.
بررسی وضعیت حقوقی حیوانات خانگی در انگلستان
بین سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۹، در انگلستان تقریبا به ۳۰۰۰۰ شکایت مربوط به تجارت غیرقانونی توله‌سگ رسیدگی شد. لوسی، حیوان الهام بخش این قانون هم از این قاعده مستثنی نبود، او به مدت پنج سال در یک قفس تنگ تاریک نگهداری شد و مجبور بود داخل زباله‌ها بخوابد. وقتی لوسی پیدا شد، سوءتغذیه و کاهش وزن شدید داشت و ستون فقراتش تغییر شکل یافته بود و بخش‌هایی از بدنش هم طاس شده بود. در آن زمان مزرعه‌های پرورش حیوانات خانگی در سراسر بریتانیا برای توزیع حیوانات، محصولات خود را به فروشگاه‌ها یا فروشنده شخص ثالث می‌سپردند و خریدار حیوان خانگی از وضعیت رشد آن حیوان بی‌خبر بود. اما در بسیاری از موارد، توله‌سگ‌ها اغلب بیمار، آسیب‌دیده و غیراجتماعی بودند و زودتر از موعد از مادرشان جدا شده بودند. قانون لوسی فروشندگان شخص ثالث را حذف می‌کند و به این معنی است که همه پرورش دهندگان گربه و سگ مسئول سلامت و رفاه این حیوانات هستند. شرایط فروش و پرورش برای بچه گربه ها و توله سگ ها طبق قانون لوسی یکسان است.
تقاضای رو به رشد برای توله سگ‌های ارزان قیمت در اروپا
«FOUR PAWS »،سازمان جهانی رفاه حیوانات قانون جدید بهداشت حیوانات اتحادیه اروپا (AHL) را اولین گام مهم در جهت ردیابی و مسئولیت پذیری بیشتر پرورش دهندگان و فروشندگان حیوانات خانگی می‌داند. در تجارت غیرقانونی، توله‌ها در حالی که هنوز خیلی جوان هستند از مادرانشان گرفته می‌شوند و به طور غیرقانونی در سراسر اروپا حمل می‌شوند. آنها عمدتاً از مزارع توله سگ‌های اروپای شرقی به کشورهای دیگر منتقل می‌شوند.
تقاضای فزاینده برای توله‌های اصیل در اروپای غربی، به‌ویژه در طول همه‌گیری کووید-۱۹، منجر به افزایش تولیدات و ایجاد مزرعه‌های پرورش توله‌سگ در کشورهایی مانند لهستان، مجارستان، جمهوری چک، اسلواکی و رومانی شده است. اروپا به دو حوزه اصلی تقسیم می شود: غرب و شرق. اولی به دلیل رفاه و ثروتش همیشه مقصد نهایی تجارت غیرقانونی همه محصولات غیرقانونی تلقی می‌شود، در حالی که دومی توسط کشورهای تولید کننده مورد سودجویی قرار می‌گیرد.اگر بخواهیم به مشکلات این شیوه از خرید و فروش بپردازیم به نکات زیر خواهیم رسید:
- این تولیدکنندگان در درجه اول نیاز و توله‌های فروشندگان توله سگ را تامین می‌کنند. توله‌ها با کمترین هزینه ممکن پرورش داده شده و در شرایط اسفناکی نگهداری می‌شوند.
آنها اغلب بیمار و واکسینه نشده‌اند و مدارک شناسایی و واکسیناسیون جعلی دارند ، که خطرات قابل‌توجهی برای سلامت انسان و حیوانات به همراه دارد. بیماری‌های قابل پیشگیری مانند هاری، کرم‌های حلقوی یا انگل‌ها مشترک بین انسان و دام هستند و می‌توانند به انسان نیز منتقل شوند. با توجه به افزایش تقاضا و هزینه‌های ارزان، حاشیه سود بسیار بالاست و همین به سودجویان فرصت سوءاستفاده از حیوانات و خریداران را می‌دهد. - در میان انواع بازارهای غیرقانونی در کشورهای اروپای شرقی، تجارت توله سگ وجود دارد. توله سگ‌ها به دنیا می‌آیند تا در ثروتمندترین بازارهای اروپای غربی به ویژه بازارهای فرانسه، ایتالیا و آلمان فروخته شوند. مجارستان و اسلواکی پرورش دهندگان اصلی و کلیدی سگ در اروپا هستند، در حالی که رومانی و هلند به دلیل قوانین ضعیف در زمینه قاچاق توله سگ به عنوان “کشورهای ترانزیت” در نظر گرفته می‌شوند.
