سند زدن شاید مهمترین بخش از فرایند خرید و فروش خودروی دست دوم باشد. اگر تجربه کافی درباره نحوه انتقال سند خودرو ندارید، ممکن است که این فرایند برایتان دردسرساز شود.
اگر تصمیم دارید که خودروی دست دوم خودتان را که بهتازگی خریدهاید سند بزنید، بهتر است پیش از اقدام به هرکاری توصیهها و نکات مربوط به نقل و انتقال سند خودرو را با دقت بخوانید.
مدارک لازم برای انتقال سند خودرو
مدارکی که فروشنده خودرو برای انجام انتقال سند خودرو باید به در دفترخانه به همراه خود داشته باشد، شامل موارد زیر است:
- برگ سبز جدید و تاییدیه نقل و انتقال خودرو که در مراکز تعویض پلاک صادر شده است
- بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به نام فروشنده باشد)
- اصل مدارک شناسایی فروشنده و خریدار
- بیمهنامه شخص ثالث
- کارت سوخت
- برگه مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری
آشنایی با مراحل انتقال سند خودرو
۱ – تنظیم کردن قرارداد
اولین مرحله از انتقال سند خودرو تنطیم یک قرارداد بین طرفین معامله (یعنی خریدار و فروشنده) است. با این کار، فرایند انتقال سند به طور رسمی آغاز میشود. توجه کنید که قراردادی که برای انتقال مالکیت خودرو نوشته میشود باید شامل موارد زیر باشد:
- مشخصات کامل خودرو که شامل مدل خودرو، رنگ، نوع سوخت (بنزینی یا دوگانهسوز)، وسایل و لوازم موجود در خودرو و …
- زمان تحویل خودرو و مدارک آن (مانند کارت سوخت و بیمه و …) از سمت فروشنده
- قیمت توافق شده خودرو (که خریدار باید پرداخت کند)
- زمان تعویض پلاک خودرو
- تعیین مسئولیت برای مواردی مانند پرداخت بدهیها و جریمهها و عوارض سالانه شهرداری
- تعیین تکلیف برای پرداخت مالیات خودرو
- مشخص کردن زمان برای مراجعه طرفین معامله به دفترخانه
همچنین، بهتر است هر موردی که امکان دارد در آینده باعث مشکل و ابهام شود در قولنامه نوشته شود ( قبلاً در مورد نکات مهم در نوشتن قولنامه ماشین صحبت کرده بودیم). پس از تنظیم قرارداد خودرو، باید بسته به نوع آن، هزینه نوشتن قرارداد پرداخت شود.
۲ – تعویض پلاک خودرو
مرحله بعدی در خرید و فروش خودرو و انتقال سند آن، تعویض پلاک است. پس از آنکه قولنامه توسط طرفین معامله امضا شد، آنها باید در یک روز مشخص همراه یکدیگر به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند.
فراموش نکنید برای فک پلاک قدیمی و نصب پلاک جدید هم خریدار و هم فروشنده باید در مرکز تعویض پلاک حاضر باشند. اگر به هر دلیلی فروشنده امکان حضور در مرکز تعویض پلاک را نداشت، باید به به خریدار وکالت بدهد تا او کارهای مربوط به تعویض پلاک را به تنهایی انجام دهد. همچنین، باز هم اگر فروشنده برای انتقال سند خودرو امکان حضور در دفترخانه را نداشت، باید خریدار وکالت فروش بدهد تا خریدار خودش کارها را جلو ببرد.
توجه داشته باشید که این وکالتنامهها نیازمند هزینه است و پرداخت این هزینهها بر عهده فروشنده است. بنابراین، اگر میخواهید چنین هزینههایی را پرداخت نکنید، بهتر است هر دو با هم به مرکز تعویض پلاک بروید و کارها را انجام دهید.
پیشتر در مطلب صفر تا صد تعویض پلاک خودرو به طور مفصل درباره این مرحله صحبت کرده بودیم که پیشنهاد میکنیم آن را مطالعه کنید.
انتقال سند خودرو بدون تعویض پلاک
نکتهای که باید بدانید این است که مرحله تعویض پلاک خودرو باید بعد از نوشتن قولنامه و قبل از انتقال سند خودرو انجام شود. چرا؟ چون اگر پلاک قبلی فک نشده باشد و پلاک جدید جایگزین آن نشده باشد، پس از انتقال سند هر تخلفی که با خودرو انجام شود، به پای صاحب پلاک نوشته میشود. به همین دلیل، عملاً امکان انتقال سند بدون برگه تعویض پلاک وجود ندارد.
