آلودگی هوا با توجه به پیامدهای زیانبارش به یکی از ملموسترین معضلات زیست محیطی تهران، پایتخت ایران و چندین شهر بزرگ ایران تبدیل شده است. آمارها نشان میدهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی تا ۶۰ درصد افزایش مییابند. بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماریهای سیستم قلبی و عروقی و ریوی، افزایش آلایندههای دیاکسید گوگرد، ذرات معلق و منواکسید کربن است، به طوری که آلودگی هوا در تهران به طور متوسط موجب کاهش ۵ سال از عمر تهرانیها شده است. به دنبال این ماجراها سازمان حفاظت محیط زیست برای کاهش این مسئله با سازمانها و نهادهایی که در این موضوع دخیل هستند، جلساتی را برگزار کرد که نتیجه آن تصویب قانون هوای پاک در سال ۹۶ بود.
بر اساس این قانون، خودروسازان داخلی موظف هستند خودروهای تولید شده را از یورو ۴ به یورو ۵ ارتقا دهند. این قانون برای خودروسازان از ابتدای سال ۹۸ اجرا شد، اما با رایزنیها و برگزاری جلساتی این موضوع یک سال به تعویق افتاد و محیط زیست از ابتدای سال ۹۹ مصممتر از سال گذشته بر عملی شدن این موضوع پافشاری کرد.
حالا خبرهایی حاکی از توقف تولید نیسان وانت به گوش میرسد و این خودروها هم باید مجهز به استاندارد یورو پنج باشند تا پلاک شوند و از این رو حدود ۶ هزار خودرو در پارکینگ خودروسازی سایپا انبار شده است و به مشتریان تحویل داده نشدهاند.
پایین بودن کیفیت خودروهای داخلی، از معضلاتی است که تقریبا اکثر قریب به اتفاق مشتریان و متقاضیان خودرو بر روی آن اتفاق نظر دارند، زمانی هم که گامی برای بهبود آن برداشته میشود باز هم خریدار دچار مشکل میشود. یک منبع آگاه در گفتوگویی گفت: الزام در اجرای این قانون باعث شد خودروهای ساندرو تحویل مشتریان داده نشود، اما با رایزنیهای صورت گرفته قرار شد که این خودروها با پلاک سال ۹۸ تحویل مشتریان داده شود. اما مجدد این قانون مشکل خودروهای نیسان شده است و اکنون حدود ۶ هزار خودرو در پارکینگ وجود دارد.
یکی از خریداران خودرو نیسان میگوید: «بهمن سال ۹۸ نیسان دوگانه آپشنال با موعد تحویل مرداد امسال، ثبت نام کردم. تا موعد تحویل دوبار افزایش قیمت به این خودرو خورد که با مکافات توانستیم مبلغ را تهیه کنیم».
وی ادامه داد: «قرار بود یک ماهه خودرو را تحویل دهند، بعد از یک ماه پیام دادند تحویل نیسان آپشنال به مشکل خورده و جهت تسریع تحویل به نیسان معمولی تغییر مدل دهید. در صورتیکه در همان زمان نیسان معمولی دوگانه هم پلاک نمیشد و مشکل داشت، اکنون سند و بیمه ماشین را تحویل دادهاند، اما خود ماشین را تحویل نمیدهند و میگویند مشکل یورو پنج دارد».
استانداردهای ۸۵ گانه خودرویی همانگونه که از نامشان پیداست، باید پیش از تولید انبوه و عرضه خودرو به مشتریان پاس شوند. نیره سادات پیروز بخت رئیس سازمان ملی استاندارد با بیان اینکه توقف تولید چند خودرو جدید تا پایان سال را خواهیم داشت، اعلام کرد: «چند مدل خودرو از استانداردهای لازم برخوردار نبودند لذا به تولیدکنندگان آنان اخطارهای لازم داده شده است».
رئیس سازمان استاندارد ضمن تشکر از عملکرد وزیر صمت اظهار کرد: «ما خوشحال هستیم که مدیریت جدید در وزارت صمت به دنبال ارتقا کیفیت خودروهای تولید داخل هستند».
او با اشاره به اینکه رعایت استانداردها با ارتقا کیفیت محصولات رابطه مستقیم دارد، گفت: «سازمان استاندارد به طور جدی پیگیر رعایت استانداردها ۸۵ گانه است».
بیشتر بخوانید: آیا قیمتگذاری دستوری خودرو حذف خواهد شد؟
طی دو سال بحث و بررسی و در نهایت اعلام سایپا و ایران خودرو مبنی بر عدم توانایی ارتقا استانداردهای دو خودرو پراید و پژو ۴۰۵، در نهایت تصمیم بر آن شد تا این دو خودرو در مدت زمان مقرر (تا پایان تیرماه ۹۹) از رده خارج شوند.
او در ادامه اظهار کرد: «چند مدل خودرو از استانداردهای لازم برخوردار نبودند لذا به تولیدکنندگان آنان اخطارهای لازم داده شده است. به این تولیدکنندگان تا پایان سال فرصت دادهایم تا استانداردهای ۸۵ گانه را رعایت کنند در غیر این صورت خط تولید آنان متوقف خواهند شد».
حالا خبرها حاکی از آن است که شمارش معکوس برای پایان تولید نیسان آغاز شده است. بهزاد اشجعی یکی از فعالان محیط زیست، با بیان اینکه قرار است خودرو نیسان از رده خارج شود، گفت: «طی تصمیمات صورت گرفته قرار است که خودرو نیسان از رده خارج شود و اکنون خودروهایی که تولید میشود آخرین سری از این محصول خواهد بود».
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نیسانهای تک سوزی که هم اکنون ثبت نام میشوند مشخص نیست که پلاک شوند یا خیر، پاسخ داد: «تمام تولیدات خودروسازیها تا پایان سال پلاک خواهد شد و بعد از آن تولیدات متوقف خواهد شد».
پیشتر و در سال ۹۷، گروه خودروسازی سایپا پس از رونمایی از خودرو شاهین (رهام) که آخرین خودرو طراحی شده این کمپانی است، ماجرای پاس شدن همه استانداردهای ۸۵گانه برای رهام را اعلام کرده بود. همچنین سایپا از پاس کردن این استانداردها برای خودرو کراس کانتری در بهمن ماه سال گذشته توسط این شرکت خبر داده بود. ایران خودرو نیز در این باره اعلام کرده است که دنا پلاس توربو اتوماتیک و سمند این شرکت نیز در پاس کردن استانداردهای ۸۵ گانه مانعی ندارند.