۳. قوانین خرید و فروش حیوانات خانگی در آمریکا
در آمریکا قانون و شرایط خاصی برای خرید و فروش حیوانات خانگی وجود ندارد و قانون قرارداد و فروش ایالتی برای فروش حیوانات خانگی اعمال می‌شود. یک فروشنده سگ یا گربه ای را برای فروش پیشنهاد می‌کند، خریدار این پیشنهاد را می‌پذیرد و سپس مبلغ مشخصی را به فروشنده می‌پردازد. متاسفانه حیوانات خانگی در آمریکا هیچ جایگاه قانونی مستقلی ندارند و در عوض تحت قوانین قراردادها و معاملات تجاری اداره می‌شوند. در واقع، به دلیل اینکه این حیوانات برای صاحبان خود بسیار ارزشمند هستند، بسیاری از ایالت‌ها قوانین بیشتری را اضافه کرده‌اند که به وسیله آن هم از خریداران حیوانات محافظت می‌کنند و هم شرایط مساعد حیوانات خانگی را تنظیم می‌کنند. هرچند آمریکایی‌ها تلاش کرده‌اند برای حمایت از حیوانات (در حوزه خرید و فروش آنها) قدم‌هایی بردارند، اما نگاه تجاری و کالایی به حیوانات باعث شده است چندان موفق نباشند، با این وجود به نظر می‌رسد حالا و کم کم می‌خواهند با تحرکاتی مثبت گام جدیدی در راه احقاق حق حیوانات انجام دهند. بنابراین این قوانین جدید هرچند نشانی از یک موفقیت قطعی نیستند، اما امیدوار کننده محسوب می‌شوند.
بر اساس قوانین ایالتی درباره خرید و فروش حیوانات همه خریداران حیوانات خانگی از تاجران این صنعت (پرورش دهندگان، فروشگاه‌های حیوانات خانگی خرده فروشی، و افرادی که به طور معمول سگ می‌فروشند) به وسیله کد تجاری که برای صاحبان پیشه صادر می‌شود و شماره سریالی یکنواخت دارد و در آمریکا با نام (UCC) شناخته می‌شود، محافظت می‌شوند. UCC اساساً بخشی از قوانین ایالتی است که بر کلیه معاملات و معاملات تجاری حاکم است. این قوانین به طور خاص مشخص می‌کنند که فروشنده باید چه اطلاعاتی را در زمان خرید به خریدار ارائه دهد و اگر حیوان خانگی بیمار یا دارای نقص باشد، خریدار چه راهکارهایی دارد. طبق این قوانین، خریدار معمولاً بین هفت تا چهارده روز فرصت دارد تا به کمک یک دامپزشک،حیوان خانگی را معاینه کند. اگر در امریکا قصد خرید یک بچه گربه داشته باشید، باید مستقیماً به یک پرورش دهنده گربه یا مرکز نگهداری گربه مراجعه کنید. بچه گربه‌ها حداقل تا هشت هفتگی نباید واگذار شوند، عموما بچه گربه‌هایی که از پرورش دهندگان معتبر متولد می‌شوند، معمولاً تا ۱۲ یا ۱۳ هفتگی یا تا زمانی که خانه جدیدی پیدا کنند، در کنار مادر خود می‌مانند.
