یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با گرمایش زمین و پاسداری از خاک و آب و هوای مناطق بومی است. ما هر روزه در زندگی شخصی خود تصمیمهایی میگیریم که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به زندگی درختان مربوط است. خیلی وقتها ممکن است متوجه پیامد انتخابهایمان نشویم، اما سبک زندگی ما تاثیری عمیق بر سرنوشت جنگلها دارد. پس باید پیش از هر چیز بدانیم که برای حفاظت جنگلها چه باید بکنیم و چگونه میتوانیم به حمایت از درختان بشتابیم.
در بسیاری از کشورهای خارجی از شعار TREES (به معنای درختان) برای حفاظت از جنگلها استفاده میکنند.
TREES مخفف ۵ کلمه است:
- Teach: آموزش بدهید.
- Restore: احیا کنید.
- Encourage: تشویق کنید.
- Establish: تأسیس کنید.
- Support: حمایت کنید.
با رعایت این ۵ مرحله ما هم میتوانیم یاور و همراه پوشش سبز کشورمان باشیم.
۱. آموزش بدهید!
برای آموزش میتوان دو بخش اصلی را در نظر داشت:
- به دیگران از مزایای جنگلها بگویید.
- روشهای روزمرهٔ حمایت از جنگلها را به هم بگویید:
ما میتوانیم با مصرف کمتر آب، گوشت، مواد غیرقابل بازیافت، کاغذ و دستمال کاغذی، سوختّهای فسیلی، و با استفاده از مواد بازیافتشده و وسایل نقلیهٔ عمومی و کمآلاینده به حفاظت از منابع طبیعی و البته جنگلها کمک کنیم. برای حفاظت از جنگلها لازم نیست تصمیم ما مستقیماً به یک درخت مربوط شود. مثلاً مصرف کمتر گوشت میتواند از میزان دامها، و در نتیجه از ضرر این آنها برای رشد درختان تازه بکاهد. دامها که مدام در حال چریدناند، به محض جوانه زدن درختهای جدید از دل خاک، یا آنها را میخورند، یا لگدکوب میکنند، به این ترتیب مانع توسعهٔ جنگلها میشوند. انتخاب سبک زندگی سبز و کممصرف، در نهایت به حفاظت از درختان و جنگلها منجر خواهد شد. هر چه میزان مصرفگرایی ما بیشتر باشد، درختان بیشتری خواهناخواه قطع خواهند شد
۲. احیا کنید!
در زمینهٔ احیای جنگلها چهار قدم مهم باید برداشت:
درختکاری: نیازی به توضیح نیست که این کار مهمترین اقدام برای احیای درختان است. برای احیای جنگلها باید از درختان بومی استفاده کنیم، وگرنه تعادل زیستبوم از بین خواهد رفت.
تقویت خاک و حفاظت از پایداری آن: با غنی کردن بستر رشد گیاهان و جلوگیری از فرسایش خاک میتوانیم به رشد درختان جدید کمک کنیم.
حفاظت از گونههای جانوری: از انواع پستانداران و پرندگان و خزندگان تا بسیاری از حشرات، نقشی اساسی در پایداری و بازیابی جنگلها دارند. شاید ما رد پای نامرئی بسیاری از این جانوران را در احیای جنگلها نبینیم، اما هر کدام از آنها بخشی از نظمی طبیعیاند که در حفظ تعادل و زایایی جنگلها نقش دارد.
ترویج کشاورزی پایدار و بهروز: با نوسازی صنایع کشاورزی و سرمایهگذاری دولتها و واحدهای خصوصی در زمینهٔ آبیاری و انتقال آب با اتلاف کم، میتوان رو به شکلهایی از کشاورزی آورد که در نهایت به کاهش سرعت جنگلزدایی خواهد انجامید.
۳. تشویق کنید!
اگر قلبتان همراه درختان و جنگلهاست، و زندگی سبز و کم مصرف را راهی برای زندگی بهتر میدانید، همه را به حفاظت از جنگلها فرا بخوانید. با انتشار اخبار محیط زیستی، معرفی سازمانهای مردمنهاد به دیگران، ترویج روشهای بازیافت، تشویق افراد به مصرف کمتر و مطالبهٔ مداوم از دولت و مسئولان، در کنار درختان و جنگلها باشید.
۴. راهاندازی کنید!
در شرایطی که بسیاری از سیاستهای غیرکارشناسانه و ساختارهای فرسوده دست به دست هم دادهاند تا نابودی جنگلها سرعت بیشتری پیدا کند، مثل همیشه مردم میتوانند تا حدی در برابر این وضعیت و شرایط اسفبار بایستند. با راهاندازی واحدها، تیمها و سازمانهای مردمی شما میتوانید برای حمایت از جنگل اقدام کنید: از جمعآوری زبالهها و درختکاری تا فراهم آوردن کمکهای نقدی و غیرنقدی برای تهیهٔ لوازم حفاظت از نواحی سبز، همه و همه از جمله اقداماتی است که میتوانیم به صورت مستقل به سراغشان برویم.
۵. حمایت کنید!
هر کجا ردپایی از اقدامات سبز دیدید، از اجراکنندگان آن طرحها حمایت کنید. اگر شرکتهایی را میشناسید که با تغییرات سیاستهای خود به سمت تولید پایدار و آلودگی کمتر رفتهاند، آنها را از رضایت خود با خبر کنید. پشت طرحهای حفاظت از جنگلها بایستید و با خبررسانی و تشویق، کاری کنید که شرکتهای بیشتری به مسئولیت اجتماعی و اقدامات محیط زیستی علاقهمند شوند. حمایت شما از طرحهای سبز به همهگیری و مقبولیت آنها کمک شایانی خواهد کرد.
حفاظت از جنگلها، یک وظیفهٔ همگانی
هر چند مسئول اصلی اختصاص بودجه و نیرو برای حفاظت از جنگلها دولتها هستند و کمکاری و عدم نظارت دستگاههای مربوطه عامل اصلی نابودی جنگلهاست، اما ما هم میتوانیم در حد خودمان قدمی برای کاهش میزان خسارات به جنگلها برداریم. در شرایطی که بسیاری از جنگلها به امان خدا رها شدهاند و سودجوها به جانشان افتادهاند، ما میتوانیم با تکیه بر توانمان در برابر فاجعهها بایستیم و مانع بروز و گسترش آنها شویم.