نیروهای مسلح در بیشتر کشورهای دنیا به دنبال جذب نخبه‌های دانشگاهی هستند. دایره تحقیق و توسعه در نیروهای مسلح از زمان جنگ جهانی دوم یکی از مهم‌ترین مراکز و بخش‌های گسترش دانش بوده و بسیاری از رویدادها و اتفاقات مثبت در حوزه علم و تکنولوژی در این مراکز رخ داده است. از جنگ جهانی دوم، کشورها اغلب به دنبال جذب نخبه‌ها در بخش‌های تحقیقات نظامی بودند و این مسئله را با حفظ امنیت کشورشان در رابطه مستقیم می‌دیدند.اگرچه دهه‌ها از جنگ دوم جهانی گذشته و دنیا وارد عرصه‌های جدیدی از علم و تکنولوژی شده و حتی مناسبات سیاسی و امنیتی تغییر کرده اما همچنان سیاست جذب نخبگان در دنیا یک سیاست رایج است. برای همین هم امروز امیر سیاری معاون هماهنگ‌کننده ارتش از آماده بودن بستر نیروهای مسلح و به‌صورت ویژه ارتش برای جذب نخبگان سخن گفت. برای اطلاعات بیشتر درباره استخدام نیروهای مسلح در بهار ۱۴۰۱ با ما همراه باشید.

روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ مراسم افتتاحیه هشتمین دوره رزم مقدماتی نخبگان وظیفه کشوری برگزار شد و در آن امیر سیاری از لزوم جذب نخبگان در بدنه نیروهای مسلح سخن گفت. او درباره استخدام نیروهای مسلح گفت: «بستر کار برای استخدام و جذب نخبگان کشوری در ارتش و نیروهای مسلح فراهم است و هرکدام از این عزیزان که بخواهند می‌توانند در نیروهای مسلح فعالیت کنند. کما اینکه در دوره‌های قبل نیز نخبگان و استعدادهای درخشان در ارتش استخدام شدند و در حال حاضر نیز در بخش‌های تحقیقاتی مشغول به فعالیت هستند.»

چالش مهاجرت نیروهای کارآمد

حرف‌های امیر سیاری در حالی است که ایران در چند دهه گذشته با مشکل خروج نیروی کار کارآمد مواجه بوده است. این خروج نیروی کار، در یکی دو سال اخیر و متأثر از رویدادهای سیاسی و اقتصادی شدت بیشتری گرفته؛ به‌گونه‌ای که ایران در حال حاضر با «بحران نیروی کار کارآمد» مواجه است. از این رو و برای اینکه کاستی‌ها را پوشش دهیم و جلوی خروج ثروت‌های کشور را بگیریم نیازمند سیاست‌های جذب نیروی کار در ایران هستیم. ایجاد فضا و بستری که به نیروی کار ایرانی این امید و نوید را بدهد که زمینه برای فعالیت مهیاست. جذب نخبگان وظیفه در نیروهای مسلح یکی از این سیاست‌هاست که می‌تواند نیروهای نخبه را در مهم‌ترین و حساس‌ترین مراکز کشور به خدمت بگیرد و هم از خروج آنها جلوگیری کند و هم به کشور منفعت برساند.

راهکارهای جذب، نگهداشت، تعامل موثر و بازگشت نخبگان

مسئله خروج نخبگان از ایران در سال‌های گذشته همیشه موضوعی نگران‌کننده بوده. دستگاه‌های مختلف برای آن برنامه‌ریزی‌های متعددی انجام دادند و سیاست‌های مختلفی را مدنظر قرار دادند. از جمله اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی در چهارم خرداد ماه سال ۱۴۰۰ مصوبه «راهکارهای جذب، نگهداشت، تعامل مؤثر و بازگشت نخبگان» را به تصویب رساند. ماده هشت این مصوبه به‌صراحت اشاره می‌کند: «سازمان امور اداری و استخدامی کشور موظف است ضوابط جذب و استخدام را به‌گونه‌ای تنظیم نماید که دانش‌آموختگان برتر مشمول تسهیلات خدمت نظام وظیفه تخصصی بنیاد ملی نخبگان، مجاز باشند پس از شروع پروژه تحقیقاتی جایگزین خدمت موردتائید از سوی «مرکز نخبگان و استعدادهای برتر نیروهای مسلح» و پس از طی دوره آموزش نظامی و قبل از صدور کارت پایان خدمت، نسبت به شرکت در مقدمات استخدام در دستگاه‌های غیرنظامی مانند شرکت در آزمون‌های تخصصی، عمومی، استخدامی و آزمون‌های حرفه‌ای از قبیل آزمون وکالت و نظایر آن و فرایند جذب اعضای هیئت علمی، اقدام نمایند.» راهکاری که قصد دارد با برطرف کردن سربازی کلاسیک برای نخبه‌های دانشگاهی، فرصت خدمت مؤثرتر آنها به و همچنین جذب آنها در ساختارهای رسمی کشور را فراهم کند.