هنگام خرید یک بچه گربه، باید مطمئن شوید، حیوان مورد نظرتان را از جایی تحویل می‌گیرید که در آن زندگی کرده. به بیان دیگر باید مطمئن شوید که فروشنده برای اینکه وانمود کند همه چیز مرتب است، محل زندگی اصلی حیوان را از شما پنهان نمی‌کند و برای دیدار اولیه در مکانی غیر از محل زندگی واقعی حیوان با شما قرار نمی‌گذارد. حضور در محل نگهداری حیوان به شما کمک می کند تا بتوانید شرایط حیوانی که می‌خواهید به خانه بیاورید را بررسی کنید. همچنین باید از فروشنده بخواهید مدرکی مبنی بر واکسیناسیون حیوان و هرگونه سوابق دامپزشکی و سلامت او را به شما ارائه دهد.
۴. قوانین فروش سگ در استرالیا
در استرالیا شخصی که سگ یا گربه می‌فروشد تعهدات خاصی دارد و با کسب مجوز می‌تواند به فعالیت بپردازد. او موظف است تمامی اطلاعات مورد نیاز را به خریدار و صاحب جدید حیوان خانگی منتقل کند. اطلاعات کتبی که باید ارائه شود شامل موارد زیر است:
- نام، آدرس و شماره تلفن فروشنده،نام، آدرس و شماره تلفن هر پرورش دهنده و در صورت ثبت نام، شماره شناسایی آنها
- مدارک واکسیناسیون حیوان شامل اینکه آیا سگ یا گربه واکسینه شده است یا خیر و اگر چنین است، کدام واکسن‌ها انجام شده است .
- آیا سگ یا گربه سم زدایی شده است و اگر انجام شده است، تاریخ و محل عمل سم زدایی، سن حیوان در آن زمان، و نام و آدرس دامپزشکی که این عمل را انجام داده است.
- این که آیا سگ یا گربه ریز تراشه یا میکروچیپ دارد؟ در صورتی که جواب مثبت است، شماره ریزتراشه و جزئیات زمان و مکان انجام ریزتراشه اعلام شود.
- فروش سگ یا گربه بدون ارائه اطلاعات فوق به خریدار تخلف است. و برای آن جریمه در نظر گرفته شده،حداکثر جریمه ۵۰۰۰ دلار است.
- هند و قوانین پیشگیری از ظلم به حیوانات
- در سال ۲۰۱۸، هندوستان قانون پیشگیری از ظلم به حیوانات (پت شاپ) را تصویب کرد. در بخش‌هایی از این قانون آمده است:
- هر کسی که می‌خواهد تجارت حیوانات خانگی را انجام دهد، باید در هیئت رفاهی حیوانات خانگی ثبت نام کند. هرکس که از قبل فروشگاه حیوانات خانگی دارد، می تواند ظرف ۶۰ روز از تاریخ این قوانین برای ثبت نام اقدام کند.
- اگر کسی نتواند این گواهی ثبت نام را بیش از مدت زمان مشخص شده تهیه کند، خطر پلمپ فروشگاه حیوانات خانگی او را تهدید می‌کند. حیوانات چنین فروشگاهی تحت مراقبت یک سازمان حمایت از حیوانات به رسمیت شناخته شده توسط هیئت مدیره قرار می‌گیرند.
- برای درخواست ثبت نام، هزینه غیر قابل استرداد ۵۰۰۰ روپیه الزامی است و برای هر شعبه یا محل فروشگاه درخواست جداگانه‌ای ارسال خواهد شد. این گواهی به مدت پنج سال معتبر است و غیرقابل انتقال است و مشروط به بررسی سالیانه است.
- پت‌شاپ‌ها پس از دریافت درخواست ثبت نام، توسط دامپزشک مجاز بازرسی می‌شوند.
- صاحب پت شاپ باید سوابقی از جزئیات پرورش دهندگان و تامین کنندگان حیوانات خانگی، معاملات تجاری و مشتریان را نگهداری کند.
