بازار خودروی ایران هم‌اکنون پس از کاهش ۳۰ درصدی قیمت‌ها در رکود به سر می‌برد. برخی فعالان بازار احتمال می‌دهند کاهش قیمت ادامه داشته باشد. با وجود کاهش قیمت خودرو در بازار، خودروسازان ایرانی با پشتیبانی دولت، خواستار افزایش قیمت خودرو هستند. این موضوع درحالی است که رسانه‌های خودرویی ایران گزارش داده‌اند که خودروسازان بیش از ۱۰۰ هزار خودرو را انبار کرده‌اند.
اواخر فروردین ماه بود که رئیس شورای رقابت اعلام کرد که قرار است قیمت خودرو برای ۳ ماه اول سال ۱۴۰۰ افزایش یابد. رضا شیوا، رئیس شورای رقابت، درباره افزایش قیمت خودرو در سال ۱۴۰۰ گفت: «اکنون برای تصمیم‌گیری قیمت خودرو در ۳ ماه اول سال ۱۴۰۰ منتظر تورم بخشی هستیم تا بانک مرکزی آن را مشخص کند و درنهایت بر اساس تورم بخشی قیمت خودرو تغییر خواهد کرد.»
چندی پیش رئیس شورای رقابت اعلام کرده بود که در سال ۹۹ دستورالعمل افزایش قیمت ۳ماهه شد. اکنون ۶ ماهه شده است که اگر ثبات در بازار به‌ویژه ارز ادامه‌دار باشد، صدور دستورالعمل قیمتی خودرو به بازه زمانی ۱ساله برمی‌گردد. رئیس شورای رقابت گفت: «قطعاً در این ۳ ماه افزایش قیمت خواهیم داشت. این نکته را باید بگویم که ۳ ماه پایانی سال ۹۹ که مجوز افزایش قیمت ندادیم، به‌خاط این نبود تورم نداشتیم، بلکه حدود ۱۴ درصد تورم داشتیم؛ اما به دلیل اینکه ۳ ماه قبل افزایش ۳۰ درصدی داشتیم، تورم ۱۴ درصد ۳ ماه پایانی سال را اعمال نکردیم.»
بیشتر بخوانید: خودرو در سه ماه اول سال ۱۴۰۰ گران می‌شود
به‌گفته رئیس شورای رقابت، اکنون قیمت خودرو در ۶ ماه پایانی سال ۹۹ بررسی می‌شود و باتوجه‌به نرخ تورم بخشی که بانک مرکزی آن را اعلام می‌کند، قیمت نهایی خودرو در ۳ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ مشخص می‌شود. پس از این صحبت‌ها، خبرهای زیادی در فضای مجازی منتشر شد و سازمان بازرسی برای برگرداندن آرامش به این موضوع ورود کردند.
وی گفت: «برخی‌ها می‌گویند یک عده رانت‌خوار از فاصله قیمتی میان خودروهای قرعه‌کشی و حاشیه بازار سوءاستفاده می‌کنند؛ درحالی‌که معتقدیم درصد زیاد کسانی که در قرعه‌کشی شرکت می‌کنند، به خودرو نیاز دارند که بعضی از آنها در قرعه‌کشی برنده می‌شوند و خودرو را به قیمت منصفانه می‌خرند. در ضمن تمام تلاش ما این است که شرکت‌‌کنندگان در قرعه‌کشی، افراد نیازمند حقیقی باشند و به همین دلیل شرایط ورود به قرعه‌کشی را سخت کردیم.»
اشکان میرمحمدی، بازرس کل امور صمت سازمان بازرسی کل کشور، در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر اینکه سازمان بازرسی کل کشور درباره سخنان گذشته رئیس شورای رقابت چه موضعی دارد، گفت: «اظهارات آقای شیوا حاکی از این است مواردی که در برخی رسانه‌ها منعکس‌شده است، به این شکل نیست. همچنین ایشان چنین اظهارنظری نداشته است و ازآنجایی‌که شورای رقابت مسئول تنظیم دستورالعمل قیمت خودرو در بازار است، این اقدامی که در رسانه‌ها انجام شده بود، انعکاس خوبی در سطح بازار نداشت.»
میرمحمدی ادامه داد: «درباره قیمت‌گذاری خودرو مصوبات مختلفی که در سال گذشته وجود داشته است، همچنان تسری دارد و امکان‌پذیر است و بر اساس نرخ تورم بخشی که از بانک مرکزی دریافت می‌شود، تصمیم‌گیری می‌شود.» او گفت: «هر دو گروه خودروساز درباره قیمت قطعات اصلی خودرو اعلام نظر می‌کنند که از جانب بانک مرکزی موردتحقیق قرار می‌گیرد. بر اساس نرخ تورم بخشی که بانک مرکزی اعلام می‌کند، ضریب لازم افزایشی یا کاهشی متناسب با آن نرخ تورم روی قطعات مختلف انجام می‌شود. در نهایت به یک جمع‌بندی در دستورالعمل تنظیم قیمت می‌رسند که هر خودرویی باتوجه‌به گذشت زمانی که وجود داشته است، آیا باید افزایش قیمت داشته باشد یا خیر؟»
بیشتر بخوانید: رانت ۵۰ میلیون تومانی بازار خودرو
هر بار که از زیادبودن قیمت خودروهای داخلی و پایین‌بودن کیفیت آن انتقاد شد، انگشت اتهام را به‌سوی انحصار بردند و گفته شد تا زمانی که انحصار تولید خودرو بین دو شرکت دولتی ایران‌‌خودرو و سایپا برقرار باشد، این شرایط هم ادامه دارد و مشتری‌‌مداری در بازار خودروی کشورمان مفهومی نخواهد داشت.
بازرس کل امور صمت سازمان بازرسی کل کشور گفت: «گاهی‌اوقات می‌بینیم قیمت یک سری از خودرو‌ها به‌کل هیچ‌گونه تغییری ندارد و شاید هم کاهشی باشد. مواردی که در بررسی اقلام اصلی خودرو‌ها مشخص می‌شود، چه بسا منتج به افزایش بر اساس نرخ تورم بخشی بانک مرکزی شود. تا زمانی که قیمت‌ها تکلیفی باشند و انحصار وجود داشته باشد، بحث رانت هم مطرح است.»
وی شکست انحصار از دو خودروساز در کشور را ضروری دانست و افزود: «قیمت‌گذاری باید متناسب با عرضه و تقاضا باشد، نه دستوری و تکلیفی؛ از طرف دیگر حاکمیت و دولت باید نظارت کافی داشته باشد تا خودروسازان گران‌فروشی نکنند.» باتوجه‌به عدم اعلام تورم بخشی خودرو و تعطیلی بازارها که منجر به ثبات و کاهش نسبی قیمت‌ها شده است، باید منتظر ماند و دید شورای رقابت در جلسه آتی خود چه تصمیمی درباره قیمت خودرو اتخاذ خواهد کرد.
***
شما می‌توانید اخبار روز خودرو را در بلاگ دیوار مطالعه کنید.
