دیوار برای حفاظت از محیط زیست چه اقداماتی انجام داده است؟
حفاظت از محیط زیست یکی از اهداف اصلی مسئولیت اجتماعی است که دیوار اهمیت زیادی به آن می‌دهد و اقدامات فراوانی هم در راستای آن انجام داده است. محیط زیست کشور تقریباً در معرض نابودی قرار گرفته و اگر اقدام جدی و هدف‌دار در زمینه حفظ آن صورت نگیرد، در سال‌های نه چندان دور اثری از آن باقی نخواهد ماند.
در این مطلب قصد داریم تا اقداماتی نظیر محاسبه ردپای کربن و کاهش آن، حفاظت از جنگل‌های زاگرس و حمایت از حقوق حیوانات را بررسی کنیم که دیوار برای صیانت از محیط زیست و کمک به بحران‌های آن انجام داده؛ شاید که مشوقی باشد برای جامعه و نهادها و سازمان‌ها تا قدمی برای حفاظت از این محیط شکننده بردارند. با ما همراه باشید.
عناوین این مطلب
اقدامات دیوار برای حفاظت از محیط‌زیست
- حفاظت از جنگل‌های زاگرس
- ممنوعیت فروش زغال تهیه‌شده از درختان جنگل‌های زاگرس
- جلوگیری از خریدوفروش حیوانات وحشی
- جلوگیری از فروش سگ و گربه
- بررسی مفهوم کربن خنثی و نقش آن در کاهش گرمایش زمین
- محاسبه و جبران ردپای کربن
- اقتصاد چرخشی
- دیوار و نقش آن در اقتصاد چرخشی در ایران
در ادامه، این موارد به تفصیل بررسی می‌شوند.
شاید برایتان جالب باشد: مسئولیت اجتماعی چیست؟
حفاظت از جنگل‌های زاگرس
جنگل‌های زاگرس از ارزشمند‌ترین دارایی‌های زیست‌محیطی کشور محسوب می‌شوند که مجموعه عواملی مثل آتشسوزیهای عمدی و غیرعمدی عظیم، درگیری با انواع آفات، آلودگی‌های گسترده، سوءمدیریت‌‌ها، نبود فرهنگ‌سازی برای حفاظت از آنها و آسیب‌هایی از این دست، بقای آنها را به‌شدت تهدید می‌کند. در حال حاضر، وضعیت جنگل‌های زاگرس از مرز بحران نیز گذشته است و اگر زودتر کاری برای نجات آنها صورت نگیرد، در چند سال آینده تنها خاطره‌ای از این جنگل‌ها خواهیم داشت.
شاید درکی از اهمیت حیاتی این جنگل‌ها نداشته باشیم. حدود ۴۰ درصد باران‌های کشور در حوزه زاگرس می‌بارد و جنگل‌های این منطقه نقشی اساسی در جمع‌آوری و حفظ آب‌های سطحی دارند. اگر این درختان نباشند، سیل‌های ویرانگر جنوب و غرب کشور را به کل نابود می‌کنند. از سوی دیگر، جنگل‌های زاگرس کمک زیادی به ذخیره آب در سفره‌های زیرزمینی می‌کنند. آمار دیگر مربوط به دامپروری است. ۵۰ درصد از نیاز کشور به گوشت از حوزه زاگرس تامین می‌شود. نابودی این جنگل‌ها به معنای از دست رفتن منابع آب و غذا برای دام‌هاست و به‌زودی کشور را با بحران گوشت مواجه خواهد کرد.
