سالانه ایرانی‌ها بخش عظیمی از درآمد خود را صرف خرید خودرو می‌کنند. با این حال تعداد زیادی از ایرانیان حتی توانایی خرید ارزان‌ترین خودروهای موجود در بازار را هم ندارد. اگر میزان درآمد و قیمت خودرو در ایران با سایر کشورها را مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم خودرو در ایران کالایی گران قیمت و سرمایه‌ای است. اما چرا؟
این موضوع در حالی است که ایران منابع اولیه عظیمی دارد و نیروی کار نیز ارزان قیمت است پس چرا تولید خودرو این‌قدر هزینه‌بر است؟ حتی با این قیمت‌های گزاف خودروسازان همچنان معتقدند محصولات خود را با ضرر زیاد به بازار عرضه می‌کنند و خواستار افزایش قیمت محصولات خود هستند. در ادامه به بررسی صحبت‌های فاطمی امین، وزیر صمت در رابطه با قیمت بالای خودرو در ایران می‌پردازیم.
سید رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره برنامه‌های مربوط به ایجاد تحول در صنعت خودروسازی، اعلام کرد:
خودرو یکی از موضوعاتی است که بسیاری از مردم نسبت به آن حساسیت دارند مسائل موجود در این حوزه مربوط به دیروز و امروز نیست و بیش از چند دهه است که این مشلات وجود دارد. در شرایطی که عمر مسئله‌ای به ۵۰ سال رسیده و عمیق و نهادینه شده، تغییر آن، زمانبر است و ما برای تغییر در این حوزه زمانی دو ساله را پیش بینی کردیم.
وی در ادامه افزود:
در آبان و آذر سال گذشته ۱۷۰ هزار دستگاه خودروی ناقص کف پارکینگ‌ها وجود داشت و حتی این شائبه ایجاد شده بود که خودروسازان به عمد خودروی ناقص تولید می‌کنند تا احتکار کنند این درحالی است که هزینه خواب هر یک خودرو در پارکینگ روزانه ۱۰ هزار تومان است از سوی دیگر قیمت هر خودرو به صورت میانگین حدود ۲۵۰ میلیون تومان است و اگر خودروسازان خودرو را در پارکینگ‌ها نگه دارند به این معنا است که دارایی خود را در انبار گذاشته و استفاده نمی‌کنند و این موضوع جریان نقدینگی را دچار مشکل می‌کند و هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.
عضو کابینه سیزدهم بیان داشت: خودرو از ۳ هزار قطعه ساخته شده و هیچ صنعتی وجود ندارد که روزانه ۴ هزار محصول که هر محصول متشکل از ۳ هزار قطعه است را تولید کند به همین دلیل اگر در صنعت خودرو بتوانیم به بلوغ و توانمندی برسیم این توانمندی مدیریتی، سایر صنایع را نیز به حرکت وا می‌دارد.
فاطمی امین با بیان این که تامین به موقع ۳ هزار قطعه برای تولید کامل یک خودرو کار مشکلی است، اظهار کرد:
تعداد خودروهای کف پارکینگ خودروسازان از ۱۷۰ هزار دستگاه اکنون به ۱۰ هزار دستگاه رسیده است و ان‌شاءالله به زودی این عدد به صفر می‌رسد؛ کاهش تعداد خودروهای کف پارکینگ به این معنا است که تامین نقدینگی و مدیریت در تولید خودرو بهبود قابل مقایسه‌ای نسبت به گذشته پیدا کرده است.
فاطمی امین با بیان اینکه افزایش عرضه خودرو موجب شد که قرعه‌کشی در برخی خودروها حذف شود، بیان کرد: اکنون نمی‌توان گفت که صنعت خودروسازی وضعیت مناسبی دارد اما نسبت به یک سال یا ۶ ماه قبل خیلی بهتر شده اما هنوز با وضعیت مطلوب فاصله دارد.
وی همچنین درباره وضعیت صنعت خودروسازی کشور تا ابتدای سال آینده، اظهار کرد:
ایران خودرو و سایپا در حال تولید چند محصول جدید هستند؛ اکنون محصولی به نام ایکال در حال تولید است که هنوز نام گذاری نهایی نشده است. اما این محصول هنگام تصادف بلافاصله به صورت خودکار پیامی برای سازمان‌هایی که مسئول ایمنی هستند، ارسال می‌کند و تصادف را اطلاع می‌دهد؛ موضوع این محصول تا انتهای سال شروع می‌شود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: قطعا قیمت تمام شده در صنعت خودروسازی ایران بالاست و باید کاهش یابد به همین دلیل در سال ۱۴۰۱ باید ۱۵ درصد قیمت تمام شده خودرو کاهش یابد. البته این به معنای کاهش قیمت خودرو نیست در واقع زیان خودروسازان باید کمتر شود.
عضو کابینه سیزدهم با اشاره به اینکه بخشی از بالا بودن قیمت تمام شده خودرو مربوط به هزینه‌های مالی بالا است، ادامه داد: اقدام ایران خودرو و سایپا برای خرید سهامشان اشتباه بود؛ در واقع این دو خودروساز در دوره‌ای منابع مالی در اختیار داشتند. به جای اینکه این منابع را در مسیر تولید هزینه کنند، سهام خود را خریداری کردند. اما پس از مدتی برای تامین مالی، تسهیلات دریافت کردند این موضوع موجب شد که سهم بالایی از هزینه تولید خودرو مربوط به هزینه مالی باشد.
فاطمی امین با اشاره به اقدامات انجام گرفته برای رفع مشکل مذکور، گفت: برای رفع این مشکل، الزام برای واگذاری خودروسازی‌ها را در دستورکار قرار دادیم.
بلاشک و بدون تردید قیمت تمام شده خودرو باید کاهش یابد اما این را نیز بپذیریم که افزایش قیمت مسکن، موتورسیکلت و … بیش از خودرو بوده، ممکن است قیمت خودرویی ۷ برابر شده باشد اما به طور مثال شاید قیمت ملک ۲۰ برابر شده باشد؛ مشکل اقتصاد ایران ناترازی و عدم برقراری قیمت‌های نسبی است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه از بخش عمده‌ای از مشکلات ناشی از رانت موجود در افزایش قیمت‌ها در حوزه‌های خودرو، مسکن و… جلوگیری می‌کند.
