کلاهبرداری در خرید اینترنتی موضوعی است که بسیاری از کاربران اینترنت با آن روبه‌رو شده‌اند. این اتفاق، وجهه منفی فعالیت و کسب‌و‌کار در بستر آنلاین است. پلتفرم‌هایی مثل دیوار که امکان خرید و فروش بی‌واسطه را برای کاربران فراهم می‌کنند، تمهیدات و اقدامات زیادی برای جلوگیری از کلاه‌برداری‌ در خرید اینترنتی انجام داده‌اند. آگاهی کاربران از انواع کلاهبرداری‌ها و روش‌هایی که افراد متخلف و متقلب به کار می‌برند، اولین و مهم‌ترین اقدام برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی است. در ادامه، روش‌های رایج کلاهبرداری در خرید اینترنتی را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

کلاهبرداری در خرید اینترنتی کالا

بیشترین آگهی‌های ثبت‌شده در پلتفرم دیوار، مربوط به فروش کالاهای فیزیکی است که روزانه حجم بسیار زیادی از آنها در دیوار خرید و فروش می‌شود. همین امر باعث بالا رفتن احتمال انواع کلاهبرداری‌ها می‌شود. روش‌هایی که کلاهبرداران در خرید و فروش کالا در دیوار و به‌طور کلی در فضای خرید و فروش آنلاین به کار می‌برند، هر روز پیچیده‌تر می‌شود و در هر نوع از دادوستد اینترنتی هم رواج پیدا کرده است. اما همان طور که گفته شد، بیشترین آمار مربوط به کالا و آن هم در ۳ دسته لوازم خانه، وسایل شخصی و کالاهای الکترونیکی است. در ادامه، رایج‌ترین کلاهبرداری‌های این ۳ دسته را معرفی و بررسی می کنیم.

۱. کلاهبرداری در خرید اینترنتی لوازم مربوط به خانه

• دریافت بیعانه از خریدار و پاسخ ندادن به مشتری:

کلاهبرداران با بهانه اینکه وسیله را برای فرد نگه ‌دارند یا اطلاعات و تصویر کامل آن (مثل شماره سریال و …) را ارسال کنند، درخواست بیعانه می‌کنند و پس از آن دیگر پاسخی نمی‌دهند.

• تناسب نداشتن کالای فروخته‌شده با اطلاعات ذکرشده در آگهی:
  

مشتری پول کالا را به‌طور کامل واریز می‌کند و بعد از بررسی کالا متوجه می‌شود که فروشنده اطلاعات غلط در آگهی گذاشته و کالایی که ارسال کرده، با آنچه در آگهی گفته شده تفاوت دارد؛ در اغلب موارد، کالا بی‌کیفیت‌تر از آن چیزی است که ادعا می‌شده.

• دریافت هزینه ارسال و نفرستادن کالا:
  

کلاهبرداران برای اینکه اعتماد کاربر را جلب کنند، فقط هزینه ارسال را درخواست می‌کنند و از خریدار می‌خواهند پس از بررسی کالا، وجه آن را پرداخت کنند. ولی بعد از دریافت پول ارسال، کالایی ارسال نمی‌شود.

• آگهی‌ کردن کالایی که متعلق به دیگران است:
  

در این روش، کالایی که متعلق به فرد دیگری است و جداگانه آگهی شده، در دیوار قرار می‌دهند و با ادعای اینکه این کالا متعلق به خودشان است، وجه کامل آن یا هزینه ارسال را از خریدار درخواست می‌کنند. درحالی‌که کالایی وجود ندارد.

• دریافت تمام مبلغ و عدم پاسخگویی: 

متأسفانه این مورد بسیار دیده می‌شود. افراد بزهکار با سرقت اموال مردم، آنها را در دیوار و سایر پلتفرم‌های خرید و فروش آگهی می‌کنند و از پاسخ دادن به کسانی که به دنبال فاکتور، کارتن یا سایر اسناد مالکیت کالا هستند، به بهانه‌های مختلف شانه خالی می‌کنند. در چنین شرایطی، فرد کلاهبردار معمولاً قیمت کالا را پایین‌تر از حد معمول آگهی کرده و بسیاری را وسوسه می‌کند.

در شگردی دیگر، مجرمان کالایی را که وجود ندارد، آگهی می‌کنند و بعد از اینکه خریدار کالا را درخواست می‌کند، اقدام به دزدی کالای واقعی می‌کنند و آن را به خریدار تحویل می‌دهند. در واقع در چنین شرایطی، خریدار بی‌خبر، نادانسته سفارش دزدی می‌دهد!

