وزیر صمت وعده داده بود که می‌خواهد سالانه ۱ میلیون دستگاه خودرو صادر کند. مهمترین بازارهای هدف خودروهای ایرانی هم عراق و سوریه است، اما اکنون خبر رسیده که عراق در گام اول خودروهای ایرانی را به‌دلیل کیفیت پایین نپذیرفته است.
خودروهای تولیدی کشور از استانداردهای ۸۵ گانه اروپا برخوردار است که تمرکز آنها بر ایمنی و آلایندگی است. اما عراقی‌ها از استانداردهای کشورهای حاشیه خلیج فارس تبعیت می‌کنند و در این مورد عدم تطابق‌هایی وجود دارد.
مهمترین دلیلی که سبب شد عراق خودروهای ایرانی را نپذیرد، این بود که خودروسازان ایران استانداردهای بین‌المللی را رعایت نمی‌کنند. البته به‌گفته فعالان بازار مانع دوم می‌تواند تحریم‌ها و سنگ‌اندازی‌های آمریکایی‌ها باشد. مانع سوم این است که در عراق خدمات‌پس‌ازفروش برای خودروهای ایرانی وجود ندارد.
این روزها منطقه وضعیت عادی ندارد. از شرق کشور طالبان و از شمال مانورهای نظامی در باکو باعث آشوب در منطقه شده است. به‌گفته فعالان بازار این مسائل می‌تواند خطر بزرگی برای توسعه صادرات باشد.
هرچند مقامات ایرانی برای صادرات خودرو مذاکرات فشرده‌ای با طرف عراقی داشتند، اما درنهایت یکی از پیش‌شرط‌های آنها که غلامرضا شریعتی، رئیس سازمان ملی استاندارد، در نشست خبری خود به آن اشاره کرده این است که آنها اصرار به رعایت ایمنی و کاهش آلایندگی دارند. عراقی‌ها کاهش آلایندگی را یکی از شروط اصلی خود گذاشته‌اند، درحالی‌که سال‌هاست تهران به‌دلیل عدم رعایت استانداردهای خودرویی از آلودگی هوا رنج می‌برد.
یک کارشناس بازار خودرو می‌گوید: «استانداردهای خودرویی ایران تلفیقی از استانداردهای بین‌المللی است؛ یعنی ایران به‌دلیل شرایط آب و هوایی گرم، خشک و رطوبت همه را تلفیق کرده و همین مسئله باعث شده است که عراق انگیزه‌ای برای واردات خودروهای ایرانی نشان ندهد.»
نپذیرفتن خودروهای ایرانی بهانه است
مهدی دادفر توضیح میدهد: «البته خودروهایی که در عراق وجود دارد، از استانداردهای خلیج فارس تبعیت می‌کند و به نظر می‌رسد نپذیرفتن خودروهای ایرانی فقط بهانه است. به‌هرحال برای به‌دست‌آوردن بازارها باید برخی مسائل به شکل دوجانبه رعایت شود.»
او ادامه داد: «یکی از ضعف‌های ما در حوزه صادرات خودرو، خدمات‌پس‌ازفروش است. در عراق نمایندگی برای خودروهایی که دچار نقص فنی می‌شود، وجود ندارد. بنابراین چنانچه بحث صادرات خودرو جدی است، باید این موانع حل شود.»
چندی پیش دیاکو افخم، یک فعال بازار عراق، گفته بود: «در عراق و سوریه همچنان تقاضا برای خرید خودروهای ایرانی وجود دارد، اما باید از طریق استانداردسازی مشکل صادرات را برطرف کرد.»
باتوجه‌به برهم‌ریختگی مسائل منطقه، باید دید که آیا صادرات خودرو واقعا اولویت دارد یا ممکن است برای تسریع بخشیدن به مبادلات اقتصادی، موضوعات سیاست خارجه موردتوجه دولت سیزدهم قرار گیرد.
***
شما می‌توانید جدیدترین اخبار خودرو را در بلاگ دیوار مطالعه کنید
