آیا شما از تاریخچه شرکت تویوتا به عنوان یکی از بزرگترین خودروسازان جهان چیزی می‌دانید؟ وقتی نام کمپانی‌های بزرگ خودروسازی به میان می‌آید، سال‌هاست که دیگر این اسم‌ها تنها به شرکت‌های اروپایی و آمریکایی محدود نمی‌شوند و پیشرفت‌های عظیمی که در آسیا، خصوصاً بخش شرقی این قاره، صورت گرفته باعث به وجود آمدن برندهایی شده که امروزه هیچ دست‌کمی از نام‌های قدیمی‌تر ندارند. تویوتا به‌عنوان یک تولیدکننده ژاپنی پیشرفته در صنعت خودرو یکی از این موارد است.

تویوتا، این غول موفق در عرصه خودروسازی، در سال ۲۰۱۹ دهمین شرکت پر درآمد جهان لقب گرفت و در سال ۲۰۲۰ با پیشی گرفتن از برندهای بزرگ و تاریخ‌ساز صنعت خودرو، مثل فولکس واگن آلمان، توانست به‌عنوان بزرگترین خودروساز جهان شناخته شود.

دفتر مرکزی این شرکت در شهری به همین نام در استان «آیچی» ژاپن قرار دارد. در ادامه این مطلب قصد داریم نگاهی به تاریخچه شرکت تویوتا و داستان شکل‌گیری این برند بیاندازیم.

 تاسیس شرکت تویوتا

در سال ۱۹۲۴ «ساکیچی تویودا» که مثل پدرش در کار ریسندگی و بافت فرش مشغول بود، یک نوع تکنولوژی را برای ساخت این ماشین‌ها اختراع کرد؛ به این صورت که از آن به بعد هر گاه اتفاقی هنگام کار رخ دهد، دستگاه ریسندگی به طور خودکار متوقف شود. این ابداع که با موفقیت همراه بود، پنج سال بعد و طی یک قراردادی به شرکت ریسندگی «برادران پلات» فروخته شد تا با پول آن، سرمایه راه‌اندازی کار ساخت خودرو فراهم شود.

همزمان که شرکت ریسندگی تویوتا زیر نظر او کار می‌کرد، ساکیچی این سرمایه را به پسرش «کیشیرو تویودا»، که مدرک مهندسی از دانشگاه توکیو را در همان سال ۱۹۲۹ گرفته بود، سپرد تا به این هدف جامه عمل بپوشاند. کیشیرو به آمریکا سفر کرد و با مشاهده و یادگیری مهارت خودروسازی توانست در سال ۱۹۳۳ بخشی از همان کارخانه ریسندگی را برای ساخت خودرو آماده کند.

اولین ماشین‌ ساخت او دو سال بعد معرفی شد و تصمیم بر این گرفته شد که شرکت مستقل گروه خودروسازی آن‌ها تاسیس شود. در سپتامبر ۱۹۲۶ و بعد از معرفی موفق خودروی مدل AA، آن‌ها یک مسابقه طراحی لوگو طراحی کردند و از میان ۲۷ هزار طرح، برنده طرحی بود که توانسته بود نام تویودا را با سه حرف از زبان نوشتاری «کاتاکانا» در یک دایره جای دهد.

«ریزابورو تویودا» که سمت مدیریت کل کارخانه را بر عهده داشت و این نام فامیلی به جهت ازدواجش با این خانواده به او داده شده بود و نام واقعی او نبود، واژه «تویوتا» را ترجیح داد چرا که هم آوا و نوشتار بهتری داشت؛ و هم از به‌کار بردن نام تویودا که در زبان ژاپنی معنای «شالیزارهای حاصلخیز برنج» می‌داد و مناسب یک شرکت خودروسازی نبود، جلوگیری می‌شد.

به این ترتیب داستان برند تویوتا شکل گرفت و در آگوست سال ۱۹۳۷ نام «تویوتا موتورز» به طور رسمی ثبت شد و عقربه ساعت تاریخچه شرکت تویوتا شروع به چرخیدن کرد.

شرکت تویوتا در دهه ۴۰ و ۵۰ میلادی؛ بستن اولین پیچ‌ها

تاریخچه شرکت تویوتا کم فراز و نشیب ندارد. در ابتدا کیشیرو به عنوان جانشین مدیر فعالیت می‌کرد، اما در سال ۱۹۴۱ به‌عنوان مدیر عامل برگزیده شد. دولت ژاپن برای موفقیت این شرکت واردات خودروهای خارجی را ممنوع کرد. تویوتا بعد از تست چند مدل و معرفی نمونه‌های اولیه و قبل از معرفی رسمی خودرو به بازار، به دامان جنگ جهانی دوم افتاد و مشکلات عدیده‌ای برای این کارخانه به‌وجود آمد.

آن‌ها در طول جنگ برای ارتش کامیون می‌ساختند و حتی تا چند سال بعد از اتمام جنگ اجازه خودروسازی به آن‌ها داده نشد. در سال ۱۹۴۷ خودروهای سایز کوچک این کمپانی با نام تجاری Toyopet به بازار آمد.

اولین خودرویی که تحت نام تویوتا فروخته شد «تویوپت SA» بود و اولین خودروی باری فروخته شده این شرکت هم «تویوپت اس‌بی» نام داشت. اگر چه که نام تویوپت به‌خاطر کوچک بودن اندازه این خودروها و بعد از یک نظرسنجی روی این مدل‌ها گذاشته شد، اما از آنجا این نام در آمریکا به اسباب‌بازی و حیوانات خانگی گفته می‌شد، محصولات تویوتا نتوانست در آن سالها در آن کشور به موفقیت خاصی برسد و تویوپت مدل تاج در سال ۱۹۵۸ از بازار آمریکا بیرون آمد.

جالب است بدانید که مدل‌های آشنای «Crown»، «Corona» و «Master» که امروزه در بازار با نام تویوتا می‌شناسیم، در همان سال‌ها و در سری تویوپت شکل گرفت و قدمت این خودروها به آن روزها برمی‌گردد. بعد از پایان جنگ و ضعف در صادرات، شرکت تا چند سال در وضع مالی بدی قرار داشت تا اینکه در سال ۱۹۴۹ بانک مرکزی ژاپن به آنها کمک مالی کرد تا از ورشکستگی آنها جلوگیری کند.

دهه ۶۰ تا ۸۰ میلادی؛ سال‌های تغییرات بنیادی تویوتا

در داستان برند تویوتا آمده است که در تاریخ ۲۷ مارس ۱۹۵۲ موسس تویوتا یعنی کیشیرو تویودا درگذشت و ریاست شرکت به پسرعمویش «ایجی» رسید؛ در حالی که «شوییشیرو تویودا» پسر کیشیرو نیز کمکش می‌کرد.

با مدیریت این دو، شرکت تویوتا با تعریف شکل تولید و مدیریت خاص نیروها توانست به موفقیت‌های خوبی برسد. در اوایل دهه ۶۰ آمریکا شروع به افزایش تعرفه برای ورود تولیدات خارجی کرد که از جمله آن می‌توان به افزایش ۲۵ درصدی مالیات بر کامیون‌های سبک نام برد، اما حتی این افزایش هم باعث نشد تا تویوتا ساخت کارخانه و راه‌اندازی خط تولیدش را در بیرون از مرزهای ژاپن متوقف کند.

بعد از رفتن ایجی و با پیوستن شخصی با نام «تایچی اونو» به گروه مدیریتی، اصل «۵ چرا؟» که کیشیرو آن را در زمان قدیم بنیان گذاشته بود در سیستم تولیدی تویوتا بسط پیدا کرد و باعث شد خط تولید به پویایی خاصی برسد. این اصل به این ترتیب بود که هر کسی در هر کجای این کارخانه در مواجهه با هر مشکلی، ۵ چرا؟ از خودش بپرسد و بعد از فهمیدن جواب چرای اول سراغ دومی و بعدی برود؛ «چرا فلان دستگاه خاموش شد؟» به این ترتیب جواب این سوال می‌شود چرای سوال بعد و … . به این همین ترتیب، ریشهٔ هر مشکلی پیدا می‌شود. او معتقد بود پیدا کردن ریشه و اصل هر مشکل عامل پیشرفت خواهد بود.

تایچی همچنین دو ایده دیگر را گسترش داد؛ یکی عبارت و اصل «جیدوکا» که «ساکیچی تویودا» در قدیم و در همان کارخانه ریسندگی ابداع کرده بود را برای تولید لازم دانست. جیدوکا به این معنا بود که هر کارگر باید مثل یک ناظر بر کار یک ماشین و ربات نظارت کند. ایده بعدی «تولید همزمان» بود که با قوت دادن به ارتباط خوب با فروشندگان و پخش‌کنندگان، این فرصت در اختیار تولیدکننده قرار می‌گرفت که اکنون نیاز به کدام وسیله است؟ به این ترتیب، تنها قطعه و جنسی که نیاز بود تولید می‌شد و چیزی در جایی انبار نمی‌شد تا هزینه‌ها کمتر شود و خط تولید سریعتر و کاربردی‌تر باشد.

سال ۱۹۷۷ اولین مرکز خدمات پس از تولید و فروش تویوتا در آمریکا شکل راه‌اندازی شد. آن‌ها اولین جایزه کنترل کیفیت خود را در سال ۱۹۸۰ به‌دست آوردند و در همان سال به خط مسابقات اتومبیلرانی پیوستند. در سال ۱۹۸۴ قرارداد همکاری بین آنها با جنرال موتورز بسته شد که به ساخت یک کارخانه تولید خودرو در کالیفرنیا انجامید.

دهه ۹۰ میلادی؛ سال‌های شکوفایی

با نگاهی به تاریخچه شرکت تویوتا متوجه می‌شویم که این خودروساز در دهه ۹۰ میلادی اولین گام‌های بلند خود را برای تسلط بر صنعت خودروسازی برداشت.

در شروع دهه ۹۰، آنها به‌دلیل همکاری خوب با سازندگان آمریکایی، به ساخت مدل‌های لوکس‌تر و بزرگتر وانت‌های پیشرفته مثل مدل T100 و «تندر» روی آوردند و همچنین چند خط تولید SUV به‌راه انداختند.

همچنین، در همان سال‌ها سه مدل جدید اسپرت Supra ،Celica و MR2 معرفی شد. بعد از موفقیت در آمریکا و به‌دلیل تقاضاهای پراکنده اروپایی، تویوتا تصمیم گرفت «گروه مدیریت و بازاریابی بخش اروپایی تویوتا» را شکل دهد و این حرکت منجر به ساخت اولین کارخانه تولید خودروی آنها در سال ۱۹۸۹ در انگلستان شد.

تا ده سال بعد یعنی سال ۱۹۹۹، دو کارخانه دیگر در آمریکا و اولین کارخانه در چین هم افتتاح شد. در سپتامبر همان سال تویوتا تصمیم گرفت سهام خود را در بازار نیویورک و لندن ارائه کند و این آغازی بود برای تبدیل شدن به غول خودروسازی جهان!

سال ۲۰۰۰ به بعد

در سال ۲۰۰۲ تویوتا به صورت رسمی به مسابقات فرمول یک وارد شد و یک سال بعد، با همکاری دو شرکت فرانسوی سیتروئن و پژو شروع به ساخت و فروش خودرو در آن کشور کرد.

در سال ۲۰۰۵ این برند هشتمین نام بزرگ در لیست موفق‌ترین کمپانی‌ها از سوی مجله «فوربز» شناخته شد. سال ۲۰۰۷ سال مهمی از نظر افتخارات برای تاریخچه شرکت تویوتا بود چرا که دو محصول «تراک تندر» به‌عنوان بهترین ماشین باری سبک سال و همینطور تویوتا «کمری» از سوی «موتور ترند» به عنوان بهترین ماشین سال شناخته شد. چند ماه بعد یک کارخانه تولید دیگر در آمریکا و در شهر «می‌سی‌سی‌پی» و اولین کارخانه تولیداتشان در کشور کانادا افتتاح شد. در سه ماهه اول سال ۲۰۰۸ فروش این شرکت به رتبه نخست بین تمام سازندگان رسید و در اواخر این دهه، دو مدل موفق «کرولا» و «یاریس» معرفی شد.

