دیوار می‌خواهد برای همه افراد قابل دسترس باشد و خدمات خود را به همه کاربران، بدون هیچ تبعیض و محدودیتی به شکلی برابر ارائه کند. بر همین اساس یک تیم ۱۱ نفره از نیروهای فنی و متخصص دیوار در قالب تیم «گوناگونی و فراگیری» مامور شده‌اند که این هدف را اجرا و پیاده‌سازی کنند. 

تیم «گوناگونی و فراگیری» از ابتدای دی‌ماه سال ۱۴۰۲ کار خود را شروع کرده است و با سه ماموریت ویژه یعنی؛ ۱- دسترسی‌پذیری دیجیتال ۲- تایید هویت و پرداخت اتباع غیرایرانی و ۳- ترجمه وب‌سایت، نقشه راه‌ فعالیت‌ خود را برای حل مشکل و رسیدن به هدف تعیین شده، براساس این مسیر طرح‌ریزی کردند:

• شناسایی تبعیض و اندازه‌گیری آن در دسته‌های مختلف دیوار
• اولویت‌بندی گروه‌های در معرض تبعیض
• بررسی مشکل اصلی که امکان استفاده از دیوار را به آنها نمی‌دهد
• فهرست‌بندی و انجام کارهای لازم برای رفع شدن محدودیت‌ها

فراگیری یا درآمدزایی؟

بیشتر  توسعه‌های محصولی در کسب‌وکارهای دیجیتال، معمولا با هدف قرار دادن بیشترین کاربر ممکن، فروش بیشتر و افزایش سهم بازار شکل می‌گیرند. اما تیم «گوناگونی و فراگیری دیوار» از روز اول با این ایده شکل گرفت که اولویت برای فراگیری به ترتیب متعلق به گروه‌هایی باشد که در کنار نیازشان، بیشترین محدودیت یا تبعیض را برای فعالیت دارند. پیام واضح بود: هدف نه افزایش درآمد در کوتاه‌مدت و اضافه کردن کاربر، بلکه برداشتن محدودیت و موانع کاربرانی است که به دلایل مختلف امکان استفاده از پلتفرم ما را نداشتند. برای همین هم اولین زیر گروه به نام «دسترسی‌پذیری» شکل گرفت تا امکان کاربر دیوار بودن برای افراد دارای معلولیت از جمله نابینایان و کم‌بیناها، نابینایان و کم‌بیناها هم امکان‌پذیر باشد.

دسترسی‌پذیری دیجیتال

براساس آمار‌هایی که جسته و گریخته توسط بهزیستی و موسسه‌های مردم‌نهاد منتشر شده، جمعیت کل افراد دارای معلولیت در ایران دستکم ۵ میلیون نفر برآورد شده که حداقل ۴۰ درصد از کل این افراد، معلولینی هستند که به نوعی دارای یک مشکل جسمی و حرکتی هستند. از این تعداد جمعیت نابینایان و کم‌بینایان ۸۰۰ هزار نفر، ناشنوایان و کم‌شنوایان حدود ۵۲۰ هزار نفر و تعداد افراد دارای معلولیت ‌ذهنی و روانی نیز ۱.۵ میلیون نفر تخمین شده است.

دسترسی‌پذیری دیجیتال نیز یعنی اشخاص گوناگون با توانایی‌های متفاوت (مانند افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی، نابینایان، ناشنوایان و…)، بتوانند به راحتی از یک اپ یا وب‌سایت استفاده کنند. بر همین اساس باید این محصولات برای این افراد مناسب‌سازی و دسترسی‌پذیر شده باشد.

معمولاً وقتی صحبت از دسترسی‌پذیری مکان‌ها برای حضور افراد دارای معلولیت می‌شود، ذهن‌ها همیشه به سمت مناسب‌سازی معابر و اماکن شهری می‌رود. اما فراموش نکنیم که این افراد به دلیل نامناسب بودن معابر شهری با محدودیت‌های بزرگی در بیرون مواجه هستند و به همین دلیل، معمولاً بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانند. در چنین شرایطی، اگر دنیای آنلاین که با یک گوشی تلفن یا کامپیوتر قابل دسترسی است، شبیه کوچه و خیابان‌های شهرها و روستاها برای این افراد دسترسی‌پذیر و مناسب‌سازی نشده باشد، در حق‌شان بی‌عدالتی و تبعیض مضاعفی اعمال شده است.

به صورت تخمینی، تعداد افراد دارای معلولیت در ایران به اندازه جمعیت استان فارس است. اگر یک اپلیکیشن یا وب‌سایت برای این افراد دسترسی‌پذیر نباشد، این وضعیت درست مانند این است که این محصول برای کل مردم استان فارس غیرقابل استفاده باشد! اما دیوار نمی‌خواهد هیچ شهروندی را از خدمات خود محروم کند.

به گزارش اتاق خبر دیوار، تیم گوناگونی و فراگیری دیوار نیز در ابتدای کار خود و با هدف آشنایی دقیق با نیازهای این افراد برای استفاده از اپ و وب‌سایت،‌ پس از برگزاری جلسات مستقیم و رو در رو با تعدادی از نابینایان، ناشنوایان و افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی و شناسایی مشکلات آن‌ها در استفاده از دیوار، این مشکلات را اولویت‌بندی کرده و برای حل آن‌ها اقدامات خود را آغاز کرده است. 

