محاسبه شارژ ساختمان چگونه و بر اساس چه قانونی انجام می‌شود؟

آپارتمان نشینی قوانینی دارد که شاید مهم‌ترین آن‌، اصول پرداخت و محاسبه شارژ ساختمان باشد. شارژ در واقع پولی است که ساکنان یک ساختمان برای نگهداری و حفظ، تعمیرات عمومی و هزینه‌های مشترک مستمر (مثل هزینه موتورخانه، آب و برق مشاع، آسانسور، سرایداری و غیره) می‌پردازند. هزینه‌هایی که ربط مستقیمی به واحد محل سکونت‌شان ندارد و به وضعیت کلی ساختمان و مشاعات مربوط می‌شود. در ادامه این مطلب بلاگ دیوار، قوانین محاسبه و پرداخت شارژ ساختمان و ابزارهای مناسب برای آن را بررسی می‌کنیم.

قانون محاسبه شارژ ساختمان

مهم‌ترین منبعی که قوانین زندگی در آپارتمان را به شما معرفی می‌کند، قانون تملک آپارتمان‌ها است. در ماده ۴ این قانون می‌خوانیم:

حقوق و تعداد و همچنین سهم هر یک از مالکین قسمت‌های اختصاصی از مخارج قسمت‌های مشترک مناسب است با نسبت مساحت قسمت اختصاصی به مجموع مساحت قسمت‌های اختصاصی تمام ساختمان به جز هزینه‌هایی که به دلیل عدم ارتباط با مساحت زیربنا به نحو مساوی تقسیم خواهد شد

به زبان ساده یعنی هر کس به نسبت متراژ واحدی که در آن سکونت دارد باید شارژ بپردازد مگر وقتی که پای تعمیرات کلی ساختمان و هزینه‌های نگهداری مثل هزینه ایزوگام کردن پشت‌بام، تعمیر نما، رنگ‌آمیزی راهروها و موارد این‌چنینی در میان باشد.
با این حال در بعضی ساختمان‌ها ممکن است جزئیات دیگری هم در نظر گرفته شود. مثلا اگر کنتور آب و گاز ساختمان بین همه واحدها مشترک باشد، شاید مدیریت تصمیم بگیرد هزینه آب و گاز را بر اساس تعداد نفرات تقسیم کند. در بعضی از ساختمان‌ها نیز یک هزینه ثابت برای نگهداری تعریف می‌شود (مثلا برای نظافت، نگهداری از آسانسور، باغبانی یا سرایداری و…) و یک هزینه متغیر که بر اساس متراژ واحد یا تعداد نفرات مشخص شده است.

مجلس شورای اسلامی در قانون اصلاح قانون تملک آپارتمان‌ها، جزئیات موارد بالا را ذکر کرده است که در این لینک در دسترس است.

در آپارتمان‌ها و دیگر ساختمان‌های چندواحدی، علاوه بر قانون اصلی تملک آپارتمان‌ها، صورت‌جلسه‌هایی به‌صورت مصوب بین مالکان به اجرا در می‌آید که نحوه محاسبه شارژ ساختمان را به دقت تعیین می‌کند. بسته به تصمیم هیئت مدیره ساختمان، روش محاسبه و پرداخت شارژ آپارتمان به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود که ترکیبی از تعداد نفرات ساکن، متراژ و واحد را در نظر می‌گیرد.

افرادی که به‌دنبال خرید یا اجاره خانه هستند، بهتر است پیش از نهایی شدن قرارداد خرید و اجاره، نگاهی به قوانین آپارتمان نشینی و البته قانون ساختمان مد نظر داشته باشند. با توجه به این قوانین می‌توان پیش‌بینی خوبی از هزینه‌های آتی واحد مسکونی داشت.

مدیران و ساکنان در آپارتمان‌ها، بسته به نیاز و روش محاسبه شارژ ساختمان از ابزارها و نرم‌افزارهای گوناگونی استفاده می‌کنند که در ادامه مطلب به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

نکات مهم درباره شارژ ساختمان

حتی اگر واحدی در ساختمان خالی باشد، مالک باز هم موظف است شارژ بپردازد. اما این شارژ شامل هزینه‌های ثابت ساختمان است و هزینه آب و برق مشترک را شامل نمی‌شود.

قبل از اجاره یا خرید یک ساختمان حتما با مدیر آن صحبت کنید و از تسویه بودن شارژ ساکن قبلی مطمئن شوید. در غیر این صورت بدهی او به شما منتقل می‌شود، زیرا این بدهی، فارغ از ساکن، بدهی مربوط به واحد ساختمانی  است.

معمولا شارژ واحدهای استیجاری که به هزینه‌های ثابت و مستمر مربوط بوده، توسط مستاجر پرداخت می‌شود و هزینه‌های مربوط به تعمیرات اساسی مثل ایزوگام کردن، نصب آنتن مرکزی برای ساختمان، رنگ آمیزی مشاعات، تعمیرات فاضلاب و… به عهده مالک است. اگر مالک از پرداخت این هزینه‌ها خودداری کند مستاجر می‌تواند به درخواست مدیر ساختمان، این هزینه‌ها را از محل اجاره بپردازد و از اجاره ماهانه کم کند.

اگر به‌دنبال ملک مسکونی، تجاری یا اداری برای خرید هستید، از بخش املاک دیوار استفاده کنید.

برخلاف چیزی که بیشتر مردم فکر می‌کنند، پرداخت شارژ یک واحد استیجاری الزاما به عهده مستاجر نیست و مالک و مستاجر می‌توانند در این‌باره توافق کنند که کدام یک هزینه‌های شارژ را پرداخت کند. هرچند که در عرف کمتر اتفاق می‌افتد که صاحبخانه، به جای مستاجر شارژ بدهد.

اگر مستاجری شارژ واحد خود را پرداخت نکند مدیر ساختمان می‌تواند موضوع را به مالک اطلاع داده و شارژ را از او طلب کند، چون در هر صورت مالک مسئول نهایی پرداخت شارژ است.

انواع روش‌ و ابزارهای محاسبه شارژ ساختمان

همان‌طور که گفته شد، محاسبه شارژ ساختمان با در نظر گرفتن قانون تملک آپارتمان‌ها بر اساس مصوبه هیئت مدیره و طبق توافق ساکنان ساختمان انجام می‌شود. روش‌های متنوع محاسبه شارژ، بر اساس تعداد نفرات ساکن، متراژ و دیگر معیارها پیاده‌سازی می‌شود. در ادامه، برخی از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

پرداخت شارژ ساختمان بر اساس واحد

شارژ واحدی ساختمان یکی از روش‌هایی است که خصوصا در مجتمع‌های اداری، تجاری و مسکونی و ترکیب آن‌ها پیاده می‌شود. پرداحت شارژ ساختمان با این روش بر اساس واحدهای ساحتمان صورت می‌گیرد و واحدهایی با مشخصات یکسان، میزان برابری شارژ پرداحت می‌کنند. به بیان دیگر، همه واحدهای دوخوابه صرف‌نظر از متراژ، شارژ برابری پرداخت می‌کنند. نکته مهم اینکه در روش پرداحت واحدی این است که وضعیت انبار و پارکینگ واحدها هم در محاسبه نقش دارند.

پرداخت شارژ ساختمان بر اساس متراژ واحد

در برخی ساختمان‌ها، شارژ واحدها بر اساس متراژ محاسبه می‌شود. این روش در بسیاری از آپارتمان‌ها و مجتمع‌های تجاری و اداری پیاده می‌شود و شهرت و کاربرد زیادی دارد. ساختمان‌هایی که طراحی واحد در آن‌ها یکسان نیست و از لحاظ متراژ برابر نیستند، از این روش استفاده زیادی می‌کنند.

در محاسبه شارژ ساختمان به‌صورت متراژی، مبلغی به ازای هر متر ساختمان در نظر گرفته می‌شود. درنتیجه مبلغ شارژ هر واحد با متراژ آن ضرب‌در مبلغ شارژ هر واحد برابر خواهد بود.

محاسبه نفری شارژ ساختمان

در برخی آپارتمان‌ها، شارژ ساختمان بر اساس تعداد نفرات ساکن در واحدها محاسبه می‌شود. این نحوه محاسبه بیشتر برای ساختمان‌های مسکونی کاربرد دارد.

در روش پرداش نفری شارژ ساختمان، هیئت مدیره و ساکنان، ابتدا هزینه شارژ را بر اساس هر نفر تعیین می‌کنند. سپس هر واحد بر اساس تعداد نفرات ساکن، شارژ را در دوره مصوب (اغلب ماهانه) پرداخت خواهد کرد.

علاوه بر روش‌های بالا، ترکیبی از روش‌های محاسبه شارژ هم در برخی ساختمان‌ها پیاده می‌شود. درنتیجه روش‌های محاسبه و پرداخت شارژ نفری متراژی، واحدی متراژی، واحدی نفری، نفری متراژی و حتی واحدی نفری متراژی در برخی ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری اجرا می‌شود.

ابزارها و نرم افزار محاسبه شارژ ساختمان

محاسبه و پرداخت شارژ ساختمان در سال‌های گذشته چالش‌های بسیار زیادی داشت و هماهنگی اسناد بین ساکنان، بسیار دشوار بود. امروزه باوجود نرم‌افزارهای کامپیوتری و اپلیکیشن‌های موبایلی متعدد می‌توان فرایند پرداخت را با سرعت و بازدهی بهتری انجام داد.

بیشتر بخوانید: دردسرهای پرداخت شارژ ساختمان

در بسیاری از ساختمان‌ها، محاسبه شارژ ساختمان در اکسل انجام می‌شود. مدیران ساختمان با استفاده از نرم‌افزار محبوب اکسل، جدول شارژ ساختمان را آماده کرده و برای ساکنان ارسال می‌کنند. این فایل‌ها را می‌توان هر ماه و بر اساس مصوبه و تاریخچه پرداخت، به‌روز کرد.

نرم افزار و اپلیکیشن محاسبه شارژ ساختمان از مواردی است که بسیاری مدیران و ساکنان آپارتمان به‌دنبال آن‌ها هستند. با جست‌وجویی ساده در اینترنت می‌توانید انواع نرم‌افزارهای ایرانی و خارجی مناسب این کار را پیدا کنید. ما از معرفی نرم افزارها خودداری می‌کنیم تا مدیران و ساکنان، خودشان بسته به نیاز، ابزار مناسب را پیدا و دریافت کنند.

نظر شما چیست؟ شما شارژ ساختمان را چگونه محاسبه کرده و از چه ابزارهایی استفاده می‌کنید؟