چنانچه گفتیم اگر فروشنده نمیتواند در زمان تعویض پلاک حاضر باشد باید به خریدار وکالت بدهد. فروشنده پس از دادن وکالت حتماً باید پیگیر تعویض پلاک باشد تا مبادا خریدار با پلاکی که به نام اوست در شهر تردد کند.
۳ – ثبت در دفاتر اسناد رسمی
پس از انجام کارهای بالا، نوبت به سند زدن قطعی خودرو در دفترخانه میرسد. در اینجا هر دو طرفین معامله باید در دفترخانه حضور داشته باشند تا پس از پرداخت هزینه سند زدن، فرایند را تکمیل کنند.
فراموش نکنید اگر معامله خودرو قرار است به صورت وکالتی انجام شود، دفترخانه حتماً باید مهلت تعویض پلاک را در وکالتنامه قید کند.
هزینه انتقال سند خودرو به عهده کیست؟
هزینه نقل و انتقال سند خودرو شامل دو بخش میشود:
- هزینههای مالیاتی (که باید به حساب دولت واریز شود)
- هزینههای دفترخانه
هزینه بخش اول برعهده فروشنده است و هزینههای دفترخانه را خریدار پرداخت میکند. اگر خریدار و فروشنده برای پرداخت هزینهها با هم توافقی انجام دادهاند، اجرای آن مانعی ندارد.
باز هم تاکید میکنیم که فرقی ندارد که خریدار خودرو هستید یا فروشنده؛ در هر صورت باید فرآیند انتقال سند قطعی خودرو را در سریعترین زمان انجام دهید تا از بروز هرگونه مشکل احتمالی جلوگیری کنید.
نکات مهم درباره نقل و انتقال سند خودرو
۱ – روال قانونی را طی کنید
پیشنهاد ما این است که فرقی نمیکند که با دوست قدیمی، اقوام یا آشنا و همکار معامله میکنید، بهتر است همه مراحل قانونی را موبهمو اجرا کنید. در زمان بروز مشکل قانونی، متاسفانه مکالمات ردوبدل شده و نسبتهای فامیلی ارزشی ندارند و تنها مراحل رسمی طی شده سندیت قانونی دارند.
۲ – حتماً قولنامه بنویسید
قبل از انجام معامله رسمی، حتماً قولنامهای کامل همراه با همه جزئیات و شروط مربوط به معامله، نحوه و زمان پرداخت و … بنویسید. قولنامه از این جهت اهمیت دارد که اگر در حین انتقال سند ماشین مشکل حقوقی پیش بیاید، میتوان به قولنامه رجوع کرد. مطمئناً وجود نداشتن قولنامه میتواند کار را برایتان بسیار سخت کند.
۳ – وکالتنامه حتماً بررسی کنید
قانون میگوید هیچکس به جز مالک خودرو نمیتواند اقدام به فروش وسیلهنقلیه کند؛ مگر آن که وکالتنامهای از طرف مالک داشته باشد. اگر از دلال خودرو میخرید، به حرفها و صحبتهای او اعتماد نکنید و حتماً از او بخواهید که وکالتنامه را به او نشان دهد.
۴ – در صورت کلاهبرداری معامله را فسخ کنید
اگر از دلال یا واسطه خودرویی خریدید و سپس متوجه شدید که او هیچ وکالتنامهای از سمت مالک خودرو نداشته است باید از او نزد دادگاه به علت کلاهبرداری و فروش مال غیر شکایت کنید و معامله خودرو را فسخ کنید.
۵ – در خرید اقساطی، پس از تسویه حساب میتوانید سند بزنید
برای خرید و فروش خودروهایی که از به صورت قسطی از نمایندگیها خریداری میشوند، فروشنده میتواند به خریدار وکالت دهد و در آن قید کند که بعد از تسویه حساب کامل با نمایندگی اجازه انتقال سند به او داده میشود.
۶ – مدارک مربوط به پرداخت وجه را پیش خود نگه دارید
چنانچه به عنوان خریدار وجه خودرو را پرداخت کردهاید، اما فروشنده سند را به نام شما نمیزند باید مدارکی که از این معامله در اختیار دارید (مانند قولنامه، رسیدهای بانکی، برگه تعویض پلاک و …) را همراه خود به مراجع قضایی برده و یک دادخواست «الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی» تنظیم کنید.