چرا حفاظت از جنگل‌ها؟ چرا زاگرس؟
دست به دست هم برای نجات جنگل‌های زاگرس
بررسی پیامدهای جنگل زدایی در زاگرس
اما ضروری‌ترین اقدامی که باید برای جنگل‌های زاگرس صورت بگیرد، نجات آن از شعله‌های آتش است. گاهی می‌شنویم که این جنگل‌ها طعمه آتش شده‌اند و بخش زیادی از آنها از بین رفته‌اند. خبر دردناک این است که بین ۵۰ تا ۱۰۰ سال طول می‌کشد تا یک درخت بلوط جنگل‌های زاگرس رشد کند و جانشین درخت ازبین‌رفته شود. همین موضوع، اهمیت آتش‌سوزی و لزوم جلوگیری و مهار آن را چندین‌برابر می‌کند.
- دیوار درباره موضوع احساس مسئولیت می‌کند و تنها در یک فقره، با اهدای ۱۰۰ ست کامل لباس آتش‌نشانی شامل شلوار، کاپشن، کفش، کلاه، دستکش و هدلایت و نیز ۲۵ دستگاه دمنده برای کمک به اطفای حریق در جنگل‌های زاگرس استان فارس، خوزستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد، اقدامی هرچند کوچک برای کمک به حفاظت از این جنگل‌ها اختصاص داده است.
- آقای بهمن ایزدی کویرشناس، فعال محیط‌زیست و مدیر کانون سبز فارس که در سامان‌دهی گروه‌های مردمی برای مقابله با آتش‌سوزی فعالیت زیادی داشته است، در این طرح همراه و یاری‌گر دیوار بود.
- از سوی دیگر، دیوار با انتشار مطالب مختلف، سعی در آگاه کردن عموم مردم از اهمیت این جنگل‌ها و فجایع رخ داده در آنها دارد تا با بیدار کردن وجدان عمومی، قدمی برای نجات جنگل‌های بلوط زاگرس برداشته باشد.
ممنوعیت فروش زغال تهیه‌شده از درختان جنگل‌های زاگرس
سوزاندن درختی با ارزش اکولوژیکی ۱ میلیارد تومان، برای به‌دست‌آوردن زغال ۴۰۰ هزار تومانی!
دلایل زیادی برای قطع درختان زاگرس و ایجاد حریق عمدی در محدوده آنها وجود دارد؛ از تهیه چوب و الوار برای ساخت مبلمان و ظروف چوبی گرفته تا پاکسازی زمین برای چرای دام و ایجاد زمین کشاورزی.
هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند بپذیرد که درختانی با ارزش اکولوژیکی و زیست‌محیطی بالا مثل درختان جنگل‌های زاگرس، صرفا برای تهیه زغال به آتش کشیده شوند. اما این اتفاقی است که زیر سایه غفلت مسئولان، وضعیت بد اقتصادی و عدم آگاهی مردم صورت می‌گیرد. خوب است که برای پی بردن به عمق این فاجعه، مطلب تهیهٔ زغال، بلای جان بلوط‌های زاگرس را مطالعه کنید.
دیوار درباره موضوع نیز خود را مسئول می‌داند و در کنار تمامی مطالبی که برای آگاه کردن مردم از این اتفاقات منتشر می‌کند، با انجام اقدامات عملی‌تری مثل ممنوعیت فروش زغال جنگلی در دیوار سعی دارد گوشه‌ای از این بحران را حل کند. این کار از سال ۱۴۰۰ در دیوار آغاز شده و امید است که سایر پلتفرم‌های مشابه نیز چنین اقداماتی را جدی بگیرند تا بتوانیم با کمک یکدیگر از تخریب محیط زیست بکاهیم.
جلوگیری از خریدوفروش حیوانات وحشی
حفاظت از محیط زیست تنها به جنگل‌ها، مراتع و درختان محدود نمی‌شود؛ گونه‌های جانوری متنوع و گاه کمیابی که در زیست‌بوم شکننده ایران زندگی می‌کنند نیز به حمایت و حفاظت نیاز دارند. گونه‌های جانوری بسیاری در طی سال‌های اخیر به طور کل از بین رفته‌اند یا خطر نابودی قرار گرفته‌اند.
از سوی دیگر، برخی افراد سودجو با تله‌‌گذاری و اسیر کردن انواع حیوانات، آنها را در بازارهای سیاه خریدوفروش حیوانات به فروش می‌رسانند یا به کشورهای حوزه خلیج فارس قاچاق می‌کنند. این حیوانات، عموما در شرایط بسیار بدی نگهداری می‌شوند و خطر تلف‌شدن آنها در اسارت بسیار بالاست.
این افراد سودجو که اهمیتی به حقوق حیوانات نمی‌دهند، بازار سیاه داخلی را هم بستر مناسبی برای فروش جانوران وحشی دیده‌اند. اغلب خریداران یا اطلاعی از وضعیت شکار و نگهداری این حیوانات ندارند، یا به طور کل اهمیتی به این موضوع نمی‌دهند.
دیوار از ابتدای فعالیت خود با این چالش روبه‌رو بود که چگونه انتشار آگهی‌های مربوط به خریدوفروش غیرقانونی حیوانات را به حداقل برساند. از همین رو، اقدامات جامعی را شروع کرد:
- دیوار با همکاری فعالان و یگان حفاظت محیط زیست، مجموعه اقداماتی را برای کاهش حداکثری آگهی‌های مربوط به خریدوفروش حیوانات وحشی انجام داد.
- در ابتدا، نظارت بر آگهی حیات وحش را افزایش داد. به همین منظور، با همکاری فعالان حوزه حیات وحش، ضمن آموزش تخصصی به ناظران خود، لیست سیاه کاملی را تهیه کرد که گستره وسیعی از گونه‌های حیات وحش را در بر می‌گرفت که تحت عنوان محتوای بد توسط ربات‌های هوشمند در مرحله اول شناسایی می‌شدند و از ورود آنها جلوگیری می‌شد.
- اگر هم آگهی خاصی توسط ربات‌ها شناسایی نمی‌شد، توسط ناظران حذف می‌گشت.
- از اردیبهشت ســال ۱۳۹۹، تعداد ۲۵۰ نژاد از حیوانات مختلف به‌عنوان گونه‌های ممنوعه به فهرســت محتــوای بد در بررســی آگهی‌های دســته حیوانــات دیوار اضافه شــده که به‌صورت خودکار توسط ربات‌های هوشــمند و پیش از ورود به مرحله بررسی ناظران حذف می‌شود.
- به جز نژادهــای ممنوع، طبق آیین‌نامه فعلی دیوار که در مرداد ۱۳۹۹ نهایی شــده اســت، آگهی‌هایی که شامل یکی از موارد زیر باشد نیز به‌دلیل دغدغه‌های مرتبط با حفاظت از محیط زیست رد می‌شود:
- پرندگان شکاری بهطور کلی؛
- گوشت حیوانات ممنوعه و گوشت حیواناتی که کشتار و عرضه قانونی ندارند؛ مانند گوشت خوک، گراز، کبک، بلبل، گنجشک، کله گنجشک، کبوتر، ملخ و جیرجیرک؛
- تمام حیوانات و موجودات طبیعی که برای زیبایی در الکل انداخته می‌شوند؛
- تمام حیوانات تاکسیدرمی (خشک‌شده)؛
- موارد مربوط به جنگ بین حیوانات، که در آن حیوانات را برای شرط‌بندی و سرگرمی با هم به جنگ وادار می‌کنند؛
- سگ وحشی و خروس وحشی؛
- اجزای بدن حیوانات به جــز پرنده‌هایی کــه برای مصارف خوراکی ذبح می‌شوند و همچنین حیواناتی مانند گاو (گاومیش و بوفالو)، گوسفند (میش و قوچ)، بز (بزسانان) و شتر؛
- برخی لوازم مربوط به حیوانات که باعث ترویج خشونت علیه آنان می‌شود؛ مانند خار خروس، تله حیوانات (به جز تله برای حیوانات موذی مانند تله موش)، اسلحه‌های بیهوشی و داروهای بیهوشی حیوانات (با نشانه‌های خشونت علیه حیوانات).
چرا باید حیوانات را واگذار کنیم، نه معامله؟
حقوق حیوانات و هر آنچه که باید درباره لزوم حمایت از آن بدانید
چنین اقداماتی، تحولات بزرگی در آگهی گونه‌های حیات وحش منتشرشده در دیوار به وجود آورد و تعداد آنها را به‌شدت کاهش داد. آمار زیر، بخشی از این تحولات را نشان می‌دهد که به‌خاطر ارتقای عملکرد ربات‌های نظارت اتفاق افتاده است:
| تغییرات | میزان تغییرات |
|---|---|
| کاهش انتشار گونه‌های ممنوعه به کمک ربات‌های نظارت | ۸۰ درصد |
| کاهش درخواست ثبت آگهی گونه‌های ممنوعه | ۱۶ درصد |
| تعداد آگهی‌های رد شده در هر هفته به دلیل در خواست ثبت گونه‌های ممنوعه | ۵۶۴۰ درخواست |
| افزایش سهم آگهی‌هایی که توسط ربات‌های نظارت پیش از بررسی ناظران حذف می‌شوند از کل آگهی‌های رد شده | ۴۳۰ درصد |
علاوه بر این آمار، یک اتفاق مهم دیگر، ناامیدی متخلفان از دیوار بود؛ به‌طوری که در مرحله اول اعمال فیلترینگ هوشمند محتوای بد، ابتدا ۱۲ درصد و سپس ۱۶ درصد آگهی‌های ارسال‌شده برای خریدوفروش گونه‌های ممنوعه از کل آگهی‌های حیوانات کاهش یافت. این اتفاق در کمتر از ۲ ماه صورت گرفت. در مرحله دوم، اعمال این فیلتر جدید یعنی انتشار آگهی‌های خریدوفروش گونه‌های ممنوعه، ابتدا ۲۵ درصد و در نهایت ۸۰ درصد کاهش یافت.
علاوه بر ربات‌ها، روزانه ۱۲ ناظر آموزش‌دیده بهطور اختصاصی مطابقت آگهی‌های ارسال‌شده را بــا قوانین حفاظت از محیط زیست بررسی می‌کنند.
جلوگیری از فروش سگ و گربه
حیوانات خانگی مثل سگ و گربه هم در بازار سیاه خریدوفروش حیوانات دست‌به‌دست می‌شوند و آسیب و خطرات زیادی متوجه آن‌هاست. سودجویان برای اینکه بیشترین بهره را از این موجودات ببرند، آنها را مجبور به توله‌کِشی می‌کنند. توله‌کِشی به این معناست که سگ یا گربه ماده را بارها و بارها و برخلاف وضعیت طبیعی و فیزیولوژی بدنش و در شرایطی غیر استاندارد، باردار می‌کنند و توله‌های آنها را می‌فروشند. این عمل معمولا در شرایطی بسیار بد و در مکان‌هایی که به کارخانه‌های توله‌کشی معروف هستند، انجام می‌شود.
به همین خاطر، دیوار برای کاهش چنین اقداماتی خریدوفروش سگ و گربه را از تیرماه ۱۴۰۱ در بستر این پلتفرم ممنوع کرده است و در عوض، به سرپرستی گرفتن این حیوانات را تشویق می‌کند. مطلب ممنوعیت خرید و فروش سگ و گربه در دیوار برای جلوگیری از رشد توله‌کشی در کشور، به همین موضوع می‌پردازد.
واگذاری سگ چه مراحلی دارد و چگونه به حفظ حقوق حیوانات کمک می‌کند؟
محاسبه و جبران ردپای کربن
گازهای گلخانه‌ای آلاینده‌ترین عناصری هستند که از فعالیت‌های صنعتی انسان در جو زمین منتشر می‌شوند و دلیل اصلی گرمایش زمین نیز هستند. این موضوع از نیمه قرن بیستم شدت بسیار زیادی گرفت و با ظهور شرکت‌های بزرگ فناوری و صنعتی میزان انتشار این آلاینده‌‌ها به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش پیدا کرد.
همه چیز درباره گرمایش زمین و تأثیری که بر زندگی ما و آیندگان دارد
پس از ایجاد بحران‌های متعدد زیست‌محیطی مثل نازک‌شدن لایه اوزون، شرکت‌های بزرگ فناوری و انرژی تصمیم گرفتند که تا حد ممکن تولید گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند و در نهایت به صفر برسانند. این موضوع در قالب «محاسبه و جبران ردپای کربن»، به فعالیت اصلی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها بدل شد.
کمپانی‌های بزرگی مثل اپل، مایکروسافت، گوگل، ای‌بی، آمازون، خودروسازانی مثل بی‌ام‌و، بنز و هزاران شرکت کوچک و بزرگ دیگر در پی جبران گازهای گلخانه‌ای هستند که در طی سال‌های فعالیت خود در جو زمین پخش کرده‌اند. در مطلب شرکت‌های بزرگ جهانی برای کاهش ردپای کربنی خود چه اقداماتی انجام داده‌اند؟ به تفصیل می‌توانید در این مورد بخوانید.
مشکلاتی که گازهای گلخانه‌ای برای محیط‌زیست پدید آوردند، شرکت‌ها را به سمت مفهومی به نام کربن خنثی هدایت کرد که در آن تلاش می‌شود تا اثر گازهای گلخانه‌ای و به ویژه کربن، به تدریج کاهش یابد، تا جایی که به صفر برسد. برای رسیدن به کربن خنثی، پروژههای مختلفی از طرف شرکت‌ها و همکاری دولت‌ها و مردم انجام می‌شود، از جمله:
- تامین انرژی از منابع تجدیدپذیر به جای استفاده از سوخت‌های فسیلی
- سرمایه‌گذاری در پروژههای ترمیم، احیاء و توسعه اراضی جنگلی
- تعریف پروژههای بهینه‌سازی مصرف سوخت و انرژی
- راه‌اندازی پروژههای ذخیر‌ه‌سازی متان و کربن‌زدایی
ارزیابی ردپای کربن در یک دوره یک‌ساله انجام می‌شود تا معیاری برای تعیین کمیت منابع اصلی انتشار و داشتن تصویری کامل از تأثیرات اقلیمی یک سازمان بر روی محیط زیست و به طور کل کره زمین به دست دهد. چنین اقدامی به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا منابع اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را شناسایی کنند و در یک تصویر گسترده‌تر تاثیر فعالیت‌های خود را بر تغییرات اقلیمی مشاهده کنند.
چنین کاری مزایای زیادی را برای شرکت‌ها در راستای مسئولیت اجتماعی آنها دارد و در درازمدت، تاثیرات خوبی در فعالیت‌های مرتبط با محیط‌زیست خواهد داشت، از جمله:
- افزایش سطح آگاهی شرکت‌ها در رابطه با میزان سهم آنها در تغییرات اقلیم و اثرات زیست‌محیطی؛
- محاسبه ردپای کربن میزان مصرف انرژی و منابع اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای شرکت‌ها را به درستی نشان می‌دهد که خود مرجعی خواهد بود برای طراحی و تبیین برنامه‌های راهبردی، مدیریت مصرف انرژی، صرفه‌جویی در هزینه و همچنین اجرایی‌کردن اقدامات موثر اقلیمی در جهت کاهش انتشار کربن با استفاده از روش‌های نو و کارآمدتر؛
- این اقدام یک پیشرفت برای همسو شدن با مقررات و سیاست‌های آینده جهان در مورد تغییرات اقلیمی است؛
- ارزیابی ردپای کربن بیان‌گر دغدغه‌ها و تعهدات شرکت‌ها در مسیر توسعه پایدار است.
- محاسبه ردپای کربن شاخه‌های متعددی دارد و مجموعه‌ای از فعالیت‌ها را دربرمی‌گیرد. در مطلبی که تحت عنوان کربن فوت‌پرینت چیست و شرکت‌ها چه نقشی در کاهش اثرات آن دارند؟ در بلاگ دیوار منتشر شده، این موضوع به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته که مطالعه آن دید کامل‌تری نسبت به این موضوع به دست می‌دهد.
دیوار نیز بنابر مسئولیتی که در قبال حفظ محیط‌زیست دارد، اقدام به محاسبه ردپای کربنی فعالیت‌های خود کرد. برای محاسبه ردپای کربن، چندین روش استاندارد در سطح بین‌المللی تعریف شده است. تعیین ردپای کربن دیوار، بر اساس استاندارد GHG Protocol و همچنین ISO 14064 و با طی کردن پروسه زیر انجام شد:
- تعیین مرز محاسبه ردپای کربن
- جمع‌آوری داده و اطلاعات
- تعیین انواع منابع مصرفی در مرز موردنظر
- تعیین میزان مصرف منابع بر اساس نوع فعالیت
- تعیین میزان انتشار کربن ناشی از مصرف منابع
- محاسبه ردپای کربن
اقتصاد چرخشی
از تعریف اقتصاد چرخشی شروع می‌کنیم. اقتصاد چرخشی که به انگلیسی Circular Economy یا Circularity نامیده می‌شود، مدلی است که در آن سعی می‌شود تا ضایعات به حداقل برسد و منابع کمتری برای تولید کالا و خدمات صرف شود. در این سیستم، با بسته‌تر یا کوچک‌تر کردن حلقه‌های مواد اولیه و انرژی، ضایعات، انرژی و مواد اولیه ورودی را به حداقل می‌رسانند. بازنگری در طراحی، بهبود شیوه‌های نگهداری، تعمیرات، استفاده مجدد، بازتولید و بازیافت از جمله روش‌هایی است که در اقتصاد چرخشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چنین اقتصادی، در کنار کاهش مصرف مواد اولیه، می‌تواند کمک بزرگی برای اقتصاد و ایجاد مشاغل جدید شود؛ اما مهم‌ترین تاثیر آن را می‌توان در حفاظت از محیط زیست دید. یکی از مهم‌ترین مفاهیم مطرح‌شده در اقتصاد چرخشی، استفاده از کالاهای دست دوم و بازگرداندن آن به چرخه مصرف است. با توجه به کیفیت بالای عمومِ کالاهای تولیدشده، استفاده از کالاهای کارکرده انتخاب منطقی و مناسبی برای به جریان انداختن اقتصاد چرخشی و رسیدن به اهداف آن است.
اگر نگاه دقیقی داشته باشیم به پشت پرده تولید محصولاتی که هر روزه از آنها استفاده می‌کنیم و همزمان به فکر تعویض آنها هستیم، از میزان انرژی و مواد اولیه‌ای که صرف تولید آنها می‌شود شگفت‌زده می‌شویم!
به این آمار دقت کنید:
- برای تولید هر لپ‌تاپ ۷۴۵۳ لیتر آب مصرف می‌شود؛ مصرفی معادل نیاز یک روز ۴۸ نفر!
- برای ساخت هر مایکروویو، به طور متوسط ۱۳۰ کیلوگرم دی‌اکسیدکربن راهی جو زمین می‌شود؛ معادل ۴۳ بار رفت‌وآمد یک خودرو از میدان تجریش تا راه آهن (۷۷۴ کیلومتر)!
- انرژی لازم برای تولید هر دستگاه موبایل، ۱۰۷۰۰۰ کیلو ژول است؛ برابر با مصرف یک روز یک خانوار!