هدف این بود که همه کاربران فارغ از مشکلات جسمی یا ذهنی‌شان بتوانند از دیوار به سادگی استفاده کنند. تغییرات و اقداماتی که تاکنون بر همین اساس در دیوار اجرا شده به این شرح است:

• کاربران نابینا اکنون با فعال کردن نرم‌افزار صفحه‌خوان روی گوشی تلفن همراه یا کامپیوتر خود می‌توانند تمام محتوای نوشتاری روی صفحه را بشنوند و با بخش‌های مختلف اپلیکیشن و وب‌سایت به راحتی کار کنند.
• با توجه به دسترسی‌پذیر نبودن درگاه‌های پرداخت بانکی، تیم دسترسی‌پذیری دیجیتال دیوار با تعامل و همکاری با برخی از PSPهای بانکی مانند سداد و برگزاری جلسات و همفکری با آن‌ها، اقدام به حل مشکلات توسط این درگاه‌ها و دسترسی‌پذیر شدن آن‌ها کرده است.
• اصلاح رنگ کتابخانه‌های وب و اندروید و بهبود رنگ‌بندی و اندازه و شکل فونت و ایجاد حالت شب (دارک مود) برای کم‌بینایان.

نتیجه این که فقط در خرداد ۱۴۰۳ در مجموع ۳۷۹۱ نابینا یا کم‌بینا با استفاده از برنامه صفحه‌خوان (تاک‌بک اندروید) از دیوار استفاده کرده‌اند.

فراگیری دیوار برای گردشگران و خارجی‌زبان‌ها

دیوار می‌خواهد برای تمام کاربران با زبان‌های خارجی و یا گردشگرانی که از دیگر کشورها وارد ایران می‌شوند با تغییر زبان سایت، در دسترس باشد. هدف این است که هر فرد به راحتی آگهی مورد نظرش را با زبان خودش انتخاب کند. در حال حاضر ترجمه به زبان عربی برای آگهی‌های دیوار فعال شده است و قرار است در آینده نزدیک این امکان هم در چت فراهم شود. مراحل فنی این کار توسط اعضای تیم فراگیری و گوناگونی که روی مساله ترجمه وب‌سایت کار می‌کنند در حال انجام و نهایی شدن است. این ایده، هم‌اکنون با ارائه زبان عربی اجرایی شده و کاربران عرب‌زبان می‌توانند با زبان مادری خود در دیوار دنبال کالای مورد نظرشان بگردند.

براساس گزارش ایرانسل، حدود ۱.۸ میلیون سیم‌کارت غیر ایرانی فعال در ایران وجود دارد که صاحبان این سیم‌کارت‌ها درون مرزهای ایران حضور دارند، اما بسیاری از آن‌ها آشنایی چندانی با زبان فارسی ندارند. از سوی دیگر، سالانه حدود ۴ میلیون گردشگر خارجی وارد ایران می‌شوند که آمار سال‌های گذشته، مانند سال ۱۴۰۱، نشان می‌دهند نیمی از آن‌ها از کشور عراق به ایران آمده‌اند. همین امر باعث شد تا تیم فراگیری و گوناگونی دیوار در گام اول خود به سراغ ترجمه زبان عربی دیوار برای این گردشگران برود. اکنون این کاربران نیز با انتخاب زبان عربی می‌توانند تمام آگهی‌های روی سایت را به زبان عربی مشاهده کرده و نیازهای خود را برطرف کنند.

احراز هویت اتباع

یکی از مشکلات عمده‌ای که اکثر اتباع خارجی در ایران با آن مواجه‌اند، فقدان مدارک هویتی و به دنبال آن ضعف در احراز هویت آن‌ها است. اتباع با پاسپورت، کارت آمایش و کارت هوشمند می‌توانند سیم‌کارت بگیرند و حساب بانکی داشته باشند، اما گاهی همین مدارک نیز مراحل معمول احراز هویت در برنامه‌های بانکی یا ثبت‌نام‌های آنلاین را مختل می‌کند. اعضای تیم گوناگونی و فراگیری دیوار که مسئول حل موضوع «تایید هویت و پرداخت اتباع غیرایرانی» هستند، فرآیند تایید هویت را طوری طراحی کرده‌اند که این افراد، فارغ از نوع مدارک هویتی خود، بتوانند در دیوار ثبت آگهی کنند. اکنون فرآیند ثبت آگهی در دیوار برای اتباع به سادگی اجرای مراحل زیر است:

• وارد کردن اطلاعات مدارک هویتی مثل پاسپورت، کارت آمایش، کارت هوشمند و برگه سرشماری
• احراز هویت ویدیویی 

دیوار تلاش کرده است با این رویکرد، امکان دسترسی جمعیت پرشمار اتباع حاضر در ایران به خدمات خود را فراهم کند تا آن‌ها برای فعالیت قانونمند در بزرگترین پلتفرم انتشار آگهی ایران، احساس تبعیض یا محدودیت نداشته باشند.

برای برابری

تلاش دیوار برای ایجاد دسترسی فراگیر و متنوع برای همه افراد، نه به خاطر سود مالی و افزایش درآمد، بلکه به دلیل همان نکته‌ای است که در ابتدای این مطلب به آن اشاره شد: ارائه خدمات برابر به همه، بدون هیچ تبعیض و محدودیتی. تیم ۱۱ نفره «گوناگونی و فراگیری دیوار» برای رسیدن به این هدف در حال تلاش و اقدام است: دیوار برای همه.

این مطالب هم بخوانید:

• هدف دیوار: دسترسی دیجیتال برای همه
• دیوار برنده جایزه کسب‌‌وکار برگزیده دسترسی‌پذیری دیجیتال شد
• نقش کاربران دیوار بر قالی‌های خوی