• فروش کالای دزدی:

این روش هم از معمول‌ترین شیوه‌های کلاهبرداری است. فرد کالای دزدی را آگهی می‌کند و معمولاً به قیمت پایین‌تر و این بهانه که مدارک شناسایی آن گم شده، کالای دزدی را به خریدار می‌فروشد.  

۲. کلاهبرداری در خرید اینترنتی وسایل شخصی

روش‌های کلاه‌برداری در فروش وسایل شخصی‌ هم، شبیه دیگر کلاهبرداریی‌هایی است که در خرید و فروش کالا در فضای آنلاین اتفاق می‌افتد. تعدادی از معمول‌ترین آن‌ها را در ادامه ذکر می‌کنیم:

• گرفتن بیعانه و پاسخ ندادن به خریدار:

خریداران وسایل شخصی در هنگام پرداخت بیعانه، باید دقت بیشتری به خرج دهند. دریافت بیعانه و عدم پاسخگویی، یکی از معمول‌ترین شگردهای کلاهبرداران در فروش کالاهای شخصی است. در این موارد ویژگی پرداخت بیعانه در دیوار، امکان این کلاهبرداری را از بین می‌برد.

• درخواست وجه بابت ارسال عکس کالا:

گاهی کلاهبرداران به بهانه ارسال عکس کالا، درخواست مبلغ می‌کنند. این درخواست به بهانه‌های مختلف انجام می‌شود؛ بعد از دریافت پول هم نه عکسی فرستاده می‌شود و نه فروشنده پاسخگو است.

• آگهی کردن کالای دیگران:

این روش کلاهبرداری تقریباً در هر دسته‌بندی از خرید و فروش وجود دارد. فرد کالایی را که کاربر دیگری آگهی کرده، به نام خود دوباره آگهی می‌کند و بعد از دریافت بیعانه، هزینه ارسال یا وجه کامل کالا، پاسخی به خریدار نمی‌دهد.

• فروش کالای دزدی:

آگهی کردن کالایی که دزدی است، در وسایل شخصی هم وجود دارد و همان طور که پیش از این هم اشاره شد، معمولاً با قیمت‌های کمتر آگهی می‌شود تا زودتر به فروش برود.

• فروش کالای تقلبی:

تشخیص دادن اصل یا تقلبی بودن کالا در عکس، سخت و گاهی ناممکن است. کلاهبرداران با ادعای فروش کالای اصل، جنس تقلبی را به خریدار تحویل می‌دهند و بعد از دریافت پول هم پاسخی در کار نیست.

• دریافت مبلغ کالا و عدم ارسال:

این مورد در رابطه با وسایل شخصی، بیشتر رواج دارد؛ فرد متقلب با بیان استدلال‌های مختلف، به‌طور کامل وجه کالا را درخواست می‌کند و بعد از گرفتن پول، وسیله را هم به خریدار تحویل نمی‌دهد.

• گرفتن هزینه ارسال و نفرستادن کالا:

خریدار درخواست می‌کند که پیش از پرداخت پول وسیله را بررسی کند؛ کلاهبردار هم تنها هزینه ارسال را از خریدار می‌خواهد و بعد از گرفتن پول ارسال چیزی نمی فرستد.

• فروش همزمان بلیط (کنسرت، تئاتر، سینما و مسابقات ورزشی) به چند نفر:

رویدادهای هنری مشهور و مسابقات ورزشی حساس، طرفداران زیادی دارد که حاضرند برای حضور در آنها هزینه زیادی بپردازند. این موضوع، کلاهبرداران زیادی را به فکر سوءاستفاده می‌اندازد؛ به این ترتیب که بلیط کنسرت، تئاتر، سینما یا مسابقه ورزشی را در دیوار آگهی می‌کنند و با دانستن اینکه افراد بسیاری حاضر به پرداخت پول زیادی هستند، همزمان آن را به چندین نفر می‌فروشند. خریداران هم با کمال میل پول را می‌پردازند و تا زمان حضور در رویداد، از کلاهبرداری انجام‌شده بی‌خبر هستند.

۳. کلاهبرداری در خرید اینترنتی کالاهای الکترونیکی

خرید و فروش کالاهای الکترونیکی و اکانت‌ بازی و پیج کانال در پلتفرم دیوار، امری رایج است و همین موضوع باعث می‌شود که کلاهبرداری، دزدی و تقلب در آن اتفاق بیافتد. در ادامه، شایع‌ترین این کلاهبرداری‌ها را فهرست و بررسی می‌کنیم:

• دریافت بیعانه برای فروش: ‌

درخواست بیعانه برای فروش کالای الکترونیکی، اکانت بازی، اکانت پیج شبکه‌های اجتماعی و مواردی از این دست و پاسخ ندادن به مشتری، از رایج‌ترین کلاهبرداری‌ها در این زمینه است.

• فروش کالای تقلبی:

تعداد کالاهای تقلبی الکترونیکی که از روی کالاهای اصل ساخته می‌شوند، زیاد است و گاهی تشخیص آنها دشوار است. برخی کلاهبردان با آگهی کردن کالای اصل، پس از دریافت پول، کالای تقلبی را برای خریدار ارسال می‌کنند.

• فروش اقلام الکترونیکی دزدی:

فروش کالای الکترونیکی، اکانت بازی، اکانت پیج و کانال‌های دزدی، از دیگر روش‌های کلاهبرداری در خرید اینترنتی کالاهای الکترونیکی است.

• آگهی کردن لوازم الکترونیکی سایر اشخاص:

فرد کلاهبردار با آگهی کردن کالایی که متعلق به شخص دیگری است، خریدار را فریب می‌دهد و از او مبلغ کالا، بیعانه یا حداقل هزینه ارسال را دریافت می‌کند و دیگر پاسخی نمی‌دهد.

• فیشینگ از طریق ارسال لینک:

این روش از شیوه های جدید کلاهبرداری است؛ به این ترتیب که لینکی در آگهی قرار می‌دهند تا فرد برای مشاهده عکس‌ها یا ویدیوهای بیشتر، بررسی کانال یا پیج و یا پرداخت مبلغی اندک، روی آن کلیک کند و به این ترتیب به اطلاعات شخصی، ایمیل یا اطلاعات بانکی وی دسترسی پیدا می‌کنند.

• دریافت کامل وجه برای فروش و پاسخگو نبودن:

کلاهبرداران برای کالای الکترونیکی یا اکانت بازی، کانال و پیج پول کامل را از خریدار دریافت می‌کنند، اما چیزی به او تحویل نمی‌دهند و پاسخگو هم نیستند.

• دریافت هزینه ارسال و نفرستادن:

این روش هم بسیار شایع است؛ فرد کلاهبردار برای جلب اطمینان خریدار، تنها هزینه ارسال برای لوازم الکترونیکی را درخواست می‌کند و بعد از دریافت پول، کالایی برایش ارسال نمی‌کند.

• دسترسی به اطلاعات شخصی:

کلاهبرداران با ارسال لینک و فیشینگ به اطلاعات شخصی افراد از جمله ایمیل، حساب بانکی و … دسترسی پیدا می‌کنند؛ به  این ترتیب که با ایجاد درگاه پرداخت تقلبی یا ارسال لینکی برای چک کردن اکانت یا پیج، اطلاعات بانکی یا ایمیل و رمز عبورهای فرد را به سرقت می‌برند.

توصیه‌های دیوار برای در امان ماندن از کلاه‌برداری

دیوار با آگاهی از این موارد و شگردهای کلاهبرداری دیگر، تلاش کرده تا با اضافه کردن ویژگی‌ها و انجام اقدامات گسترده، از کلاهبرداری در خرید اینترنتی جلوگیری کند؛ تأیید هویت یکی از جدیدترین اقدامات دیوار در این زمینه است که در دو مطلب «دیوارِ امن‌تر؛ با کاربران واقعی!» و «تایید هویت در برنامه دیوار چگونه انجام می‌‌شود و چه مزایایی دارد؟» می‌توانید در مورد آن بخوانید.

همچنین به کار بستن توصیه‌های زیر، می‌تواند جلوی بسیاری از کلاهبرداری‌‌ها در خرید اینترنتی را بگیرد:

• واریز نکردن مبلغ، پیش از اطمینان از دریافت کالا؛
• دقت و تحقیق بیشتر در مورد قیمت کالایی که خیلی ارزان به نظر می‌رسد؛
• گفت‌وگو در فضای چت دیوار برای امنیت بیشتر معامله؛
• پرداخت بیعانه فقط در صورت اطمینان از صحت معامله یا استفاده از امکان پرداخت بیعانه در دیوار.

آیا شما با موارد مشابه در معاملات خود در دیوار مواجه شده‌اید؟ به نظر شما دیوار باید چه اقدامات دیگری برای جلوگیری از کلاهبرداری در خرید اینترنتی انجام دهد؟ پیشنهادات و نظرات خود را در بخش‌ها کامنت‌ها، با ما به اشتراک بگذارید.