آیا خودروسازان فرانسوی به ایران برمی‌گردند؟
برخی معتقدند شریک اصلی خودروسازی ایران در آینده چه با احیای برجام و چه ماندگاری تحریم‌ها، همچنان چین است. در مقابل نیز برخی تاکید می‌کنند با احیای برجام، شرکای خارجی صنعت خودرو به کشور باز خواهند گشت و حتی امکان سرمایه‌گذاری آنها و استفاده از ایران به عنوان پایگاه صادراتی وجود دارد.
در حالی که هنوز توافق هسته‌ای و برجام احیا نشده و تحریم‌ها علیه خودروسازی کشور نیز کماکان برقرار است، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از همین حالا موضع خود را در قبال همکاری‌های خارجی آتی در این صنعت، اعلام کرده‌اند.
آن طور که عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس عنوان کرده، همکاری با پژو یک تصمیم سیاسی بوده و این شرکت فرانسوی خودروساز به اصطلاح تاپ و تراز اولی در دنیا به حساب نمی‌آید.
در حالی که نزدیک به دو سال و نیم از انزوای خودروسازی ایران و قطع ارتباط با خارجی‌ها به دلیل تحریم‌های آمریکا می‌گذرد، احیای احتمالی توافق هسته‌ای و برجام می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت شرکای پیشین و حتی شرکت‌های جدید به کشور شود.
بیشتر بخوانید: جزئیات طرح آزادسازی واردات خودرو به کشور
به گفته روح‌اله ایزدخواه، اگر از متخصصان کار کشته خودروسازی نیز (درباره همکاری با پژو) سوال شود، آنها حرکت به سمت انتقال محصول و فناوری از پژو را رد می‌کنند. وی با بیان اینکه همکاری با پژو تصمیم درستی نبوده، تاکید کرده که در پی این مشارکت، با روش‌های بسیار معیوب مانند انتقال خط تولید و تولید تحت نام تجاری (تحت لیسانس) دست خود را بستیم و نتوانستیم از اهرم بازار استفاده کافی را برده و صاحب دانش و فناوری شویم. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس البته موضع تندی در قبال رنو، دیگر خودروساز فرانسوی نگرفته است.
در دوران پسابرجام مخالفت‌های زیادی با حضور دوباره خودروسازان فرانسوی در ایران به ویژه پژو شکل گرفت. در نهایت، هم این شرکت و هم رنو اقدام به عقد قرارداد با خودروسازان داخلی کردند.
اردیبهشت ۹۷ بود که آمریکا با تصمیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری این کشور، از توافق هسته‌ای و برجام خارج شد و در نخستین اقدام، خودروسازی ایران را تحریم کرد. از همان زمان اعلام خروج آمریکا از برجام، خودروسازان خارجی برای ماندن در ایران مردد شدند و برخی از آنها، حتی قبل از برقراری رسمی تحریم در تابستان ۹۷، چمدان‌هایشان را بستند و رفتند.
در حال حاضر نیز به نظر می‌رسد هنوز برجام احیا نشده، تحریم‌ها پابرجا و خودروسازان خارجی برای ورود به ایران اعلام آمادگی نکرده‌اند، برخی نمایندگان مجلس از همین حالا موضع خود را در قبال امثال پژو روشن کرده‌اند. این در شرایطی است که با فرض لغو تحریم‌ها، اولا معلوم نیست خودروسازان خارجی از جمله پژو این‌بار ریسک حضور در ایران را بپذیرند و ثانیا قرار نیست خودروسازان جهانی برای ورود به کشور صف بکشند.
بیشتر بخوانید: بهترین ماشین‌های فرانسوی بازار ایران
در دوره پسابرجام نیز به جز پژو، رنو و تا حدی فولکس واگن، خودروساز خارجی دیگری برای حضور در ایران پیشقدم نشد که این موضوع می‌تواند با مسائلی مانند بی‌اعتمادی به ثبات اقتصادی و ارتباط کشور با دنیا و همچنین ریسک بالای سرمایه‌گذاری (در ایران) با توجه به قوانین یک شبه و کاغذ بازی‌های نامتعارف، در ارتباط باشد.
پژو، سیتروئن و رنو از فرانسه، اسکانیا و ولوو از سوئد و هیوندای و کیا از کره، از جمله خودروسازان خارجی بودند که ایران را ترک کردند، حتی با وجود آنکه برخی از آنها با شرکت‌های خودروساز کشور قرارداد همکاری مشترک امضا کرده بودند. جدا از این خودروسازان، اما چینی‌ها نیز نتوانستند یا نخواستند در برابر تحریم‌های آمریکا دوام بیاورند و یا از ایران رفتند یا فعالیت‌های خود را به حداقل رساندند.
البته که عبور از امثال پژو و همکاری با خودروسازان معتبرتر دنیا اتفاقی بزرگ برای صنعت خودرو کشور به شمار می‌رود، اما آیا از آن‌سو نیز تقاضایی برای مشارکت وجود دارد؟