در چند سال اخیر، سیاست‌های دولت و مجلس در جهت افزایش جمعیت با تصمیم‌های مختلفی همراه بوده است؛ از جمله تصویب قانون جوانی جمعیت که در آن تلاش شده با وضع مشوق‌هایی زوج‌های جوان را به داشتن فرزند بیشتر ترغیب کند. یکی از مواردی که در این راستا مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گرفت، تعیین شرایطی ویژه و در نظر گرفتن امتیاز تاهل و داشتن فرزند برای استخدام است. این موضوع در سال گذشته واکنش‌های زیادی را به همراه داشته و برخی، آن را قانونی تبعیض‌آمیز می‌دانستند و گروهی نیز موافق آن بودند.
در ماده ۱۵ قانون جوانی جمعیت به صراحت آمده است که:
کلیه دستگاه‌های دولتی موظف هستند در به‌کارگیری، جذب و استخدام به ازای تاهل و نیز داشتن هر فرزند دو درصد (۲٪) و مجموعا حداکثر تا ده درصد (۱۰٪) به امتیاز هر فرد اضافه کنند.
در صفحه پنجم دفترچه استخدامی دستگاه‌های دولتی نیز این قانون بدین صورت مطرح شده است:
به ازای تاهل و نیز هر فرزند دو (۲) درصد، مجموعاً حداکثر تا ده (۱۰) درصد به امتیاز مکتسبه آزمون کتبی داوطلب اضافه می‌شود.
تذکر: امتیازات مطروحه در بند فوق، مشروط به آن است که نرخ باروری شهرستان محل زادگاه داوطلب یا فرزند وی، بالای ۲.۵ درصد نباشد.
مبنای تعیین نرخ باروری، آخرین اعلام رسمی وزارت کشور در زمان برگزاری امتحان مشترک است. اما چند ماه بعد از همه حرف‌ها و واکنش‌ها در این خصوص اولین اقدام مهم در این زمینه در جریان آزمون استخدامی آموزش و پرورش رخ داد. در بهار سال ۱۴۰۱ یکی از مهم‌ترین آزمون‌های استخدامی سال برگزار شد و وزارت آموزش و پرورش از طریق برگزاری یکی از آزمون‌های جامع دستگاه‌های اجرایی تلاش کرد تا بخش زیادی از کمبود نیرویش را جبران کند. بعد از اعلام نتایج آزمون در تیرماه و شروع مصاحبه‌های تخصصی اطلاعیه‌ای صادر شد که در آن شرایط تاهل را برای شرکت‌کنندگان حائز امتیاز ویژه می‌دانست. در واقع این شرایط برای آقایان در نظر گرفته شده بود و حالا تلاش شد تا برای خانم‌ها نیز لحاظ شود.
خبر تکمیلی: امتیاز تاهل برای زنان در آزمون استخدامی آموزش و پرورش لحاظ می‌شود
البته شیوه محاسبه این امتیاز هم محل بحث‌های فراوانی بود. عمده اشتباهات محاسبه‌ای به این موضوع باز می‌گردد که داوطلبان گمان می‌کردند به جای ۲ درصد امتیاز، ۲ نمره به نمره نهایی متاهل اضافه می‌شود. این ابهامات موجب شد تا حسن مروتی، معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش، در خصوص نحوه محاسبه امتیاز تاهل و داشتن فرزند برای استخدام ذیل آزمون‌های فراگیر دستگاه‌های اجرایی توضیحاتی دهد و شیوه محاسبه را به دقت شرح دهد.
آنچنان که آقای مروتی می‌گوید:
«نمره آزمون استخدام حداکثر ۱۰ هزار است و امتیاز مربوط به تاهل و قانون جوانی جمعیت نیز هزار نمره در کل به داوطلب مشمول اضافه می‌کند. حالا این نمره چطور اضافه و محاسبه می‌شود؟ ۲۰۰ نمره به ازای تاهل و ۲۰۰ نمره به ازای هر فرزند به نمره داوطلب مشمول این شرایط اضافه می‌کند؛ البته این قانون برای مناطقی است که رشد جمعیت آن‌ها بیش از ۲.۵ درصد نباشد، بنابراین اگر کسی چهار فرزند داشته باشد، با احتساب تاهل، هزار نمره به هر نمره‌ای که گرفته باشد اضافه می‌شود و این مسئله هیچ ربطی به نمره مکتسبه داوطلب ندارد و فرد پس از احتساب این اعداد، در تراز مربوط به خودش قرار می‌گیرد.»
شاید ذکر یک مثال این مسئله را بهتر توضیح دهد. فرض کنید فردی متاهل و بدون فرزند است؛ در این حالت به ازای تاهل ۲۰۰ نمره به نمره‌ای که در آزمون کتبی کسب کرده اضافه می‌شود. در این مثال، فرضا اگر نمره آزمون کتبی فرد ۳۸.۵۲ باشد بعد از کسب آن ۲۰۰ نمره به خاطر تاهل، نمره کل نهایی اول او به ۴۰.۵۲ تبدیل می‌شود، یعنی نمره اول که ۳۸.۵۲ بود را اگر به ۱۰ هزار ببریم می‌شود ۳۸۵۲ و اگر ۲۰۰ امتیاز تاهل این فرد روی ۳۸۵۲ اضافه شود، به عدد نهایی ۴۰۵۲ یا همان ۴۰.۵۲ که در کارنامه فرد ذکر شده می‌رسیم.
توجه به این نکته ضروری است که به ازای هر یک فرزند، ۲۰۰ امتیاز به فرد داده می‌شود، اما حداکثر امتیاز هزار است و اگر فرد فرزندان بیشتری داشته باشد در این امتیاز تغییری ایجاد نمی‌شود.