دادگاه پس از بررسی مدارک شما، فروشنده را ملزم به انتقال سند خودرو میکند. چنانچه فروشنده باز هم از این کار سر باز زد، دادگاه نمایندهای برای این کار تعیین میکند تا سند خودرو به نام شما شود.
۷ – حتماً در وکالتنامه برای انتقال سند بازه زمانی مشخص کنید
اگر امکان حضور در فرآیند تعویض پلاک و ثبت سند را ندارید و میخواهید به خریدارد وکالتنامه دهید، حتما در وکالتنامه تاریخ انقضای آن را ذکر کنید تا خریدار مجبور شود در بازه زمانی مشخصی کارهای انتقال سند خودرو را انجام دهد. بعد از تاریخ انقضا، وکالتنامه منقضی میشود و باید وکالتنامه جدیدی صادر شود.
۸ – سند خودرو را به نام یک نفر بزنید
درست مانند اموال غیرمنقول (خانه، زمین و …) اموال منقول را هم میتوان به صورت مشارکتی سند زد و معامله کرد. با این حال، این شراکت تنها در سند دفترخانهای ثبت میشود و بر روی کارت سبز خودرو، پلاک و کارت ماشین تنها نام یک نفر ثبت میشود.
به همین دلیل توصیه میشود برای جلوگیری از بروز مشکلات در آینده سند خودرو به اسم یک نفر باشد.
۹ – در دفاتر اسناد رسمی هم خودرو را باید سند بزنید
خودرو را بعد از انتقال در مرکز تعویض پلاک، باید در دفاتر اسناد رسمی هم به نام بزنید. هزینه سند قطعی خودرو (که دفترخانه بابت سند زدن خودرو میگیرد) به مدل خودرو، داخلی یا خارجی بودن آن، سال تولید خودرو و قیمت آن بستگی است.
در این مبلغ مالیات نقل و انتقال، حق ثبت، حقالتحریر، مالیات بر ارزش افزوده و هزینه صدور الکترونیکی سند هم درنظر گرفته میشود. به طور معمول این مبالغ را فروشنده پرداخت میکند، اما ممکن است که بر اساس توافق دو طرف، خریدار این هزینهها را پرداخت کند.
۱۰ – خودرویی که سند دفترخانهای ندارد نخرید
چنانچه خودرویی بدون ثبت دفترخانهای چند دست فروخته شده باشد و نفر آخر بخواهد برای گرفتن سند دفترخانهای اقدام کند، باید برای ثبت سند به تمام مالکهای قبلی مراجعه کند. بنابراین، خرید خودروی دست دومی که فقط برگ سبز دارد و سند دفترخانهای ندارد کار عاقلانهای نیست.
پول فروش خودرو را چگونه باید دریافت کنید؟
به عنوان فروشنده شما این امکان را دارید که پول فروش خودرو را به شکل نقد یا اقساطی از خریدار دریافت کنید. خریدار خودرو میتواند مبلغ خودرو را به شکل نقدی به شما پرداخت کند یا اینکه آن را به حسابتان واریز کند. البته که میتوانید از خریدار چک هم دریافت کنید اما نباید فراموش کنید که همه این موارد باید در قولنامه قید شود.
اگر قرار است خودرویتان را به صورت اقساطی بفروشید، اگر پولی برای پیش پرداخت در نظر گرفتهاید، بایددر قولنامه ذکر کنید. همچنین، تعداد اقساط و مبلغ هر قسط نیز باید در قولنامه نوشته شود.
در پایان، امیدواریم این مطلب تواسته باشد شما را با مراحل و هزینه نقل و انتقال خودرو آشنا کند. شما چه تجربیاتی در زمینه نقل و انتقال سند خودرو دارید؟ نظرات و تجربیات خودتان را از طریق بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید.
4 پاسخ
برگ سبز حکم سند را ندارد؟
با قانون جدید و به دستور دادستان محترم کل کشور الزامی به ثبت سند خودرو در دفترخانه ها نمی باشد
بهتره به مردم بگویید ثبت دفترخانه دیگر لازم نیست تا محضر ها جیب مردم را خالى نکنند،
اگر ماشین راقسطی فروختیم، پس از پیش پرداخت باید خودرو را تحویل خریدار بدیم؟