پیشنهاد می‌کنیم که مقاله تولید بی حد و مرز کالاهای نو چه تاثیری بر محیط زیست و منابع انرژی دارد؟ را بخوانید تا این موضوع را عمیق‌تر درک کنید و دریابید که چگونه منابع زمین را بی‌رحمانه مصرف می‌کنیم.
اینجاست که می‌توان با استفاده درست‌تر از کالاهای موجود یا خرید کالای دست دوم تا حد زیادی از مصرف این حجم عظیم انرژی و منابع و آلوده کردن آب و زمین و آسمان جلوگیری کرد. بسیاری از کشورهای جهان مدتی است که اقتصاد چرخشی و تاثیر عظیم آن در بهبود وضعیت کره زمین و ایجاد اقتصاد و جامعه‌ای پایدار را دریافته‌اند و کسب‌وکارهای عظیمی را بر پایه همین مدل گسترش داده‌اند.
مهم‌ترین مثال در این زمینه، E-Bay است که از همان ابتدا تمرکز خود را بر معامله کالاهای کارکرده و استفاده مجدد از آن گذاشت و پایه‌گذار کسب‌وکاری نو شد. علاوه‌بر کمک به کاهش آلودگی‌ها و مصرف منابع طبیعی، مشاغلی به وجود آورد که سالیانه میلیاردها دلار نصیب افراد معمولی می‌کند و از هدررفت سرمایه‌ای که برای تولید کالاهای مختلف شده است، جلوگیری می‌کند. کسب‌وکارهای فراوانی با الگو گرفتن از E-Bay رشد و توسعه پیدا کردند و جایگاه مهمی در اقتصاد جهانی دارند.
به عنوان مثال، استرالیایی‌ها ۴۶ میلیارد دلار فقط از طریق معامله کالاهای دست دوم به دست آورده‌اند. این عدد در ۱۰ سال به دست آمده است. در سال ۲۰۲۰ سهم مردم استرالیا از اقتصاد دست دوم، ۳ میلیارد دلار بوده است. رقمی که هرکسی را به فکر وا می‌دارد.
کانادا نیز از مثال‌های بارز است. Kijiji (کیجیجی) یکی از معروف‌ترین کسب‌وکارهایی است که در کانادا در زمینه کالای دست دوم فعالیت می‌کند. این اپلیکیشن بخش بزرگی از اقتصاد کانادا را تشکیل داده است؛ بر اساس آمارهای سال ۲۰۱۸، ۱۳ درصد تمام تراکنش‌های مالی در این کشور در بستر Kijiji انجام شده است.
مطالعه اقتصاد چرخشی؛ همه با هم برای زمین، ذهن ما را در رابطه با اقتصاد چرخشی و تاثیر آن در نجات زمین روشن‌تر می‌کند.
دیوار و نقش آن در اقتصاد چرخشی در ایران
طبیعت شکننده ایران وضعیت مطلوبی ندارد. منابع آبی به شدت مصرف می‌شوند و بخش زیادی از آن نیز به هدر می‌رود. جنگل‌های بلوط زاگرس در آتش بی‌احتیاطی، سوءمدیریت و طمع می‌سوزد. از سوی دیگر، مصرف بی‌اندازه و نادرست کالاها، منابع ارزی و اقتصادی کشور و بالتبع خانواده‌ها را کمتر می‌کند. اینجاست که اقتصاد چرخشی کمکی خواهد بود برای بهبود این اوضاع بی‌سامان.
چندسالی است که با گسترش دیوار به عنوان بزرگ‌ترین پلتفرم خریدوفروش کالای دست دوم و همچنین کسب‌وکارهای مشابه، فرهنگ استفاده از کالاهای کارکرده در ذهن ایرانیان جا افتاده است. البته راه درازی تا رسیدن به ایده‌آل‌ها مانده، اما باید این اقدامات را به فال نیک گرفت.