- در صورت شکایت از یک پت شاپ، استعلام از طریق مقامات محلی یا SPCA انجام خواهد شد. در صورت احراز بدرفتاری با حیوانات، حیوان ضبط و جهت معالجه در اختیار سازمان حمایت از حیوانات قرار می گیرد که هزینه آن بر عهده صاحب پت شاپ خواهد بود.
- در صورت کشف تخلفات در طی بازرسی، هیئت ایالتی اخطاریه دلیل نمایشی را برای صاحب پت شاپ صادر می‌کند. در صورتی که هیأت دولتی نسبت به پاسخ مالک قانع نشود، ثبت نام آنها لغو می‌شود و دلایل آن کتبا اعلام می‌شود. در صورت درخواست تجدیدنظر، پت شاپ تا زمان بازگرداندن زمان ثبت نام باید پلمپ شود.
- هرمالک ثبت شده فروشگاه حیوانات خانگی موظف است گزارش سالانه ای را با جزئیات در مورد تعداد کل حیواناتی که در طول این مدت معامله شده، سوار شده یا به نمایش گذاشته شده، به هیئت ایالتی ارسال کند.
همه چیز درباره تجارت آنلاین حیوانات خانگی
با توجه به اینکه شما به عنوان خریدار یک حیوان خانگی، باید به صورت کامل از نحوه نگهداری و محل زندگی او مطلع باشید، خرید حیوانات از پلتفرم‌های آنلاین مسئولیت شما را بالا می‌برد و در واقع شما با یک خرید پرریسک روبرو می‌شوید. آمار و ارقام ارائه شده درباره تجارت آنلاین حیوانات چندان دقیق نیستند، اما می‌شود با نگاهی به آنها شرایط موجود را سنجید.
تقریباً از هر پنج توله سگی که از طریق اینترنت خریداری می‌شوند، یکی از آنها قبل از شش ماهگی می‌میرند، در حالی که ۱۲ درصد دیگر دچار مشکلات جدی سلامتی می‌شوند که نیاز به درمان گران قیمت و دائمی دامپزشکی دارند.
یک نظرسنجی که در سال ۲۰۱۹ توسط انجمن محصولات حیوان خانگی آمریکا انجام شد،نشان داد که ۳۶٪ از افرادی که حیوان خانگی می‌گیرند می‌گویند که آن را آنلاین پیدا کرده‌اند.
پرورش دهندگان به طور فزاینده‌ای از وب سایت‌ها یا پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی برای تبلیغ حیواناتی که برای فروش در دسترس هستند استفاده می‌کنند.
ایران و ممنوعیت خرید و فروش حیوانات خانگی در دیوار!
دیوار هم به‌عنوان زیرساختی که تا پیش از این یکی از بزرگترین بسترها برای معامله حیوانات خانگی شناخته می‌شد، بر آن شد که گامی در جهت حفاظت از حقوق حیوانات بردارد و به نوبه خود، مانع رشد تجارت سیاه توله‌کشی در کشور شود.
همچنین، انتشار آگهی‌های خدمات جفتگیری سگ و گربه نیز با محدودیت روبرو خواهد شد. از این به بعد فقط آگهی‌های واگذاری سگ و گربه با سن بیشتر از دو ماه، مجاز به انتشار در دیوار هستند.
این به آن معناست که دیوار مانع انتشار هر نوع آگهی‌ای می‌شود که در آن به واگذاری توله‌های زیر دو ماه اشاره شده است. در عین حال اگر عکس سگ‌ها و گربه‌ها نشان از سن کمتر از دو ماه آنها داشته باشد، آگهی مربوطه رد شده و در دیوار منتشر نخواهد شد.
به علاقه‌مندان به حیوانات خانگی پیشنهاد می‌کنیم به جای خرید تولهٔ سگ و گربه، با به سرپرستی گرفتن آنان، از مهر و محبتشان لبریز شوند. یادمان باشد این توله‌های زیبا نتیجهٔ ظلم در حق حیوانات مولدی هستند که هرگز آنها را نمی‌بینیم و از سرنوشتشان باخبر نمی‌شویم.
منابع:
