تازه‌ترین گزارش مالی دو خودروساز بزرگ کشور از رسیدن زیان انباشته این دو شرکت به حدود ۸۵ هزار میلیارد تومان حکایت دارد. این رقم وحشتناک در شرایطی است که سال گذشته تقریبا به همین میزان رانت تفاوت قیمت کارخانه و بازار در جامعه بین دلالان و خریداران خوش شانس توزیع شده است.

طبق اطلاعات منتشر شده در سه ماه امسال خودروسازان در مجموع یک هزار و ۱۸۲ میلیارد و ۳۱۲ میلیون تومان ضرر در صورت‌های مالی خود ثبت کردند این در شرایطی است که سال گذشته در همین بازه زمانی، زیان تولید هزار و ۶۶۵ میلیارد و ۵۴۴ میلیون تومان بوده است. این آمار از افت ۲۹ درصدی زیان در سه شرکت خودروساز کشور حکایت دارد.

طبق آخرین آمار منتشر شده، سه شرکت یاد شده در سال گذشته با رشد ۱۴۵ درصدی زیان تولید رو به ‌رو بودند. با این که زیان تولید در بازه زمانی یاد شده نزولی بوده با این حال کارنامه مالی خودروسازان نشان می‌دهد که تولید هر دستگاه خودرودر سه ماه امسال به‌ طور متوسط با زیان ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی رو به ‌رو بوده است.

خودروسازان از ابتدای سال جدید برای کاهش زیان تولید، تیراژ محصولاتی چون سمند و گروه پژو را کم کردند حال آن که تیراژ محصولاتی که پیش از این به عنوان کم تیراژها شناخته می‌شد را افزایش دادند. بر این اساس، در سال جدید شرکت‌های خودروساز تنها بر فروش فوری کم تیراژها تمرکز کردند و محصولات پر تیراژی همچون سمند یا پژو ۲۰۶ در فروش‌های فوری اعمال نشده است.

بنابراین، خودروسازان سال جاری را با افزایش قیمت ۱۵ درصدی محصولات تولیدی و همچنین تمرکز بر تولید محصولات کم تیراژ و کم زیان در شرایطی آغاز کردند که حالا صورت‌های مالی این شرکت‌ها از افت ۲۹ درصدی زیان نسبت به بهار ۹۹ حکایت دارد.

بررسی عملکرد سه ماهه خودروسازان نشان می‌دهد که هر چند این شرکت‌ها با طی کردن دو مسیر، تمرکز بر تولید کم تیراژ‌ها و افزایش قیمت موفق به کاهش زیان شدند با این حال زیان تولید و زیان انباشته این شرکت‌ها را رها نکرده به‌ طوری ‌که صورت‌های مالی ایران خودرو نشان می‌دهد که زیان انباشته این شرکت از تجدید ارزیابی آن پیشی گرفته است. صورت‌های مالی خودروسازان که در سایت کدال در معرض دید قرار گرفته از سختی تولید و وضعیت نا مناسب خودروسازی کشور حکایت دارد .این شرکت‌ها برخلاف عرف جهانی هر چه بیشتر تولید می‌کنند، زیان بیشتری را متحمل می‌شوند.

دست اندرکاران صنعت خودرو و قطعه امید دارند که دولت سیزدهم در قدم اول برای گذر از وضعیت بغرنج خودروسازی اقدام به لغو قیمت گذاری دستوری کرده تا چرخ تولید به چرخش دوباره افتاده و عرضه متناسب با تقاضا افزایش یابد.

حال سراغ جزئیات عملکرد سه شرکت بزرگ خودروسازی کشور یعنی ایران‌ خودرو، سایپا و پارس‌ خودرو می‌رویم. سه شرکت یاد شده تا پایان فصل بهار ۱۴۰۰ در مجموع بیش از هزار و ۱۸۲ میلیارد تومان زیان تولید را در صورت‌های مالی خود به ثبت رسانده‌اند. در میان این سه شرکت خودروساز ایران‌ خودرویی‌ها بیشترین زیان تولید را داشته‌اند که این موضوع البته به تیراژ بالا‌ و تنوع محصول این شرکت نسبت به سایپا و پارس‌ خودرو باز می‌گردد. صورت‌های مالی ایران‌ خودرو در ارتباط با وضعیت این شرکت در سه ماه اول سال جاری که در سایت کدال منتشر شده است، نشان می‌دهد زیان این خودروساز در بخش فروش محصولات خود به بیش از هزار و ۳۳۵ میلیارد تومان رسیده است. درآمد ایران‌ خودرو تا پایان خرداد امسال به بیش از ۱۹ هزار و ۴۴۶ میلیارد تومان بالغ می‌شود، اما این خودروساز بیش از ۲۰ هزار و ۷۸۲ میلیارد تومان نیز هزینه کرده است. ایران‌ خودرو تا پایان سومین ماه از فصل بهار سال جاری حدود ۸۹ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو‌ فروخته است و متوسط قیمت محصولات فروخته‌ شده توسط این خودروساز حدود ۲۱۷ میلیون تومان بوده است.

صورت‌های مالی این خودروساز نشان می‌دهد این شرکت تا پایان فصل بهار ۱۴۰۰ زیان تولیدی نزدیک به هزار و ۳۳۵ میلیارد تومان را در صورت‌های مالی خود درج کرده است. این میزان زیان‌ دهی جمع زیان انباشته بزرگ‌ترین خودروساز کشور را به بیش از ۳۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسانده است. این اتفاق به آن معناست که اثر تجدید ارزیابی صورت گرفته که اواخر سال ۹۸ برای خودروساز ساکن کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص انجام شد، از بین رفت. بنابراین غول آبی جاده مخصوص بار دیگر در تله ماده ۱۴۱ قانون تجارت در ارتباط با ورشکستگی شرکت‌ها گرفتار شده است و مشخص نیست این بار که ابزار تجدید ارزیابی دارایی‌ها را در اختیار ندارد چگونه خود را از این تله نجات خواهد داد.

آن‌ طور که مدیران ارشد ایران ‌خودرو ادعا می‌کنند و آن را در صورت‌های مالی خود منعکس کرده‌اند، این شرکت تنها در فروش سه محصول دنا، رانا و تارا سود کرده و در فروش باقی محصولات تولیدی خود با زیان مواجه بوده است. آبی‌های جاده‌ مخصوص از ناحیه فروش ۶۸ هزار و ۹۰۰ دستگاه خودرو از اعضای گروه پژو بیش از هزار و ۳۵۸ میلیارد تومان زیان کرده‌اند. متوسط قیمت فروش اعضای این گروه در صورت‌های مالی ایران‌ خودرو در سه ماه اول سال حول و حوش ۱۱۹ میلیون تومان درج شده است. فروش گروه سمند نیز برای ایران‌خودرویی‌ها همراه با ضرر بوده است. آبی‌های جاده‌ مخصوص تا پایان بهار سال جاری در مجموع حدود ۸ هزار و ۷۰۰ دستگاه از اعضای خانواده سمند را به فروش رسانده‌اند و از محل فروش این تعداد دستگاه خودرو حدود ۲۷۲ میلیارد تومان ضرر کرده‌اند.

متوسط قیمت خودروهای فروخته‌ شده از خانواده سمند نیز مانند گروه پژو حدود ۱۱۹ میلیون تومان بوده است. در حالی که دو گروه پر تیراژ پژو و سمند زیان را به صورت‌های مالی ایران خودرو تحمیل کرده‌اند دنا توانسته خود را از صف محصولات زیان‌ ده این خودروساز جدا کند و به نوعی شاگرد اول سود دهی ایران خودرو طی فصل بهار لقب گیرد. غول آبی جاده مخصوص طی مدت زمان ذکر شده بیش از ۹ هزار و ۲۰۰ دنا را برای مشتریان خود فاکتور کرده است. از محل فروش این تعداد دنا آبی های جاده مخصوص حول و حوش ۶۸ میلیارد و ۷۶۰ میلیون تومان سود به حساب‌های خود واریز کردند. آبی‌های جاده مخصوص به طور متوسط هر دستگاه دنا را حدود ۱۸۱ میلیون تومان فاکتور کردند. رانا که سال گذشته یکی از دو محصول سودده ایران خودرو بود طی سه ماه ابتدایی امسال نیز همچنان در جاده سود دهی حرکت می‌کند. بررسی صورت‌های مالی ایران خودرویی‌ها برای بازه سه ماه ابتدایی امسال نشان می‌دهد آنها از محل فروش حدود هزار و ۳۰۰ دستگاه رانا حول و حوش ۴۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان درآمد کسب کردند . متوسط قیمت رانا ۱۵۷ میلیون  تومان در صورت های مالی ایران خودرو درج شده است.

ایران خودرو در سه ماه ابتدایی امسال خودروی تندر ۹۰ را به فروش نرساندند. در صورت‌های مالی ایران خودرو در ردیف دانگ فنگ محصول مونتاژی چینی این خودروساز فروش یک دستگاه گزارش شده است. فروش همین یک دستگاه دانگ فنگ حدود ۱۶۸ میلیون تومان سود به حساب ایران خودرویی‌ها واریز کرده است. آبی‌های جاده مخصوص در فصل بهار دو دستگاه از محصول نوبرانه خود یعنی تارا را برای مشتریان فاکتور کرده‌اند. آنها از محل فروش همین دو دستگاه تارا توانسته‌اند سودی در حدود ۱۹۹ میلیون تومان کسب کنند.

حال سراغ دیگر خودروساز بزرگ کشور یعنی سایپا می‌رویم. خودروسازی سایپا به‌ عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور در فصل بهار بر خلاف رقیب خود یعنی ایران‌ خودرو توانسته حدود ۳۲۸ میلیارد تومان از محل اختلاف مبلغ فروش با مبلغ بهای تمام‌ شده سود را در صورت‌های مالی خود درج کند. نارنجی‌های جاده مخصوص طی سه ماه ابتدایی سال جاری توانسته‌اند از ناحیه فروش حدود ۷۹ هزار و ۸۰۰ دستگاه از محصولات تولیدی خود بیش از ۷ هزار میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان درآمد کسب کنند. اما برای تولید این تعداد خودرو مجبور به هزینه ‌کرد حول و حوش ۶ هزار و ۹۸۰ میلیارد تومان شده‌اند. سری به جزئیات افت و خیز سوددهی سایپا می‌زنیم. نارنجی‌های جاده‌ مخصوص از ناحیه فروش حدود ۶۸ هزار و ۱۰۰ دستگاه تیبا  توانستند بیش از ۱۱۹ میلیارد تومان سود به حساب خود واریز کنند. در حالی‌ که تولید پراید سواری متوقف شده است و سایپایی‌ها تنها تولید و فروش مدل وانت آن (‌پراید‌۱۵۱‌) را در دستور کار دارند، صورت‌های مالی ارائه شده توسط مدیران این خودروساز به سازمان بورس تا پایان خرداد نشان می‌دهد از فروش حدود ۷ هزار و ۴۰۰ دستگاه خودرو از این خودروی تجاری سبک (وانت) بیش از ۱۳۴ میلیارد تومان سود متوجه دومین خودروساز بزرگ کشور شده است.

در میان سبد فروش خودروسازی سایپا پیش‌تر سه محصول مونتاژی سراتو، چانگان و آریو دیده می‌شدند. طی سه ماه ابتدایی امسال خبری از فروش آریو در صورت‌های مالی سایپا  نیست. اما سایپایی‌ها از ناحیه فروش یک دستگاه سراتو در بازه زمانی یاد شده بیش از ۵۶ میلیون تومان سود کردند. در حالی‌که تولید چانگان محصول مونتاژی چینی این خودروساز متوقف است اما همچنان این خودرو در بخش فروش سایپا برای مشتریان فاکتور می‌شود. سایپایی‌ها طی سه ماه ابتدایی امسال فروش ۳۶۲ دستگاه چانگان را نهایی کرده‌اند و سودی حدود ۷۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان به نارنجی‌های جاده مخصوص واریز کردند. اما شاهین محصول نوبرانه خودروسازی سایپا که از سال گذشته به سبد محصولاتی این خودروساز اضافه شد نیز با زیان به فروش رسیده است.

نارنجی‌های جاده مخصوص طی فصل بهار امسال حول و حوش ۳ هزار و ۸۰۰  دستگاه از این محصول نوبرانه خود را برای متقاضیان فاکتور کردند و با فروش این تعداد شاهین بیش از ۳ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان زیان را در صورت‌های مالی خود درج کردند. حال سراغ پارس‌ خودرو می‌رویم، این خودروساز نیز از اختلاف مبلغ فروش و بهای تمام‌ شده زیانی بیش از ۱۷۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان را در صورت‌های مالی خود درج کرده است. سومین خودروساز بزرگ کشور طی فصل بهار در مجموع حدود ۱۳ هزار و ۱۵۰ دستگاه خودرو فروخته است. این خودروساز در فروش تمام محصولات خود زیان تولید را به ثبت رسانده است. پارس خودرویی‌ها طی بهار ۱۴۰۰هیچ محصولی را از گروه Q200 (کوئیک)به فروش نرساندند. پارس خودرویی‌ها طی سه ماه امسال حدود هزار و ۷۰۰ دستگاه از خانواده S200 فروخته‌اند و از این ناحیه نیز حول و حوش ۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان زیان کردند. متوسط قیمت فروخته شده برای انواع محصولات این خانواده ۴۸ میلیون تومان درج شده است.

***

شما می‌توانید اخبار خودرو را در بلاگ دیوار مطالعه کنید.