وقتی صحبت از ماشین بسیار اقتصادی، کوچک و در عین حال ساده و زیبا میشود همیشه اولین تصویر ذهنی برای من «مینی» (Mini) یا آنطور که در ایران شناخته میشود، «مینی ماینر» است. البته به علت تحولات هفده سال اخیر این ماشین، شاید بهتر باشد تاریخ آن را به دو بخش تقسیم کنیم؛ بخش اول از سال ۱۹۵۹ تا۲۰۰۰ است با مالکیت کمپانی بیامسی (BMC) انگلستان و بخش دوم از سال ۲۰۰۰ تا امروز است و تحت مالکیت کمپانی بامو؛ و به مدد مهندسی آلمانی است که این ماشین به نهایت زیبایی، ایمنی و کارایی خود رسیده. داشتن یک دستگاه مینی، فرهنگی را با خود به همراه میآورد که گواه آن وجود باشگاههای «مینی» در سراسر دنیاست.
نسل اول این خودرو از سال ۱۹۵۹ تا سال ۱۹۶۷ در کمپانی اتومبیلسازی بریتانیا (British Motor Company) تولید شد و مورد توجه مردم بریتانیا و بعدها جهان قرار گرفت. دلیل استقبال مردم بهویژه اروپاییان از این ماشین، کممصرف بودن و هزینه اندک نگهداری آن بود. کمبود سوخت به علت بحران و جنگ در خاورمیانه و کانال سوئز، باعث شد تیم طراحی کمپانی موریس به فکر ساخت اتومبیلی اقتصادی بیفتد.
بیشتر بخوانید: بررسی مرسدس مکلارن اسالآر ۷۲
«لئونارد لورد» مدیر وقت کمپانی موریس، از اینکه اتومبیلهای کوچک «حبابی» آلمانی (ماشینهای کوچک سهچرخ که در دهه پنجاه میلادی پرطرفدار شده بودند) کمکم بازار اتومبیلهای کممصرف را میگرفتند اصلا راضی نبود. او پروژه طراحی و ساخت این اتومبیل را با اولویت کارخانه موریس در سال۱۹۵۶ کلید زد. هدف او این بود که خیابانهای انگلستان را از این ماشینهای حبابی کاملا پاک کند و یک ماشین مینیاتوری انگلیسی بسازد.
«الک ایسیگونیس» مهندس متخصص در ساخت ماشینهای کوچک فقط برای این پروژه توسط کمپانی بیامسی به کار گرفته شد. نفر دوم تیم که بعدها روی «موریس ماینر» هم با ایسیگونیس کار کرد، «جک دنیلز» بود. دو مهندس و چهار متخصص کل تیم طراحی این پروژه را تشکیل دادند. این پروژه ADO15 نام گرفت که کلمات اختصاری بخش طراحی کمپانی BMC بود و عدد ۱۵ نشانگر شماره پروژه بود. نتیجه ماشینی شبیه به جعبه از آب درآمد.
اولین مینی تولید شرکت موریس در آوریل ۱۹۵۹ توسط خبرنگاران آزمایش شد و در ماه اوت همان سال چند هزار دستگاه آماده ورود به بازار بودند. مینی به طور رسمی در ۲۶ اوت ۱۹۵۹برای عموم رونمایی و معرفی و بیش از دو هزار دستگاه از این اتومبیل برای رونمایی همزمان به تمام بازارهای دنیا و بیش از صد کشور فرستاده شدند.
مینی در دهه شصت میلادی با ورود به فرهنگ پاپ اروپا بسیار پرطرفدار شد. تا جایی که حتی خوانندگان و هنرپیشههای مشهور هم به مالکیت یکی از این کوچولوها افتخار میکردند.
بیشتر بخوانید: بررسی لامبورگینی کونتاش؛ در ستایش زیبایی
نسل دوم مینی از سال ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۰ تولید و رونمایی آن در سال ۱۹۶۷ در نمایشگاه اتومبیل بریتانیا انجام شد. بخشی از این ماشینها از سال ۱۹۶۸ در اسپانیا و توسط کمپانی اوتی (Authi) و البته تحت نام موریس تولید شدند. در سال ۱۹۶۹ توسط یکی از شرکتهای تابع شرکت لیلاند انگلستان که در شیلی بود، مدل تمام فایبر گلاسی به تولید رسید، اما بعد از کودتای ۱۹۷۴ آن کارخانه تعطیل شد. بین سالهای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ مدل «مینی کوپر» و «کوپر اس» توسط «جان کوپر» مالک کمپانی اتومبیلسازی کوپر، طراح و سازنده اتومبیلهای فرمول یک، به بازار عرضه و با استقبال روبهرو شد. از جزئیات این همکاری هیچ اطلاعی در دست نیست.
نسل سوم از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۶ و نسل چهارم از سال ۱۹۷۶ تا۲۰۰۰ که به کمپانی بیامو فروخته شد. مینی در طول عمر خود بارها افتخارات بسیاری در مسابقات بینالمللی رالی و تا سال ۱۹۷۹ بیش از پنجاه عنوان کسب کرد. این خودرو همچنین جوایز بسیاری دریافت کرد که شاید مهمترین آنها مقام دوم جهانی «اتومبیل قرن» باشد. این مقام در سال ۱۹۹۹ به این ماشین تعلق پیدا کرد.
***
شما میتوانید آگهیهای خرید و فروش انواع خودروهای کلاسیک و قدیمی را در بخش آگهیهای خودروی سایت دیوار مشاهده کنید.