«قبرس» تا همین چند سال پیش یکی از نخستین انتخاب‌های ایرانیان برای خرید ملک در خارج از کشور بود. آب و هوای مدیترانه‌ای، امکان دریافت تابعیت اتحادیه اروپا، نزدیکی به ایران، قوانین به نسبت ساده برای خرید ملک و البته قیمت‌های رقابتی، مزیت اصلی خرید ملک در قبرس به شمار می‌رفت.

قبرس از حدود یک سالِ پیش به این سو، برنامه مهاجرتی خود را تغییر داده و امکان مسافرت به کشورهای عضو «اتحادیه اروپا» پس از دریافت اقامت قبرس، هم دستخوش تغییراتی شده است. به همین جهت، در ادامه این متن، در برخی موارد از «افعال ماضی» استفاده می‌کنیم!

چیزی شبیه به «ترکیه» و البته با طعم «یونان»

«قبرس» سومین جزیره بزرگ در دریای مدیترانه است (پس از «سیسیل» و «ساردینیا»، که هر دو متعلق به ایتالیا هستند). این جزیره نزدیک به ۱.۲ میلیون نفر جمعیت دارد و عضو «اتحادیه اروپا» است. واحد پولی قبرس هم «یورو» است و مردم آن عمدتا به زبان یونانی صحبت می‌کنند. هر چند یک اقلیت ترک زبان هم در قبرس حضور دارند.

قبرس البته به طور کلی زیر سایه ترکیه است: ترکیه در سال ۱۹۷۴ میلادی به قبرس حمله نظامی کرده و در ماجرایی که مناقشات آن هنوز هم ادامه دارد، بخش شمالی قبرس را اشغال کرده است. سایه نگرانی از تاثیر ترکیه بر قبرس، هنوز هم در میان شهروندان این کشور دیده می‌شود.

و اما در مورد سرمایه‌گذاری در بازار ملک در قبرس: اقامت از طریق سرمایه‌گذاری در قبرس، گران‌تر از موردِ مشابه در یونان است، در حالی که یونان به نظر ایرانی‌ها «اروپایی‌تر» به نظر می‌رسد. آب و هوای دو کشور البته مشابه (آب و هوای مدیترانه‌ای) است و از قضا، یکی از بهترین اقلیم‌های آب و هوایی در جهان هم به حساب می‌آید.

آب و هوای مدیترانه‌ای در بخش‌هایی از ترکیه هم مشاهده می‌شود، اما به طور کلی، بهترین تجربه این آب و هوا را در یونان می‌توان داشت.

در برنامه مهاجرتی پیشینِ قبرس، خریدار ملک می‌توانست با خرید ملکی به ارزش دست کم ۲.۱۵ میلیون یورو، اقامت قبرس را دریافت کند و البته (بر خلاف یونان) ظرف ۶ ماه تابعیت اتحادیه اروپا را بگیرد. (در مورد یونان، حداقل قابل قبول ۲۵۰ هزار دلار آمریکا است که به مراتب پایین‌تر است و این برنامه مهاجرتی هنوز هم ادامه دارد.)

در قوانینِ سابقِ مربوط به خرید ملک در قبرس و امکان دریافت اقامت اتحادیه اروپا از این طریق (که ممکن است به زودی شکل تغییر یافته آن اعلام شود)، خریدار ملک می‌توانست پس از دریافت تابعیت اتحادیه اروپا، به راحتی برای مسافرت، کار، تحصیل و زندگی در تمام کشورهای عضو اتحادیه اقدام کند و این موضوع افراد تحت تکفل او را هم در بر می‌گرفت.

آیا هنوز هم می‌توان در «قبرس» ملک خرید؟

خرید ملک برای خارجی‌ها در قبرس هنوز هم امکان‌پذیر بوده و البته، تنها چیزی که مشخص نیست، امکان اخذ اقامت اتحادیه اروپا از این طریق است. البته مذاکرات سیاسی برای پذیرش قبرس در «منطقه شنگن» (Schengen Area) در جریان است، اما نتیجه آن مشخص نیست.

برای خرید ملک در قبرس و اقامت در این کشور از طریق خرید ملک، فرد باید یک یا حداکثر ۲ ملک، در مجموع به ارزش دست کم ۳۰۰ هزار یورو خریداری کند. علاوه بر این، افتتاح یک سپرده بانکی ۳۰ هزار یورویی در بانک‌های این کشور هم الزامی است. (مبلغ واریزی تا ۳ سال بلوکه می‌شود.)

