مالیات یکی از مهم‌ترین منابع درآمد دولت است که به ۲ گروه مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود. مالیات مستقیم مالیات مبتنی بر دارایی‌های فرد و مالیات غیر مستقیم بر روی کالا‌های مصرفی خریداری‌شده قرار می‌گیرند. مالیات حقوق در گروه دسته اول قرار می‌گیرد. اکنون این سؤال پیش می‌آید که معافیت مالیت حقوق چیست و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ برای پاسخ این سؤال، با ما همراه باشید.

معافیت مالیات حقوق چیست؟

همه‌ افرادی که حقوق دریافت می‌کنند و تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار می‌گیرند، قسمتی از درآمدشان به پرداخت مالیات تعلق می‌گیرد. هدف از مالیات توزیع عادلانه درآمد است. معافیت مالیات حقوق به معنای نپرداختن این مالیات به‌صورت قانونی و موقت است. لازم‌به‌ذکر است که پرداخت مالیات حقوق بر عهده‌ کارفرماست و دیرکرد آن عواقبی برای فرد نخواهد داشت.

چه کسانی مشمول معافیت مالیات حقوق می‌شوند؟

همان طور که در بخش قبل اشاره کردیم، همه‌ افرادی که تحت پوشش تأمین اجتماعی مشغول به کار هستند و حقوق دریافت می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات از حقوق خواهند شد. میزان معافیت مالیات از حقوق در ابتدای هر سال اعلام می‌شود و مبلغ مشخصی دارای نرخ مالیات صفر درصد است. برای مثال، افردای که در سال جاری (۱۴۰۱) ۵ میلیون و ۶۰۰ هزارتومان حقوق دریافت می‌کنند، مشمول قانون معافیت مالیات حقوق می‌شوند. این مبلغ در سال۱۴۰۰، ۴ میلیون تومان بود.

معافیت‌های مالیات اشخاص حقیقی

معافیت‌های مالیات اشخاص حقیقی به شرح زیر است:

• مدیران، اعضای هیئت‌های دولت‌های‌های خارجی و نمایندگان بین‌المللی که به کشور وارد می‌شوند؛ در صورت معاملات متقابل
• رؤسا و اعضای مأموران کنسول خارجی در ایران
• صددرصد درآمد روستاییان، عشایر، کشاورزان و ماهی‌گیران
• درآمد مخترعان به مدت ۱۰ سال
• درآمد پرسنل نیروی‌های مسلح، وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی
• کلیه کارمندان، کارگران و فروشندگانی که تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار نگرفته‌اند

معافیت‌های مالیاتی اشخاص حقوقی

• سوده سپرده‌های بازنشستگی و کارگران
• سود یا جوایز متعلق به حساب پس‌انداز
• سود و جوایز متعلق به اوراق مشارکت
• سود جوایز متعلق به اوراق دولتی

درآمد‌های معافیت از مالیات برای کارگران کدامند؟

کارگران هم مانند کارمندان باتوجه‌به میزان دستمزدی که دارند، از حقوق آنها مالیات کسر خواهد شد. از آنجایی که حقوق کارمندان وکارگران ماهانه پرداخت می‌شود، از نقسیم میزان حقوق سالیانه بر ۱۲ معیار پرداخت مالیات حقوقی آنان در نظر گرفته می‌شود. مالیات بر حقوق کارگران به‌صورت پلکانی محاسبه می‌شود؛ به این صورت که با افزایش درآمد، میزان حقوق هم افزایش پیدا می‌کند و کارگرانی که درآمد بیشتری دارند، مالیات بیشتری می‌‌پردازند.

آیا به عیدی مالیات تعلق می‌گیرد؟

از آنجایی که عیدی جزء دارایی‌های فرد محسوب می‌شود، بسته میزان حقوق دریافتی فرد، به عیدی مالیات تعلق می‌گیرد؛ برای مثال اگرشخصی ۱۰ درصد مالیات باید پرداخت کند، عیدی او شامل ۱۰ درصد مالیات است. اما طبق قانون معافیت مالیات عیدی سال ۱۴۰۱، کارگران و کارمندانی که میزان عیدی آنها کمتر از  ۵,۶۰۰,۰۰۰ باشد، مشمول معافیت از مالیات عیدی خواهند بود.

