خروج آمریکا از برجام و پس از آن تحریم صنعت خودروی ایران، ابتدا تیراژ روبهافت رفت و بهتدریج تولید برخی خودروها متوقف شد. هرچند خودروسازان توانستند باتوجهبه ذخیره قطعات، در بازه زمانی ۳ ماهه حدفاصل نقض برجام تا آغاز تحریم، تولید همه محصولاتشان را چند ماهی ادامه دهند. بااینحال با اتمام قطعات، دومینوی توقف تولید مونتاژیها آغاز شد. این اتفاق در پی آن افتاد که بسیاری از شرکای خارجی از بیم تحریمهای آمریکا، ارتباط خود را با خودروسازی ایران قطع کردند و بنابراین امکان ادامه تأمین قطعات وجود نداشت. درنتیجه، تولید برخی محصولات رفتهرفته به صفر رسید.
درحالیکه ایران و آمریکا هنوز نتیجه مذاکرات وین و برنامه خود برای بازگشت به توافق هستهای و برجام را رسماً اعلام نکردهاند، بهتازگی روزنامه والاستریت ژورنال بهنقل از یک مقام ارشد اروپایی، خبر داده است آمریکا تمایل دارد تحریمهای مربوط به صنایع مختلف از جمله خودروسازی ایران را کاهش دهد.
طبق گزارش این روزنامه، لغو تحریم علیه بانک مرکزی و نفت ایران جزء برنامههای آمریکا درصورت بازگشت به برجام است. با فرض صحت این ادعا، صنعت خودروی ایران میتواند پس از حدود ۳ سال دستوپنجه نرمکردن با تحریمها و محدودیت بینالمللی، از انزوا خارج و ضمن پیوستن به جهان خودروسازی، مشارکتهای خارجی را از سر بگیرد.
چندی پس از تحریم، خودروسازان و قطعهسازان با چالش تأمین مواد اولیه و قطعات از خارج مواجه شدند، ضمن آنکه در داخل، مشکلات مالی و رشد شدید هزینههای تولید گریبان آنها را چسبید.
بیشتر بخوانید: هر توافقی با خودروسازان خارجی باید به تصویب مجلس برسد
درنتیجه، تولید خودرو در سال ۹۷ نسبت به ۹۶ تا ۴۰ درصد افت کرد؛ ضمن آنکه در سال ۹۸ و ۹۹، برخی خودروهای مونتاژی از خطوط تولید حذف شدند. هرچند در این دوران برخی از قطعات موردنیاز داخلیسازی شد، این موضوع وابستگی به قطعات خارجی را قطع نکرد. حالا باتوجهبه سیگنالهای مثبتی که درباره احیای برجام و لغو تحریمها ارسال میشود، خودروسازان و قطعهسازان ایرانی به از سرگیری ارتباطات خارجی و کاهش محدودیتهای مربوط به تأمین مواداولیه و قطعات امیدوار شدهاند.
بیشتر بخوانید: نحوه همکاری با خودروسازان خارجی باید تغییر کند
تا پیش از مشخصشدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و با توجه به قصد ایران و چین برای آغاز یک همکاری جامع ۲۵ ساله، به نظر میرسید صنعت خودروی کشور قید غربیها را زده است و قصد چرخش تقریباً کامل بهسمت چین را دارد.
درحالیکه نزدیک به ۲ سالونیم از انزوای خودروسازی ایران و قطع ارتباط با خارجیها بهدلیل تحریمهای آمریکا میگذرد، احیای احتمالی توافق هستهای و برجام میتواند زمینهساز بازگشت شرکای پیشین و حتی شرکتهای جدید به کشور شود. هرچند از همینحالا مخالفتهایی با بازگشت برخی خودروسازان شکل گرفته، اما به نظر میرسد اراده جمعی و تصمیم مسئولان صنعتی کشور، از سرگیری ارتباطات خارجی در صنعت خودرو است.
***
شما میتوانید جدیدترین اخبار خودرو را در بلاگ دیوار مطالعه کنید