خرید خودرو علاوه بر هزینه‌ خود وسیله، لوازم و نیازهای فنیش و سوختی که مصرف می‌کند، هزینه‌ دیگری هم دارد که به عوارض خودرو معروف است. عوارض خودرو یعنی چه؟‌ یعنی بابت حرکت‌کردن و طی‌کردن خیابان‌ها و جاده‌های شهری و بین‌شهری موظف به پرداخت مبالغی (پرداخت عوارض) هستید که دانستن درباره‌یشان ضروری و لازم است.

وزارت کشور به استناد تبصره (۱۱) ماده (۲۹) قانون مالیات بر ارزش‌افزوده، پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی این تبصره در خصوص عوارض سالانه همه وسایل‌نقلیه اعم از خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت‌ها را جهت سیر مراحل بررسی و تصویب به دولت ارائه کرد. به‌موجب ماده (۲۹) قانون مالیات بر ارزش‌افزوده (مصوب خردادماه ۱۴۰۰) عوارض سالانه کلیه وسایل‌نقلیه اعم از خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت‌ها تعیین و مقرر شد آیین‌نامه اجرایی این ماده ظرف ۳ ماه از تاریخ ابلاغ این قانون با پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیئت وزیران برسد.

هر خودرو بابت تردد در مسیرهای مختلف باید هزینه‌هایی پرداخت کند. وظیفه پرداخت عوارض خودرو به‌عهده مالک آن است. تمام خودروها ملزم به پرداخت عوارض هستند. فرقی نمی‌کند که خودروی سنگین، خودرویی معمولی یا حتی موتورسیکلت دارید. خودروهای دولتی هم باید عوارض مربوط به خود را پرداخت کنند.

روش‌های پرداخت عوارض سالیانه به‌‌صورت اینترنتی و حضوری صورت می‌گیرد. در این صورت اگر خودروی داخلی داری، عوارض خودرو بر حسب قیمت فروش کارخانه محاسبه می‌شود و در صورتی‌ که خودرو خارجی دارید عوارض خودرو از مجموع ارزش گمرکی و حق ورودی به دست می‌آید؛ درنهایت این ارزش خودرو با استفاده از یک فرمول محاسبه می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

به‌موجب آیین‌نامه پیشنهادی وزارت کشور کلیه مالکین وسایل‌ نقلیه مذکور موظفند، همه‌ساله نسبت به پرداخت  معادل یک در هزار قیمت فروش کارخانه برای وسایل‌ نقلیه تولید داخل و وسایل‌ نقلیه وارداتی معادل یک و نیم در هزار مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی عوارض سالیانه پرداخت کند. همچنین علاوه بر عوارض ملی سالیانه، مالکین وسایل‌ نقلیه ساکن در شهرهای آلوده تا ۱۰ سال پس از تولید معادل یک‌بیستم نرخ‌های مندرج در جدول ماده (۳۰) قانون مالیات برارزش‌افزوده مشمول عوارض سالانه آلایندگی هستند.

پس از سال دهم تولید هر سال به میزان ۱۰ درصد به نرخ پایه عوارض آلایندگی وسایل نقلیه مذکور اضافه می‌شود تا حداکثر به ۲ برابر نرخ پایه (۴ برابر) افزایش یابد. وسایل نقلیه‌ای که نرخ عوارض سالانه آلایندگی آنها در جدول ذیل ماده (۳۰) صفر می‌باشد، تا سپری‌شدن ۵ سال از سال تولید از پرداخت عوارض سالانه آلایندگی معاف جدول ماده (D) هستند و پس از آن وسایل نقلیه سنگین با نرخی معادل یک‌دهم نرخ‌های مندرج در ردیف (C) ردیف مذکور مشمول عوارض فوق و سایر وسایل نقلیه با نرخی معادل یک‌دهم نرخ‌های مندرج در ردیف سالانه آلایندگی هستند.

درمورد خودروهایی که تولید یا واردات آنها متوقف می‌شود، مأخذ محاسبه توسط سازمان امور مالیاتی و متناسب با آخرین سال تولید یا واردات تعیین می‌شود. فهرست شهرهای آلوده که وسایل نقلیه با پلاک انتظامی متعلق به شهرهای مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی می‌شوند، حداکثر تا پایان دی‌ماه هر سال با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست و تصویب هیئت وزیران برای اجرا در سال بعد تعیین می‌شوند.

وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) مکلف است با ایجاد سامانه ملی الکترونیک متمرکز عوارض وسائط نقلیه (سمیع)، امکان محاسبه عوارض، استعلام، پرداخت و صدور الکترونیکی مفاصا حساب عوارض را برای مالکان فراهم کند. پرداخت عوارض ملی سالیانه و آلایندگی هر سال حداکثر تا پایان همان سال موجب برخورداری از تخفیف به میزان ۲۰ درصد است.

همچنین پرداخت عوارض ملی سالیانه و آلایندگی پس از موعد مقرر مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل ۱۰ درصد عوارض سالانه است و در صورت تأخیر بیش از ۱ ماه علاوه بر جریمه مذکور مشمول جریمه‌ای معادل ۲ درصد عوارض سالانه به‌ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر است.

در صورتی که مالک یا مالکان خودروهای سبک و سنگین و موتور سیکلت از پرداخت عوارض‌های موضوع این ماده به‌مدت ۵ سال از سال مالکیت خودداری کند و یا مبلغ عوارض و جریمه پرداخت نشده از ۵ درصد نصاب معاملات کوچک موضوع جزء (۱) ماده (۳) قانون برگزاری مناقصات مصوب بیشتر شود، نیروی انتظامی موظف است بر اساس فهرست برخط اعلامی وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها) نسبت به توقف وسایل نقلیه مزبور تا پرداخت بدهی اقدام کند.

***

شما می‌توانید اخبار روز خودرو را در بلاگ دیوار بخوانید.