سال ۲۰۱۱ اما سال سخت و خلاف تمام موفقیت‌های گذشته بود. زلزله و سونامی «توکوهو» باعث خسارات زیادی شد و تولید و تامین قطعات را دچار اختلالات شدیدی کرد. علاوه بر این بلایا، سیل‌های تایلند به آن‌ها افزوده شد و چند کارخانه و کارگاه تولید این شرکت در آن کشور زیر آب رفت.

تخمین زده می‌شود که تویوتا در مجموع و بر اثر این اتفاقات حدود ۴۰۰ هزار دستگاه و قطعات خود را از دست داده باشد. در سال ۲۰۱۴، این شرکت اعلام کرد که به‌دلیل وضعیت نامتناسب دلار استرالیا و هزینه زیاد صادرات و ساخت خودرو در این کشور، روند تولید خودرو را در چند سال آینده در خاک آن متوقف خواهد کرد و نهایتا در سال ۲۰۱۷ این پروسه انجام پذیرفت.

با وجود تمام این اتفاقات، تویوتا در نیمه اول سال ۲۰۱۴ با اختلافی کم با فولکس واگن، پرفروش ترین خودروساز شد و در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد به‌دلیل سیاست‌های اتخاذ شده در چین، قیمت‌های لوازم یدکی خود را در این کشور تا ۳۵ درصد کاهش می‌دهد.

در همان سال تویوتا خبر داد که طی ۵ سال آینده حدود یک میلیارد دلار در عرصه تحقیقات رباتیک و هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری خواهد کرد. یک سال بعد در شرکت معروف Uber نیز این رویه را ادامه داد و بخشی از سهم این شرکت را خرید.

در سال ۲۰۱۸ مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار بر روی پروژه «اتومبیل‌های خودران» یا همان خودروها و تاکسی‌های بدون راننده اوبر سرمایه‌گذاری کرد. در سال ۲۰۲۰ مشخص شد تویوتا حدود ۱۰ میلیون سهم از شرکت اوبر را که ارزشی بیش از ۲۹۰ میلیون دلار دارد را در اختیار دارد.

جمع‌بندی؛ این بود تاریخچه شرکت تویوتا

کمپانی تویوتا اولین خودروساز در جهان بود که به عدد تولید بیش از ۱۰ میلیون دستگاه در سال رسید و این رکورد را از سال ۲۰۱۲ حفظ کرده است؛ و در همان سال بود که رسیدن به ساخت ۲۰۰ میلیون خودرو در تاریخ خود را جشن گرفت.

از سال ۲۰۱۴ تا به امروز تویوتا با ارزش‌ترین شرکت ثبت شده در ژاپن است و هم‌اکنون «آکیو تویودا» نوه کیشیرو تویودا سمت مدیرعاملی آن را بر عهده دارد.

این کمپانی امروزه موسس و صاحب چند برند مشهور به‌عنوان زیر مجموعه خود است که از مشهورترین آنها می‌توان به «لکسوس» اشاره کرد که این گروه وظیفه اصلی ساخت و طراحی خودروهای لوکس سواری این برند را بر عهده دارد.

تویوتا در جهان به عنوان خودروسازی با کیفیت و پیش‌رو شناخته می‌شود و خریدارانش به دلیل پشتیبانی خوب و قیمت مناسب خودروها بسیار به این شرکت وفادار هستند. قبلا در مطلب پرفروشترین خودروهای تاریخ اشاره کرده بودیم که «تویوتا کرولا» پرفروش‌ترین خودروی تاریخ در تمام ادوار است.

تویوتا در ایران نیز برند محبوبی است که رضایت حداکثری مشتریان را با خود به همراه دارد و همواره به عنوان یکی از پرفروشترین و محبوب‌ترین خودروسازان داخل ایران بوده است.

آگهی‌های خرید و فروش خودروهای تویوتا

نظر شما درباره شرکت تویوتا و خودروهای تولیدی آن چیست؟ آیا تجربه سواری با خودروهای تویوتا را داشته‌اید؟ نظرات و تجربیات خودتان را از طریق بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.