آیا به سنوات مالیات تعلق می‌گیرد؟

حق سنوات مشمول کسر و پرداخت حق ییمه نیست. طبق بند ۵ ماده ۹۱، کارفرمایان موظف هستند بدون کسر مبلغی تحت عنوان مالیات، حق سنوات کارگر را پرداخت کنند.

موارد معافیت مالیات حقوق ۱۴۰۱

در سال ۱۴۰۱ موارد زیر از مالیات حقوق حذف شده‌ است:

• حق بن
• حق مسکن
• حق اولاد

معافیت سالانه مزایای غیر نقدی در سال ۱۴۰۱

مزایا غیرنقدی به میزان دو دوازدهم معافیت سالانه، از پرداخت مالیات معاف است. فرمول میزان معافیت سالانه مالیات ۱۴۰۱ به شرح زیر است:

•  ۱۲ × معافیت ماهانه ÷ معافیت سالیانه
• ۱۲ ÷ معافیت مالیاتی سالیانه × معافیت مزایای غیر نقدی

معافیت مالیات حقوق ماهانه ۱۴۰۱

• نسبت به مازاد ۵۶,۰۰۰,۰۰۱ تا ۱۵ میلیون تومان با نرخ ۱۰ درصد
• نسبت به مازاد ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان با نرخ ۱۵ درصد
• ۲۵ تا ۳۵ میلیون تومان با نرخ ۲۰ درصد
• بیش از ۳۵ میلیون تومان با نرخ ۳۵ درصد

[table id=367 /]

محاسبه‌ مالیات از حقوق به سال ۱۴۰۱ 

• گروه اول افرادی که درآمد سالیانه آنها بین ۶۷ میلیون ۲۰۰ هزارتومان تا ۱۸۰ میلیون است، ۱۰ درصد از حقوق آنها کسر خواهد شد.
• گروهی که میزان دریافتی سالیانه آنها از ۱۸۰ میلیون تا ۳۰۰ میلیون تومان است، باید ۱۵ درصد از دریافتی خود را به عنوان مالیات بپردازند.
• افرادی که درآمد سالیانه آنها ۳۰۰ تا ۴۲۰ میلیون تومان است، باید ۲۰ درصد مالیات بپردازند.
• افرادی که درآمد سالیانه آنها بیشتر از ۴۲۰ میلیون تومان باشد، باید ۳۰ درصد مالیات پرداخت کنند.

چه شغل‌هایی مشمول معافیت مالیات حقوق هستند؟

برخی شغل‌ها به دلیل تأثیر به‌سزایی که برای پیشرفت جامعه دارند، مشمول پرداخت مالیات نمی‌شوند. این شغل‌ها عبارتند از:

• انتشارات‌ها
• مشاغل مطبوعاتی
• مشاغل فرهنگی
• مشاغل هنری

همان طور که اشاره کردیم، این شغل‌ها تأثیر زیادی در فرهنگ و افزایش آگاهی جامعه ایفا می‌کنند؛ بنابراین جز‌‌‌ء معافیت مالیات حقوق هستند. افرادی که بیش از یک شغل داشته باشند، از مجموع درآمدشان مالیات کسر خواهد شد؛ بنابراین اگر به دنبال انتخاب شغل دوم یا سوم هستید، انتخاب این شغل‌ها می‌تواند گزینه مناسبی باشد، زیرا مشمول پرداخت مالیات حقوق نخواهید شد.

جدول محاسبات مالیات حقوق سال ۱۴۰۱

[table id=368 /]

سخن پایانی

مالیات یکی از مهم‌ترین منابع درآمد دولت است و به دو‌ گروه مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود. مالیات مستقیم مالیات مبتنی بردارایی‌های فرد و مالیات غیر مستقیم بر روی کالا‌های مصرفی خریداری‌شده قرار می‌گیرند. مالیات حقوق در گروه دسته اول قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی مفهوم معافیت مالیات حقوق و مشمولان این قانون پرداختیم. از اینکه تا پایان این مقاله با ما همراه بودید، سپاس‌گزاریم.