تولید خودرو در کشور ما تاریخچه پرفراز و نشیبی دارد. این فراز و نشیب تقریباً تمامی سال‌های پس از انقلاب را شامل می‌شود؛ چرا که تحریم‌های مختلفی که پس از انقلاب علیه کشورمان و بهخصوص صنعت خودروسازی اعمال شده است، این صنعت را طی این سال‌ها بیشتر از دیگر صنایع تحت‌تأثیر خود قرار داده است.
وزارت صمت از برنامه تولید خودرو در سال ۱۴۰۰ رونمایی کرد. بر اساس اظهارات محسن صالحی‌نیا معاون وزیر و رئیس هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) تولید ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه خودرو برای سال جاری هدفگذاری شده است. همان طور که صالحی‌نیا گفته است، از این تعداد سهم دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران خودرو و سایپا، ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه و بقیه آن یعنی ۱۵۰ هزار دستگاه نیز سهم خودروسازان خصوصی است.
فارغ از روش‌های مدیریتی اشتباه و ناکارآمدی که سال‌ها بر روی صنعت خودروسازی کشورمان سایه انداخته است، اعمال چندباره تحریم‌ها باعث شده است که تولید خودرو در کشورمان هر ساله با چالش‌های عجیب و گاه غیر قابل‌حلی مواجه شود. آنچه مشخص است این است که برنامه تولید خودرو را باید مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور و همچنین مدیران عامل شرکت‌های خودروساز خصوصی باتوجه‌به وضعیت حاکم بر این شرکت‌ها اعلام کنند نه اینکه وزارت صمت برنامه تولید خودرو را به نوعی به مدیران خودروساز دیکته کند.
بسیاری از کارشناسان و دست اندرکاران صنعت خودرو باتوجه‌به مذاکرات برجامی و همچنین پایان دوره دوازدهم ریاست‌جمهوری، ابهامات زیادی را درمورد تعداد تولید محصولات خودرویی مطرح می‌کنند. به‌طوری‌‌که اگر مذاکرات برجامی نتیجه‌بخش و منجر به رفع تحریم‌ها شود، حتماً تأثیر زیادی در تعداد تولید خودرو در شرکت‌های خودروساز بهخصوص بخش خصوصی خواهد داشت. مقایسه آمار تولید خودرو در سال گذشته با هدفگذاری صورت‌گرفته برای سال ۱۴۰۰ رشدی حولوحوش ۲۵ درصد را نشان می‌دهد.
بیشتر بخوانید: شکسته شدن رکورد تولید ایران خودرو در اسفند ۹۹
صنعت خودرو ایران در حال حاضر با مشکل کمبود قطعات لازم مواجه است. تحریم‌های آمریکا مانع مهمی در برابر دسترسی ایران به قطعات موردنیاز صنعت خودرو است. این مسئله باعث انباشت انبوهی خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازان شده است.
تولید حدود ۱ میلیون دستگاه خودرو در سال گذشته، در شرایطی محقق شده است که در ابتدای سال ۹۹ وزارت صمت تولید ۱ میلیون تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاهی را هدفگذاری کرده بود. هرچند آمارها از رشد ۲۱درصدی تولید خودرو در سال گذشته به نسبت سال پیش حکایت دارد، بااین‌حال شاهد هستیم که به‌رغم این رشد تولید، باز هم هدفگذاری صورت‌گرفته برای سال گذشته محقق نشده است. وزارت صمت در سال ۹۸ هم تولید حولوحوش ۱ میلیون تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاهی را هدفگذاری کرده بود که در نهایت خودروسازان توانستند عددی در حدود ۸۰۰ هزار دستگاه را محقق کنند.
بی‌شک اگر تحریم‌ها لغو شود، موانعی که در حال حاضر خودروسازان با آن دست به گریبان هستند از مسیر تولید این شرکت‌ها برداشته می‌شود. بنابراین تحقق تولید ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه خودرو در سال جاری دور از دسترس نخواهد بود. اگر همچنان اوضاع بر روی همین پاشنه بچرخد و تحریم‌های صنعت خودروی کشور ادامه داشته باشد، تحقق رشد تولید ۲۵درصدی در پایان سال ۱۴۰۰ در قیاس با سال گذشته با اما و اگرهایی همراه خواهد بود.
طی ۱۰ سال گذشته صنعت خودروسازی ما دو بار با تحریم‌های بین المللی مواجه شد و هر بار نیز تقریباً اکثر شرکای خارجی کشور را ترک کرده و عملاً فرآیند تولید خودرو متوقف شد.
***
شما می‌توانید اخبار روز خودرو را در بلاگ دیوار بخوانید.
