آیا کارفرما می‌توانید کارگرش را بیمه نکند؟ نه! چه به‌عنوان کارگر و چه به‌عنوان کارفرما، این «نه» بزرگ را به خاطر بسپارید و بعد از آن شروع به خواندن این مقاله کنید؛ در ادامه، به شیوه محاسبه هزینه بیمه کارگری هم خواهیم پرداخت.
شاید در بسیاری از آگهی های استخدام عبارت بدون بیمه را دیده باشید. بسیاری از کارفرماها در ابتدای کار با کارگر توافق می‌کنند که خبری از بیمه کردن نیست؛ این در حالی است که یک کارفرما موظف است حتی برای یک ساعت کار، کارگر خود را بیمه کند. این حقی برای کارگر و وظیفه‌ای برای کارفرما در قبال او است.

داشتن بیمه تامین اجتماعی حق کارگر است که قانون بر گردن کارفرما گذاشته و کارفرما در برابر بیمه کردن کارگر مسئول است. اما بعضی از کارفرماها به دلایل مختلف حاضر نیستند هزینه بیمه کارگری را پرداخت کنند و کارگر را بیمه نمی‌کنند. در ادامه، پاسخ ۵ سوال مهم درباره قوانین و هزینه حق بیمه کارگری را مرور می‌کنیم:

۱- چرا کارفرما از بیمه کردن کارگر اجتناب می‌کند؟

• گاهی کارفرما به دلیل هزینه‌ بیمه کارگری از انجام آن طفره می رود؛ کارفرما با بیمه کردن کارگر باید حقوق متناسب با حقوق وزارت کار و در نتیجه، سنوات و عیدی کارگر را پرداخت کند، و این موضوع برای بعضی کارفرمایان مطلوب نیست.
• داشتن بیمه یک سند قانونی برای اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی است و کارگر از طریق آن می‌تواند از کارفرما طرح شکایت کند؛ پس بعضی از کارفرماها ترجیح می‌دهند کارگر را از داشتن بیمه محروم کنند.
• گاهی کارفرما به دلیل نداشتن مدارک کافی، به دنبال گرفتن کد کارگاهی نمی‌رود و بنابراین نمی‌تواند پرونده‌ای برای بیمه کردن کارگران تشکیل بدهد.

۲- چرا کارگران زیر بار بیمه نشدن می‌روند؟

کارگران زیادی هستند که به دلیل شرایط بد مالی و نداشتن اطلاعات کافی از حقوق بیمه‌ای خود، حاضر هستند بدون داشتن بیمه تامین اجتماعی کار کنند. در این شرایط، موضوع بازنشستگی و بیمه بیکاری کارگران با مشکل روبه‌رو می‌شود؛ اما کار کردن کارگران بدون بیمه، راه فرار از پرداخت هزینه بیمه کارگری را برای کارفرمایان باز می‌گذارد.

۳- آیا بیمه نکردن کارگر از سوی کارفرما تخلف است؟

نکته مهمی که باید بدانیم این است که چون در ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرما باید کارگر را بیمه کند، بیمه نکردن کارگر تخلف است و کارفرما بابت این کار جریمه می‌شود.

۴- آیا کارگر می‌تواند از کارفرما شکایت کند؟

جریمه بیمه نکردن کارگر، معادل ۲ تا ۱۰برابر هزینه بیمه کارگری است.

• شماره تلفن ۱۴۲۰ سازمان تامین اجتماعی برای گزارش تخلف کارگاه‌هایی است که از بیمه کردن کارگر خودداری می‌کنند.
• نکته مهم دیگر این است که بعضی از کارفرماها فکر می‌کنند که اگر در شروع کار با کارگر توافق کنند که بیمه نشود و این توافق با رضایت خود کارگر باشد، دیگر مشکلی وجود ندارد و هزینه بیمه کارگری را پرداخت نمی‌کنند؛ در حالی که کاملا اشتباه فکر می‌کنند!
  توافق مبنی بر نداشتن بیمه بین کارگر و کارفرما کاملا غیرقانونی و باطل است؛ حتی اگر با رضایت دو طرف باشد.
• کارفرما باید بداند که اگر کارگر برای بیمه نشدن از او شکایت کند، حتی اگر کارفرما مبلغ حق بیمه را به خود کارگر پرداخته باشد، باز هم محکوم به پرداخت مجدد حق بیمه (هزینه بیمه کارگری) و حتی جریمه آن خواهد شد.
• خوب است بدانید که کارفرما باید لیست بیمه هرماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد پرداخت کند و اگر تاخیری در این پرداخت باشد، باید ۱۰درصد جریمه دیرکرد را پرداخت کند.

۵- هزینه بیمه کارگری چگونه محاسبه می‌شود؟

همانطور که می‌دانید حق‌بیمه معادل ۳۰درصد حقوق کارگر است. پرداخت معادل ریالی ۲۳درصد از حقوق کارگر به‌عنوان حق بیمه بر عهده کارفرما و پرداخت مبلغ معادل ۷درصد باقیمانده بر عهده کارگر است.
یک فرمول کلی برای این محاسبه وجود دارد:

((تعداد روزهای کار × پایه حقوق روزانه) + حق مسکن + بن کارگری) × ۳۰درصد= هزینه بیمه کارگری

دقت کنید که نرخ پایه حقوق، حق مسکن و بن کارگری هرسال به‌صورت رسمی از سوی وزارت کار تعیین و به کارفرما ابلاغ می‌شود.