آمارهایی که دیوار از معاملات کالای دست دوم منتشر کرده، نشان می‌دهد که می‌توان روی اقتصاد چرخشی به عنوان راه‌حلی برای بحران‌های کشور حساب کرد؛ از بُعد اقتصادی، خرید کالای دست دوم برای خانوده‌ها بسیار به‌صرفه‌تر از خرید کالای نو است.
با توجه به گستردگی آگهی‌های منتشرشده در دیوار، تقریبا هر کسی می‌تواند آن کالایی را که می‌خواهد با کیفیت مطلوب و قیمت بسیار مناسب پیدا کند؛ از کالاهای الکترونیک و لوازم خانگی گرفته تا لباس. بر اساس آماری که دیوار از فعالیت خود در سال ۱۳۹۹ منتشر کرد، بیش از ۱۳۰ میلیون آگهی در این پلتفرم قرار داده شده که حدود ۴۷ درصد آنها مربوط به لوازم خانگی بوده است،؛ یعنی بیش از ۶۰ میلیون آگهی.
گردش مالی این معاملات هم ۴/۶ هزار میلیارد تومان بوده است! رقمی که به‌راستی چشمگیر است و می‌تواند پویایی را به اقتصاد کشور بازگرداند. این اعداد تنها بخشی از تحولی است که به‌‌واسطه پلتفرم دیوار فراهم شده است.
دیوار با اجرای کمپین نجات زمین قدم بزرگی برای آگاهی‌سازی در مورد تاثیر استفاده از کالای دست دوم در حفاظت از محیط زیست برداشت. به مثال‌های بالا در رابطه با هزینه پنهان تولید کالاها برگردیم؛ بر اساس گزارش سال ۱۳۹۹ دیوار، تنها همین ۳ کالا برای روشن کردن تاثیر استفاده از کالای دست دوم کافی است:
- تعداد لپ‌تاپ‌های فروخته‌شده در دیوار، ۹۳۸۴۴ عدد بوده که از هدر رفتن ۶۹۹.۴۱۹.۳۳۲ لیتر آب جلوگیری کرده که معادل مصرف یک روز ۵/۴ میلیون نفر است.
- تعداد ۱۵۲۰۹۲ دستگاه مایکروویو معامله شده که جلوی انتشار ۱۹۷.۲۲۲.۰۰۴ کیلوگرم دی‌اکسید کربن را گرفته که برابر با ۳۵۰۰ بار مسافرت از تهران به اصفهان است.
- موبایل‌های معامله‌شده در دیوار ۱.۱۳۰.۴۵۷ عدد است که ۱۲۰.۹۵۸.۹۷۸ کیلوژول انرژی را ذخیره کرده است. این عدد معادل مصرف انرژی یک روز ۳۱۸۳ خانواده است.
آمارهای دیگری از این دست را می‌توانید در مطلب «خرید کالای کارکرده، یک انتخاب سبز، یک سبک زندگی» ببینید.
سخن پایانی
دیوار همواره دغدغه محیط زیست حساس ایران را داشته و دارد و بخش بزرگی از مسئولیت اجتماعی خود را در این حوزه می‌بیند. این پلتفرم، تلاش‌های بسیاری داشته تا در کنار ایجاد بستری برای رشد اقتصادی خانواده‌های ایرانی، کاهش هزینه‌های آنها و فراهم کردن امکاناتی هرچند کوچک برای گسترش کسبوکارها، نگاه خود را فراتر برده و نسل‌های آیند را نیز در نظر بگیرد.
این اقدامات، شروع تلاش دیوار برای آینده سرزمین‌مان است و بدیهی است که تلاش‌های خود را گسترده‌تر خواهد کرد. اما می‌دانیم که به تنهایی نمی‌توان به این مهم دست یافت. سایر بخش‌های اقتصاد کشور، کسبوکارها و شرکت‌های کوچک و بزرگ و مهم‌تر از همه مردم عزیزمان، باید در این راه با دیوار همقدم باشند. به امید روزی که محیط‌زیست‌مان را دوباره زنده و پر از زندگی ببینیم.
