شروع به کار بازار خودرو در سال ۹۹، رشد شدید قیمت‌ها در محصولات ایران خودرو و سایپا را در پی داشت. با توجه به شرایط اقتصادی مردم ایران و فقدان توان مالی برای خرید مدل‌های گران‌تر از ۲۰۰ میلیون تومان، تقاضا برای محصولات ایران خودرو و سایپا، بیش از توانایی این شرکت‌ها در تولید و پاسخ به نیازهای بازار داخلی است. با این اوصاف، هر عاملی که خللی در تولید خودروهای داخلی ایجاد کند، افزایش قیمت‌ها را تشدید خواهد کرد.
تولید شرکت‌های خودروساز طی دی ماه با کاهش رو‌به‌رو شدند، به طوری که تولید انواع خودرو در این ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴٫۷ درصد افت داشت. این موضوع تحویل به موقع خودرو به خریداران را با ابهام روبرو کرده است.
خودروسازان طی دی امسال ۹۲ هزار و ۸۶ دستگاه انواع خودرو تولید کردند که در مقایسه با دی ۹۸ با کاهش ۴٫۷ درصدی همراه بوده است. در این مدت ۸۳ هزار و ۹۲۳ دستگاه سواری در کشور تولید شد که در مقایسه با دی سال گذشته ۵٫۳ درصد افت داشته است.
بررسی وضعیت تولید خودرو در ۱۰ ماهه امسال نیز نشان می‌دهد، در این مدت ۸۱۴ هزار و ۳۲۳ دستگاه انواع خودرو به تولید رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱٫۳ درصد افزایش داشته است.
در این مدت تولید سواری معادل ۷۳۹ هزار و ۹۷۰ دستگاه بوده که در مقایسه با ۱۰ ماهه سال قبل ۲۰٫۴ درصد رشد داشته است. همین امر نگرانی عدم تحویل به موقع خودرو را در میان مشتریان بیشتر می‌کند.
گروه صنعتی ایران خودرو در دی ماه امسال ۴۴ هزار و ۳۳۱ دستگاه انواع خودرو تولید کرد که نسبت به دی ۹۸ کاهش ۱۱٫۷ درصدی را نشان می‌دهد. تولید سواری توسط این گروه خودروسازی در دی امسال ۴۳ هزار و ۸۶۵ دستگاه بوده که نسبت به دی ۹۸ با کاهش ۹٫۸ درصدی روبرو شده است.
بیشتر بخوانید: تولید انبوه رانا شش سرعته پانوراما به زودی آغاز می‌شود
در عین حال، باید به تولید ۴۱۸ هزار و ۲۶۶ دستگاه انواع خودرو توسط ایران خودرو طی ۱۰ ماهه امسال اشاره کنیم که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۲٫۴ درصد افزایش داشته است. تولید سواری توسط این گروه صنعتی نیز از ابتدای سال تا پایان دی ماه ۴۱۲ هزار و ۸۶۷ دستگاه بوده که ۴۳٫۲ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.
طی دی ماه امسال ۳۹ هزار و ۲۶۵ دستگاه انواع خودرو توسط گروه صنعتی سایپا تولید شد که در مقایسه با دی ۹۸ افت ۷٫۳ درصدی را داشته است. در این مدت تولید سواری توسط سایپا معادل ۳۳ هزار و ۳۵۸ دستگاه بوده که نسبت به دی ۹۸ کاهش ۱۰٫۲ درصدی را تجربه کرده است.
تولید انواع خودرو توسط گروه سایپا طی ۱۰ ماهه امسال ۳۴۴ هزار و ۱۱ دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۰٫۳ درصد رشد داشته است. در این مدت ۲۹۰ هزار و ۶۲۴ دستگاه سواری توسط گروه سایپا تولید شده که نسبت به ۱۰ ماهه سال قبل ۳٫۴ درصد کاهش داشته است.
خودروسازان پیش‌تر افزایش ۵۰ درصدی تولیدشان را منوط به افزایش قیمت خودرو کرده بودند و حالا که رشد قیمت خودرو برای روزهای باقی مانده تا پایان سال منتفی شده، شرکت‌های خودروساز نیز نه تنها تولیدشان را افزایش نداده‌اند، بلکه روند کاهشی تولید را در پیش گرفته‌اند.
دیگر مشکل بزرگ بازار ایران، انحصار غول‌های خودروسازی داخلی و تاثیر قیمت یک خودرو بر دیگری است. چنین شرایطی باعث می‌شود، افزایش قیمت محصولات ایران خودرو به هر دلیل، خریداران را به سمت خودروهای سایپا سوق دهد و در نتیجه، قیمت‌ها را مثل حلقه‌های یک زنجیر، بالا بکشد.
بیشتر بخوانید: پیشرانه جدید سایپا در نمایشگاه قطعات خودرو معرفی شد
شورای رقابت اخیراً فرمولی برای افزایش قیمت خودروهای داخلی مصوب کرده بود که بر اساس آن قیمت گذاری ۵۵ درصد تولید خودروسازان که خودروهای اقتصادی‌تر و مورد تقاضای عامه مردم است از دستور العمل قیمت گذاری شورای رقابت تبعیت می‌کرد و ۴۵ درصد خودروها نیز مشمول فرمول جدید قیمت گذاری می شدند. در عین حال طبق مصوبه وزارت صنعت قیمت خودرو هر ۳ ماه یک بار مورد بازنگری قرار می‌گرفت.
این دستورالعمل شورای رقابت و وزارت صنعت مورد انتقاد سازمان بازرسی قرار گرفت و پس از آن شاهد عقب نشینی شورای رقابت از فرمول جدید قیمت گذاری خودروها بودیم.
تحریم‌های این دوره با دوره اخیر تفاوت‌های بسیاری دارد که حال صنعت خودروسازی و قطعه سازی با چالش‌های جدی مواجه شده‌اند. در آن سال‌ها یعنی اوج تحریم (سال ۹۱) قیمت خودرو فاصله ۱۰ الی ۱۲ میلیون تومان با کارخانه داشت اما در این دوره قیمت خودرو جهش ۷۰ میلیون تومانی دارد و مشخص نیست چه زمان رشد قیمت متوقف می‌شود.
کاهش تولید خودرو طی دی ماه در حالی اتفاق افتاده که خودروسازان طی ماه‌های گذشته نسبت به فروش فوق‌العاده و پیش فروش یک ساله محصولات خود اقدام کرده‌اند و حالا مشخص نیست سرنوشت تحویل این خودروها چه طور باشد و آیا خریداران می‌تواند سر موعد خودروی خود را تحویل بگیرند یا خیر.
در عین حال، روز گذشته همتی، رئیس کل بانک مرکزی از تامین مالی ۱۵ هزار میلیارد تومانی ایران خودرو و سایپا خبر داد و گفت: «برای تحقق رشد ۵۰ درصدی تولید خودرو، ۱۵ هزار میلیارد تومان تامین مالی برای خودروسازان انجام شده است». باید دید تخصیص این منابع چه تاثیری در روند تولید خودروسازان خواهد داشت؟
***
شما می‌توانید جدیدترین اخبار خودرو را در بلاگ دیوار بخوانید.