مهم‌ترین نکته در مورد قبرس این است که فرد خریدار ملک و همراهان او، نمی‌توانند در این کشور کار کنند و درآمد داشته باشند. بلوکه شدن مبلغ ۳۰ هزار یورو در بانک هم به قصد اثبات تمکن مالی برای زندگی در طول یک سال در این کشور است.

لازم نیست در «قبرس» بمانید!

با این همه، از جمله مزیت‌های اخذ اقامت قبرس از طریق خرید ملک، می‌توان به عدم الزام حضور در این کشور اشاره کرد. 

بسیاری از کشورهایی که برنامه‌های اقامت به شرط خرید ملک دارند، الزام حضور هم دارند، به این معنی که فرد متقاضی باید حداقلی از حضور سالانه در خاک آن کشور را داشته باشد. قبرس اما چنین شرطی ندارد. در واقع، در طول هر دو سال، فرد متقاضی کافی است که تنها یک روز در این کشور حضور داشته باشد تا اقامت او تمدید شود.

با این همه، نکته و شرط عجیب این است که اگر هدف از سرمایه‌گذاری ملکی در قبرس اخذ اقامت و تابعیت این کشور باشد، فرد سرمایه‌گذار باید در قبرس زندگی کند. در نهایت، پس از ۷ سال تمدید اقامت، فرد سرمایه‌گذار می‌تواند درخواست دریافت پاسپورت قبرس را بدهد و از مزایای سفر بدون ویزا به بسیاری از کشورها (از جمله کشورها اروپایی) بهره‌مند شود.

کرونا با بازار ملک «قبرس» چه کرد؟

در این میان، طبیعی است که بازار خرید ملک توسط خارجی‌ها در قبرس، به مراتب کوچک‌تر از کشورهای مشابه (مثلا یونان و ترکیه) باشد.

 داده‌های «گزارش بازار مسکن قبرس» (Cyprus Real Estate Market Repor) نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ میلادی، تنها نزدیک به ۸ هزار واحد مسکونی در این کشور فروخته شده است. (دقت کنید که گزارش در سال ۲۰۲۱ تهیه شده و کل واحدهای مسکونی فروخته شده را در بر می‌گیرد و نه فقط واحدهای خریداری شده توسط خارجی‌ها).

همین گزارش نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۹ میلادی، یعنی پیش از آنکه همه‌گیری کووید-۱۹ اقتصاد کشورهای مختلف را در هم بکوبد، حدود ۱۰ هزار و ۳۶۰ واحد مسکونی در قبرس معامله شده که ۲۳ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ بوده است.

در مقام مقایسه، «مرکز آمار ترکیه» به تازگی اعلام کرده که در سال ۲۰۲۱ میلادی، حدود یک میلیون و ۴۹۱ هزار واحد مسکونی در این کشور فروخته شده که نسبت به سال ۲۰۲۰ میلادی، تنها نیم درصد کاهش داشته است. (ایرانی‌ها با خرید ۱۰ هزار و ۵۶ واحد مسکونی رتبه نخست را در میان خریداران خارجیِ ملک در ترکیه داشته‌اند.)

قبرس به مراتب کوچک‌تر و کم جمعیت‌تر از ترکیه (و حتی یونان) است، اما جدا از این، موضوع جایگاه اقتصادیِ این کشور هم در میان است. درآمد سرانه شهروندان قبرس بالا (نزدیک به ۳۰ هزار دلار) است و در واقع، مردم این کشور به نسبت ثروتمند هستند. با این همه، از یک اقتصاد ۱.۲ میلیون نفری، نمی‌‌توان انتظار داشت که برای تمام مهاجران کار فراهم کند.

این در حالی است که در کشورهایی مانند ترکیه یا حتی یونان، امکان کار در حین اقامت، برای خریدار ملک و همراهان او وجود دارد. این اگر نه بزرگ‌ترین مزیت ترکیه و یونان در قیاس با قبرس، که دست کم یکی از مهمترینِ آنها است. به عبارتی شما می‌توانید در قبرس خانه بخرید. اما نمی‌توانید کار کنید!

مقایسه قیمت خرید مسکن در برخی شهرهای «قبرس»
نام شهر	متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در مرکز شهر	متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در مناطق غیرمرکزی
نیکوزیا	۱۷۷۱ یورو	۱۲۶۲ یورو
لیماسول	۲۷۶۲ یورو	۱۸۷۲ یورو
پافوس	۱۷۰۰ یورو	۱۴۶۶ یورو
لارناکا	۱۵۷۵ یورو	۱۰۶۶ یورو
فاماگوستا	۸۶۴ یورو	۷۲۰ یورو

نویسنده: مینا بهشتی